Jeugd&Gezin: Begroting 2010: positie van jongeren en gezinnen verder versterken
Begroting 2010: positie van jongeren en gezinnen verder versterken
Naar een nieuwe visie op stelsel jeugdzorg
Dinsdag 15 september 2009, nummer 53
Begin 2010 maakt het kabinet de balans op over de toekomst van de jeugdzorg. Een uitgebreide evaluatie van het huidige stelsel levert bouwstenen voor verbeteringen in de wijze waarop de jeugdzorg is geregeld.
Het kabinet blijft investeren in jongeren en gezinnen. Preventie van opvoed- en gezinsproblemen en bestrijding van jeugdwerkloosheid krijgen in 2010 hoge prioriteit van minister André Rouvoet voor Jeugd en Gezin. Dat geldt eveneens voor de aanpak van probleem- en overbelaste jongeren. Met de begroting voor Jeugd en Gezin is in 2010 een bedrag gemoeid van 6,5 miljard euro.
Het programmaministerie voor Jeugd en Gezin hanteert als leidraad 'alle kansen voor alle kinderen'. Met de daaruit voortkomende beleidsinitiatieven geeft Jeugd en Gezin in het bijzonder invulling aan het aspect 'samen leven' van het Coalitieakkoord 2007-2011. De kernwaarden van het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind zijn het vertrekpunt. Samengevat komt dat neer op: versterking van gezinnen en opvoeding, meer preventie en minder vrijblijvendheid.
Geen vrijblijvende aanpak
Met verreweg de meeste jongeren in Nederland gaat het goed. Maar te veel jongeren kampen met problemen bij het opgroeien, missen de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, of worden mishandeld. Anderen bezorgen de samenleving overlast of vallen in criminaliteit. Bij de aanpak van deze problemen past geen vrijblijvendheid. De inzet van het kabinet kenmerkt zich door 'grenzen stellen en perspectief bieden'.
· Jeugdzorg. Het beroep op jeugdzorg neemt toe. Noodzakelijke verbeteringen in de jeugdzorg stuiten echter op knelpunten en begrenzingen van het huidige stelsel. Dit najaar is de evaluatie van de Wet op de Jeugdzorg gereed. Ook verschijnt het SER-advies over participatie van jongeren met ontwikkelings- en gedragsstoornissen. Minister Rouvoet stuurt begin 2010 een standpunt over de toekomst van de jeugdzorg naar de Tweede Kamer.
· Pleegvergoeding. De pleegvergoeding wordt in 2010 met 200 euro verhoogd. Dit extra bedrag loopt in latere jaren stapsgewijs op naar maximaal 1000 euro per kind per jaar. Daarnaast wordt het recht op kinderbijslag en kindgebonden budget voor de biologische ouders beëindigd.
· Gesloten Jeugdzorg. In 2010 wordt de mogelijkheid beëindigd voor plaatsing van jeugdzorgcliënten in een justitiële jeugdinrichting. Het voornemen is om - naast geplande andere capaciteitsuitbreiding - extra twee á drie jeugdgevangenissen om te bouwen tot instellingen voor gesloten jeugdzorg. Hiermee wordt voldaan aan de vraag naar gesloten jeugdzorg, die groter is dan voorspeld.
· Kindermishandeling. Voorkoming, vroegsignalering en stoppen van mishandeling staan centraal in het Actieplan 'Kinderen Veilig Thuis'. In 2010 wordt de RAAK-aanpak in heel Nederland ingevoerd en wordt het gebruik van meldcodes verder gestimuleerd.
· Jeugdbescherming. In 2010 worden de doorlooptijden bij de jeugdbescherming teruggebracht tot twee maanden. Door invoering van de nieuwe Deltamethode neemt de caseload van gezinsvoogdijwerkers aanzienlijk af.
· Jeugdwerkloosheid. Jeugd en Gezin zet zich de komende periode in het bijzonder in voor de extra kwetsbare jongeren die door de crisis buiten de boot dreigen te vallen (jaarlijks 30.000 instromers op de arbeidsmarkt). Geïnvesteerd wordt in 'plusvoorzieningen', een project van MKB-Nederland en MO-Groep (gericht op de arbeidsmarktpositie van jongeren met een jeugdzorgachtergrond) en in het Internaat voor Veiligheid en Vakmanschap.
Voorwaarde voor subsidie aan regionale actieplannen, waarin het Landelijke Actieplan Jeugdwerkloosheid wordt uitgewerkt, is dat betrokken partijen gerichte initiatieven ontplooien voor extra kwetsbare jongeren.
· Overbelaste jongeren. Ter bestrijding van de problemen van 'overbelaste jongeren' wordt in 2009 en 2010 in totaal 60 miljoen vanuit Jeugd en Gezin en OCW geïnvesteerd in 'plusvoorzieningen'. Dit is een samenhangend aanbod van onderwijs, zorg, arbeidstoeleiding en andere ondersteuning voor jongeren, die vanwege een opeenstapeling van (persoonlijke) problemen zich niet zelfstandig kunnen redden.
· Campussen. Op dit moment lopen er uiteenlopende proefprojecten voor campussen. Het gaat om jongeren die geen opleiding volgen, geen baan hebben en dreigen af te glijden naar criminaliteit. Op basis van de eindresultaten van de pilots beziet het kabinet in 2010 welk basismodel voor campussen ontwikkeld kan worden.
· Terugdringen regeldruk. In 2010 wordt onverminderd doorgegaan met het terugdringen van regels en procedures in de jeugdzorg, onder andere: vermindering van registratieverplichtingen, eenvoudiger formulieren, meer klantvriendelijkheid en betere informatie-uitwisseling tussen instanties. De door professionals en cliënten ervaren regeldruk moet uiteindelijk in 2011 25% lager zijn dan bij het aantreden van het kabinet.
· Probleemjongeren. Het kabinet verruimt de mogelijkheden om een minderjarige onder toezicht te stellen. Daarnaast krijgt de burgemeester via de Raad voor de Kinderbescherming de mogelijkheid om opvoedondersteuning af te dwingen. Er komt in 2010 een wijziging van de AKW waardoor het mogelijk wordt de kinderbijslag op te schorten, om zo te bevorderen dat ouders een aanwijzing in het kader van een ondertoezichtstelling opvolgen.
Preventie
Het voorkomen en vroegtijdig signaleren van problemen is in het belang van kinderen, ouders en de samenleving als geheel. De omslag naar preventie wordt in 2010 krachtig doorgezet.
· Centra voor Jeugd en Gezin. De Centra voor Jeugd en Gezin vormen een laagdrempelige voorziening voor ouders en jongeren met (opvoed)vragen. De landelijke invoering van de CJG's ligt op schema. Eind dit jaar zijn er circa 125 gemeenten met een CJG; eind 2010 moeten dit er ongeveer 300 zijn.
· Elektronisch Kinddossier. Het kabinet zorgt voor financiële ondersteuning van de invoering door gemeenten van het EKD in de jeugdgezondheidszorg. Streven is dat eind 2010 alle jeugdgezondheidszorginstellingen hiermee werken.
â- Verwijsindex risicojongeren. In 2010 worden alle gemeenten op de Verwijsindex risicojongeren aangesloten. Hulpverleners ontvangen via dit systeem een melding in het geval hun cliënt ook bij een andere hulpverlener bekend is. Pas daarna vindt eventueel inhoudelijk contact plaats.
· Zorg- en Adviesteams. Via de ZAT's werken professionals van school, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, Bureau Jeugdzorg, leerplicht en politie nauw samen om snel problemen te signaleren en de juiste hulpverlening in te schakelen. In 2010 wordt een wetgevingstraject ingezet om deze zorg in en om school te verplichten.
Het gezin
Jeugdbeleid en gezinsbeleid zijn nauw met elkaar verweven. Verreweg de meeste jongeren groeien op in gezinsverband. Het kabinet investeert daarom in gezinsvriendelijk beleid, dat de eigen kracht van de gezinnen versterkt. Dit draagt bij aan de sociale stabiliteit van onze samenleving.
· Vrijwilligerswerk. Ook in 2010 wordt een impuls gegeven van 6 miljoen euro aan de vrijwillige inzet op lokaal niveau voor en door jongeren en gezinnen. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan het samen leven en aan actief burgerschap.
· Werk en gezin. Zowel arbeidsorganisaties als gezinnen kunnen profiteren van een betere balans tussen werk en privé. Ook in 2010 zal gezinsvriendelijk werkgeverschap verder gestimuleerd worden. Het kabinet zal bijvoorbeeld bezien welke mogelijkheden er zijn tot flexibilisering van arbeidspatronen en vereenvoudiging van het verlofstelsel. In 2010 wordt een conferentie georganiseerd over strategische keuzes voor gezinsbeleid, met daarbij de nadruk op de combinatie van gezin en werk.
· Kinderbijslag en kindgebonden budget. Het kabinet heeft besloten de kinderbijslag en het kindgebonden budget in 2010 en 2011 niet aan de inflatie aan te passen. Een eerder aangekondigde extra verhoging van het kindgebonden budget gaat niet door. Door integratie van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten in het kindgebonden budget gaan veel ouders er desondanks financieel op vooruit.
· Opvoeddebatten. In 2010 worden de opvoeddebatten tussen ouders, leerkrachten, coaches en andere betrokkenen voortgezet. Doel is onder andere het bespreekbaar maken van opvoedingsvragen en het versterken van sociale netwerken rond gezinnen.
-0-0-0-
Noot voor redacties (
RVD Mediafeed