EL CS ET HU LT LV MT PL SK SL
IP/09/1309
Brussel, 14 september 2009
Tussentijdse EU-prognoses: einde van de recessie komt in zicht maar
onzekerheid blijft groot
De economische situatie is sinds het tweede kwartaal aanzienlijk
verbeterd, wat betere groeivooruitzichten voor de tweede jaarhelft
laat vermoeden. Doordat de economische activiteit aan het eind van
2008 en het begin van 2009 slechter was dan aanvankelijk geraamd,
wordt echter nog steeds verwacht dat het bbp dit jaar in de EU en in
het eurogebied in totaal met 4% zal dalen, zoals in het voorjaar was
voorspeld. Maar de onzekerheid blijft groot en hoewel het herstel op
zeer korte termijn opwaartse verrassingen kan opleveren, valt nog te
bezien hoe duurzaam dit zal zijn. De prognoses van de Commissie voor
de inflatie in 2009 blijven ook onveranderd, namelijk 0,9% in de EU en
0,4% in het eurogebied. De prijsverlagende basiseffecten van
prijsstijgingen voor energie en voeding uit het verleden raken stilaan
uitgewerkt en er is nog geen andere grote inflatoire druk merkbaar.
"De situatie is verbeterd, vooral dankzij de ongeziene geldbedragen
die door de centrale banken en de overheid in de economie zijn
gepompt, maar de zwakke economie zal zijn weerslag blijven hebben op
de werkgelegenheid en de overheidsfinanciën. Wij moeten de voor dit
jaar en 2010 aangekondigde herstelmaatregelen blijven doorvoeren en
meer vaart zetten achter het herstel van de financiële sector om
ervoor te zorgen dat de banken klaar staan om tegen redelijke
voorwaarden krediet te verstrekken wanneer ondernemingen en gezinnen
hun investeringsplannen weer bovenhalen. We moeten tevens een
duidelijke, geloofwaardige en gecoördineerde strategie uitstippelen om
de overheidsfinanciën stapsgewijs weer op het pad van de duurzaamheid
te krijgen en de nodige middelen te vinden om het groei- en
banenpotentieel van Europa te vergroten", aldus Commissaris Joaquín
Almunia, bevoegd voor economische en monetaire zaken.
Sinds de zomer waait een gunstiger wind en is de wereldeconomie zich
deels als gevolg van sterke beleidsinterventies gaan stabiliseren. In
het tweede kwartaal is mede dankzij verbeterde financiële
omstandigheden de daling van het bbp in de EU aanzienlijk vertraagd
(-0,2% vergeleken met hetzelfde kwartaal vorig jaar, na een daling van
-2,4% in het eerste kwartaal van 2009). De vooruitzichten op korte
termijn zijn gunstig, nu de conjunctuurcyclus op een omslagpunt staat
en het vertrouwen in haast alle sectoren en landen aan het verbeteren
is.
Op basis van deze trends heeft de Commissie haar groeiprognoses voor
de tweede helft van dit jaar licht opwaarts herzien. Vanwege
neerwaartse herzieningen van de vorige groeiramingen voor 2008 en het
eerste kwartaal van 2009 wordt echter nog steeds verwacht dat het bbp
dit jaar in de EU en in het eurogebied in totaal met 4% zal dalen. Bij
deze berekening is uitgegaan van de actuele prognoses voor Frankrijk,
Duitsland, Italië, Nederland, Polen, Spanje en het Verenigd
Koninkrijk, samen goed voor circa 80% van het bbp van de EU.
Externe omstandigheden steeds gunstiger
De wereldeconomie is niet langer in vrije val. De recente gegevens
voor de handel en de industriële productie, alsook voor het
ondernemers- en consumentenvertrouwen, zijn bemoedigend. Het herstel
lijkt te worden geleid door het opkomende Azië, terwijl de groei in
China krachtig blijft en de krimp in de VS ook reeds achter de rug is.
Zo wordt verwacht dat de VS dankzij het stimuleringspakket en de
netto-uitvoer vanaf het derde kwartaal naar positieve groei zal
terugkeren. Over het geheel genomen is in deze actualisering de
voorspelde daling van het mondiale bbp gehalveerd (van -1,4% in de
voorjaarsprognoses naar -0,7%). Hoe duurzaam en hoe groot het mondiale
herstel zal zijn, blijft echter zeer onzeker.
Wat Europa betreft, is er reden tot gematigd optimisme voor de
kortetermijnvooruitzichten. Naast de verbeterde externe vooruitzichten
en gunstiger financieringsomstandigheden, heeft zowel de particuliere
als de overheidsconsumptie goed standgehouden, terwijl de
conjunctuurcorrectie voortduurt en hoogfrequente indicatoren op een
zeker herstel in de komende kwartalen wijzen. Dit is deels te danken
aan stimuleringsmaatregelen waarvan sommige in verschillende lidstaten
nog later dit jaar moeten worden doorgevoerd. De volle impact van de
crisis op de arbeidsmarkt en de overheidsfinanciën is echter nog niet
gevoeld. Bovendien worden in verschillende landen de investeringen in
de bouwsector nog steeds afgeremd door de correctie op de
woningmarkten. Daarom is het mogelijk dat het herstel na verloop van
tijd vluchtig en ondermaats blijkt te zijn.
Inflatie op een dieptepunt
Het inflatiecijfer voor consumentenprijzen is in de eerste helft van
2009 gezakt tot een laagtepunt van 0,2% in juli in de EU (en maar
liefst -0,7% in het eurogebied), vooral dankzij de ommekeer van
prijsstijgingen voor energie en voeding uit het verleden. Nu dit
effect bijna is uitgewerkt en de grondstofprijzen aan het stijgen
zijn, lijkt het erop dat het inflatiecijfer tegen eind dit jaar
opnieuw zal toenemen. Er is echter geen binnenlandse inflatoire druk
doordat de capaciteitsmarge van de economie nog steeds groot is en de
loonstijging naar verwachting zal vertragen. Alles in acht genomen
blijft de prognose voor inflatie onveranderd sinds de
voorjaarsprognose van 0,9% in de EU in 2009 (en 0,4% in het
eurogebied).
Risicobeoordeling
De risico's voor de groeivooruitzichten in 2009 lijken grotendeels in
evenwicht. In neerwaartse zin is het niet uitgesloten dat nog meer
negatieve terugkoppelingen ontstaan tussen een langzaam herstellende
reële sector en een nog steeds kwetsbare financiële sector. In
opwaartse zin is het mogelijk dat bepaalde beleidsingrepen er beter
dan verwacht in zijn geslaagd de vraag op peil te houden, de stemming
te verbeteren en de soliditeit van de financiële sector te herstellen.
De risico's voor de inflatievooruitzichten lijken ook grotendeels in
evenwicht. De hogere grondstoffenprijzen en verbeterende economische
omstandigheden lijken enigszins op opwaartse risico's te wijzen.
Daartegenover staat een aanzienlijke capaciteitsmarge in de economie,
die de inflatie meer dan verwacht op een laag peil kan houden.
Een meer gedetailleerd verslag is te vinden op: :
http://ec.europa.eu/economy_finance/thematic_articles/article15857_en.
htm
Table 1: Real GDP growth
Figures and graphics available in PDF and WORD PROCESSED
Note: the quarterly figures are working-day and seasonally adjusted,
while the annual figures are unadjusted.
Table 2: Consumer price inflation
Figures and graphics available in PDF and WORD PROCESSED
European Union