PH.Nieuwsbrief 361

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht

JET SMIT FEESTELIJK ONTVANGEN ALS NIEUWE JULIUS HOOGLERAAR

Met ingang van 1 oktober start Jet Smit als nieuwe hoogleraar Public Health bij het Julius Centrum van het UMC Utrecht. Zij heeft grote expertise op het terrein van Public Health epidemiologie. Smit gaat complementair werken aan ondergetekende. De nieuwe hoogleraar is tot 1 oktober hoofd van het Centrum Preventie en Zorgonderzoek van het RIVM. Zij heeft veel ervaring met het epidemiologisch volgen van chronische zieken gedurende hun levensloop. Tijdens de viering van het tienjarig bestaan van het Public Health onderwijs op donderdag 10 september werd zij feestelijk onthaald door de groep van vijftig aanwezige Public Health (gast)docenten.

DUITSE CHRONISCHE ZIEKE KRIJGT AIRMILES PUNTEN

Vanmorgen deed ik boodschappen. Mijn aankoopgedrag bepaalde hoeveel airmiles ik verdiende. Thuisgekomen kon ik met die punten shoppen bij een beperkt aantal aanbieders. Met bijbetaling kocht ik ooit een kort verblijf in een vakantiehuis. Zo'n systeem met punten toekenning, daaraan koppelen van een geldbedrag en de mogelijkheid om bij een beperkt aantal zorgaanbieders te kopen is in de maak voor Duitse chronische zieken. Daar is onder leiding van professor Doris Schaeffer van de Universiteit van Bielefeld een nieuw indicatie instrument ontwikkeld voor de Pflecheversicherung, de Duitse AWBZ. Tot nu toe was de maatstaf voor vaststelling van de zorgbehoefte in Duitsland gebaseerd op de tijd nodig voor verpleging en verzorging. De oude aanpak had veel weg van de Nederlandse indicatie praktijk waarbij de maatstaf is de behoefte aan verpleging en persoonlijke verzorging als gevolg van een medische beperking. De kern van de verandering is dat het nieuwe indicatie instrument de beperking van de zelfstandigheid en de mate van afhankelijkheid van professionele hulp als maatstaf neemt. De vast te stellen afhankelijkheid van professionele personele hulp kan nu de volgende terreinen omvatten: mobiliteit; cognitieve en communicatieve vaardigheden, gedrag en psychische problemen, zelfverzorging, omgang met belasting van ziekte /therapie gevolgen; inrichting van het dagelijks leven en sociale kontakten. Voordat jij, PH Nieuwsbrief lezer, enthousiast gaat pleiten voor de invoering van de Duitse aanpak is het goed dat je weet dat Duitsland kent een veel hogere drempel hanteert voor AWBZ zorg dan Nederland. De eerste indruk van Julius onderzoekers drs. Johan Eijlders, dr. Wynand Ros en ondergetekende is dat de Duitse aanpak heel functioneel kan zijn voor mensen met ernstige, meervoudige problemen. Al deze informatie staat in het rapport Hoe komt de burger in Europa aan zorg? dat de drie genoemde Julius onderzoekers schreven op verzoek van het Centrum Indicatiestelling Zorg. Het gaat over het indiceren en toewijzen van langdurige chronische zorg in de zes genoemde Europese landen. Wij hebben groot enthousiasme ontmoet bij onze Duitse collega's om kennis uit te wisselen over deze problematiek. Wil je het genoemde Julius rapport lezen? Surf dan naar www.integratedcare.nl en klik door op indicatiestelling. Wil je nog meer weten over de Duitse aanpak? Surf dan naar www.unibielefeld.de/gesundhw/ag6/projekte/begutachtungsinstrument.htmlIn.

DENK MEE AAN DE TOEKOMST VAN DE AWBZ

Op 5 en 6 november vindt in Wenen het congres over innovaties in ketenzorg in Europa en Noord Amerika plaats. Daar presenteren wij het rapport Hoe komt de burger in Europa aan zorg? (zie bericht hierboven) opnieuw en geven enkele buitenlandse collega's reacties. Want in vele landen van Europa vindt herbezinning plaats over de vraag hoe de groeiende vraag naar chronische zorg te combineren is met de financiële crisis. Surf naar www.integratedcare.eu als je naar dat congres komt en wilt meedenken. Op 3 december vindt een congres te Lelystad plaats over innovaties in dak- en thuislozenzorg,verslavingszorg en openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) in Nederland, Engeland, Duitsland en Noorwegen. Ook daar komen de indicatiestelling en bekostiging van chronische zorg aan de orde, maar dan voor de doelgroepen die de OGGZ bedient. Surf naar www.integratedcare.nl/nascholing als je naar dit congres wilt. Dankzij financiële steun van de Gemeente Almere en de GGD Flevoland bedraagt de toegangsprijs voor dit congres slechts 50 euro per persoon!! Op vrijdag 26 maart 2010 vindt het negende nationale congres plaats over recente ontwikkelingen in indicatiestelling en toewijzing van zorg aan chronische zieken en aan mensen met beperkingen. Dan presenteert een aantal van onze buitenlandse collega's hun ervaringen in drie van de circa zestien workshops die dan plaats vinden. Aan het achtste congres namen 300 personen deel. Noteer alvast dat je op de datum van 26.3 kennis kunt nemen van internationale ervaringen met indicatiestelling en toewijzing van zorg die in Nederland onder Awbz en Wmo vallen.

ZONMW PROGRAMMA SNELLER BETER BESPOEDIGDE INNOVATIES, MAAR ....

Het ZonMw programma Sneller Beter beoogde 24 ziekenhuizen te ondersteunen met de invoering van zorginnovaties die kwaliteit en veiligheid bevorderden. Centraal stond de doorbraak methode zoals Don Berwick in de USA bedacht en in Nederland door het CBO is ingevoerd. Het programma kostte tien miljoen euro. Het programma blijkt de invoering van kwaliteitssystemen iets te hebben versneld vergeleken met de overige tachtig ziekenhuizen die niet in dat programma vielen. Tot deze conclusie komt Nivel onderzoeker Michel Dückers die hierop promoveerde op woensdag 9 september op de Universiteit Utrecht. Ondergetekende trad op als opponent. De hamvraag kwam van een van de collega opponenten: is de doorbraakmethode de beste manier op ziekenhuizen te stimuleren tot innovatie? Had een andere aanwending van de tien miljoen euro meer innovaties kunnen opleveren? De promovendus had dit niet onderzocht en kon deze vraag niet beantwoorden. Maar uit dit proefschrift blijkt niet overtuigend dat de doorbraakmethode geweldige successen boekt. Wil je de goed geschreven en zorgvuldige dissertatie lezen? Hier volgen de bibliografische gegevens: Dückers MLA, Changing Hospital Care : Evaluation of a Multi-layered organisational development and quality improvement programme, ISBN 97890-6905-941-9. Het is uitgegeven via het Nivel. Dat heeft als website www.nivel.nl

ONRUST IN AMBULANCEZORG DOOR VERGUNNING TOEWIJZING

Binnenkort verleent VWS vergunningen voor ambulancezorg in 25 veiligheidsregio's. De ambulancedienst die de vergunning krijgt, mag alle zorg verlenen. De vergunning is in principe permanent tenzij de dienst hele slechte zorg verleent. Op dit moment zijn er meer dan 25 ambulancediensten. Een aantal diensten moet dus verdwijnen. Bovendien zijn er enkele nieuwe spelers op de markt die azen op zo'n vergunning. Ziekenhuizen zoals het AMC en het Medisch Centrum Alkmaar zijn ook in de markt voor zo'n vergunning. En ook vervoersbedrijven zoals Connexion overwegen een vergunning te bemachtigen. De stoelendans die nu gaande is leidt tot onrust voor personeel en hoofdbrekens voor de leiding van ambulancediensten die alle een uitgebreide aanvraag moeten doen en in sommige regio's concurrentie verwachten. Al deze informatie pikte ondergetekende op uit vragen na een lezing voor leidinggevenden van ambulancezorg in Harderwijk op vrijdag 4 september (zie ook de PH.Nieuwsbrief van vorige week op www.integratedcare.nl/nieuwsbrieven) en een bijeenkomst van de Julius Masterclass Spoedzorg op dinsdag 8 september. Op het Julius congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg op vrijdag 18 september komt deze onrust aan de orde in de discussie over recente beleidsontwikkelingen die plaatsvindt aan het begin van de middag. Aan dit congres nemen 270 professionals deel. Wil je ook naar dit congres? Dat kan nog. Surf naar www.integratedcare.nl/nascholing.

VERLOSKUNDIGE ZORG BUITEN KANTOORUREN STAAT TER DISCUSSIE

Op vrijdag 18 september bespreekt de Utrechtse hoogleraar gynaecologie Hein Bruijnse de organisatie van de verloskundige zorg buiten kantooruren. In een artikel in Medisch Contact een jaar geleden signaleerde zijn collega Gerard Visser dat de kwaliteit van deze zorg minder is dan de zorg binnen kantooruren. Recente blunders in deze zorg stemmen evenmin tot vrolijkheid. Een van de redenen van de geringere kwaliteit is dat voor ziekenhuizen het volledig open houden van 24 uurs verloskundige zorg onbetaalbaar wordt. Maar wat moet er dan gebeuren? Meer geld voor nachtdiensten? Een andere organisatie waarbij slechts enkele ziekenhuizen 's nachts zorg verlenen? Op deze onderwerpen gaat Hein Bruijnse in tijdens zijn middagworkshop op het congres Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg. Aan dit congres nemen 270 professionals deel. Wil je ook naar dit congres en de workshop? Dat kan nog. Surf naar www.integratedcare.nl/nascholing.

JONGE SPECIALISTEN JUICHEND OVER MANAGEMENT

Met veel waardering en nieuwsgierigheid volgden achttien medisch specialisten in opleiding (in vakjargon: AIOS'sen) een tweedaagse cursus over management op 10 en 11 september op het Julius Centrum. Deze is tegenwoordig verplicht voor iedere specialist in opleiding. Juliusdocent dr. Henk van der Steeg en ondergetekende onderwezen, interactief in een twee dagen durend groepsgesprek, de deelnemers in feiten en achtergronden van de Zorgverzekeringswet, de DBC's, de financiële crisis, taakherschikking, preventie, de bekostiging van medisch specialistische innovaties, de maatschappen en de relatie met de Raad van bestuur. Wij hebben die cursus inmiddels ettelijke malen gegeven. Wat ons opvalt is de grote behoefte aan deze kennis, die wij tegenwoordig ook overdragen aan derde en zesdejaars medische studenten. Zijn medisch specialisten niet in te passen in de ziekenhuisorganisatie? Luisteren zij niet naar de Raad van Bestuur? Vlak voordat zij beginnen aan hun carrière, staan ze open voor management en juicht men over de aangereikte kennis. Ik hoop maar dat onze tips en kennis tijdens de afgelopen twee dagen blijft hangen in de komen jaren.

MEDISCH STAGIAIR GEZOCHT VOOR BLINDEDARM STUDIE OP SEH'S

In Canada krijgen alle patiënten met verdenking op appendicitis acuta een CT Scan aangeboden. Dan is zeker dat de appendix is ontstoken. Bij alleen klinische blik van de chirurg bedraagt het niet terecht verwijderde appendices 15 tot 40%. In Nederland kent het medisch beleid om te komen tot de diagnose blindedarmontsteking veel variatie. Sommige ziekenhuizen werken met uitsluitends de klinische blik, andere voegen daaraan toe een echo. Enkele gebruiken ook nog een CT scan of een MRI. Op het Julius Centrum hebben wij een data bestand van 20000 patiënten die in de afgelopen jaren verschenen op een Spoedeisende Hulpafdeling. Honderden daarvan kregen de diagnose appendicitis acuta. Die groep willen we analyseren op de relatie doorlooptijd van aankomst op SEH tot opnemen op de afdeling. Want aanvullende beeldvormende diagnostiek leidt wel weer tot vertraging van de operatie. Ben jij student geneeskunde? Wil zes tot twaalf weken stage lopen rond dit onderwerpen? Stuur dan een mail naar leidinggevend Julius onderzoeker dr. Henk van Stel. Zijn emailadres is H.vanStel@umcutrecht.nl

VERANTWOORDING

Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via PH.Nieuwsbrief@planet.nl Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan via www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/aanmelding_web.htm en af via http://www.integratedcare.nl/Inschrijfformulier/afmelding_blaster_1.htm. Omdat we nog bezig zijn met de automatisering van de PH.Nieuwsbrief kan het twee weken duren voordat de aan-en afmelding verwerkt is. Door alle hedendaagse beveiligingen is het mogelijk, dat bovenstaande links niet werken. Ga in dat geval voor het aan- en afmelden naar de website www.integratedcare.nl Als het doormailen naar b.v. een collega niet lukt, verwijder dan het laatste deel van deze nieuwsbrief vanaf verantwoording en probeer het nog eens.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.integratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.

Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356