Vrije Universiteit Amsterdam

Relaties met leeftijdsgenoten en de ontwikkeling van psychische problemen: een groepsbenadering


* Startdatum: 15-09-2009


* Tijd: 15.45


* Locatie: Aula


* Titel: Relaties met leeftijdsgenoten en de ontwikkeling van psychische problemen: een groepsbenadering


* Plaats: Aula


* Spreker: M. Witvliet


* Promotor: prof.dr. J.M. Koot prof.dr. W.J.M.J. Cuijpers


* Onderdeel: Faculteit der Psychologie en Pedagogiek


* Wetenschapsgebied: Psychologie, pedagogiek en onderwijs


* Evenementtype: Promotie

Relaties binnen groepen kunnen een rol spelen in het afnemen van psychische problemen in de eerste jaren van de basisschool. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Miranda Witvliet. Tegelijkertijd suggereren de resultaten dat aan het einde van de basisschool, naar buiten gerichte problemen juist gestimuleerd lijken te worden in vriendengroepen.

De groepsrelaties die kinderen met hun leeftijdsgenoten hebben, kunnen van invloed zijn op de ontwikkeling van psychische problemen. Psychische problemen bij kinderen worden veelal onderverdeeld in internaliserende en externaliserende problemen. Met internaliserende problemen worden angst- en depressieklachten bedoeld. Externaliserende problemen omvatten gedragsproblemen zoals agressie en opstandig gedrag. Twee vormen van groepsrelaties bij kinderen worden genoemd in de literatuur: vriendengroepen en de mate van acceptatie van kinderen door leeftijdsgenoten.

In verschillende vragenlijststudies onderzoekt Witvliet de link tussen groepsrelaties met leeftijdsgenoten en de ontwikkeling van psychische problemen. Groepsrelaties kunnen een rol spelen in het afnemen van psychische problemen in de eerste jaren van de basisschool. Tegelijkertijd suggereren de resultaten dat aan het einde van de basisschool, externaliserende problemen juist gestimuleerd lijken te worden in vriendengroepen.

Deze bevindingen impliceren dat preventieprogramma's kunnen profiteren van de positieve effecten van het creëren van een positief klassenklimaat, waarin acceptatie door leeftijdsgenoten en positieve relaties tussen leeftijdsgenoten worden bevorderd. Het is echter nog onduidelijk of het bevorderen van groepsrelaties ook bruikbaar is voor het voorkomen van externaliserende problemen bij oudere kinderen. Het onderzoek van Witvliet laat inderdaad zien dat het behoren tot een vriendengroep juist een toename in externaliserende problemen kan stimuleren bij jongens in de laatste jaren van de basisschool, vooral als de andere groepsleden ook externaliserend gedrag laten zien.

Preventieprogramma's ter voorkoming van externaliserende problemen bij kinderen in latere leeftijdsgroepen doen er dan ook goed aan om controle te houden over ongewilde socialisatieprocessen binnen vriendengroepen.

© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam