Gemeente Berkelland
Postbus 200
7270 HA Borculo
Tel.: 0545-250 250
Contact en bezoekgegevens
Nieuwe monumentenschildjes voor het 'héé!'-effect rond eigen erfgoedNieuwe
monumentenschildjes voor het 'héé!'-effect rond eigen erfgoed
Wethouder Johan Vennevertloo kijkt alvast hoe het monumentenschildje
uitkomt. Op Monumentendag wordt officieel het eerste exemplaar
bevestigd.
Wat is een monument? Voor rijksmonumenten geldt de definitie dat het
een zaak (gebouw, object, stads- of dorpsgezicht) is die van algemeen
belang is om de schoonheid, wetenschappelijke betekenis of
cultuurhistorische waarde. Zo staat het in de Monumentenwet van 1988.
Gebouwen of een van de andere zaken uit het rijtje kunnen pas
rijksmonument worden als ze minstens vijftig jaar oud zijn. Minister
Plasterk maakt zich in dat kader bijvoorbeeld sterk voor het aanwijzen
van karakteristieke voorbeelden uit de periode van de wederopbouw
(1940-1958) als monument.
Vaak zijn (rijks)monumenten te herkennen aan blauw-wit geruite
schildjes bij de ingang. Die schildjes zijn een merkteken, zoals dat
tijdens de Haagse Conventie van 1954 is afgesproken. Die Haagse
Conventie ging speciaal over de bescherming van cultureel erfgoed in
oorlogstijd. Niet lang ervoor was tijdens de Tweede Wereldoorlog naast
al het menselijk leed ook veel schade aan historische gebouwen
aangericht, en werden museale collecties verwoest of geplunderd. De
schildjes zouden voortaan de partijen in gewapende conflicten moeten
manen de betreffende gebouwen en collecties die er worden bewaard, te
ontzien. In hoeverre dat principe werkt, is in onze contreien
sindsdien gelukkig nooit proefondervindelijk vastgesteld.
Keurmerk
Zonder oorlogsdreiging zijn de schildjes bijna een keurmerk geworden.
Het is die functie, die de gemeente Berkelland heeft geïnspireerd met
een moderne, Berkellandse variant te komen. Monumenten-wethouder Johan
Vennevertloo: "Eigenaren van monumenten in Berkelland krijgen een
modern, wit schildje, waarmee ze als het ware kunnen aangeven: let op,
dit is niet zomaar een gebouw. Dit pand heeft een geschiedenis. Ook in
dat kader geldt dan de regel: zonder verleden geen toekomst. Het
schildje is gewoon iets om iedereen erop te wijzen, dat je je best wat
beter bewust mag zijn van het karakter van zo'n gebouw. Op vakantie
zie je het moois wel: kathedralen, kloosters, kastelen, noem maar op.
Maar je eigen erfgoed, daar loop je gauw aan voorbij. Deze schildjes
moeten dus een soort héé!-reactie oproepen." Wethouder Vennevertloo
benadrukt dat de Berkellandse monumentenschildjes ook bedoeld zijn als
opsteker naar de eigenaren/gebruikers toe. "Er zit geen zak met geld
aan vast. Maar de schildjes zijn wel bedoeld om een beetje waardering
uit te spreken naar beheerders toe. Want het is mooi dat voor gebouwen
die de moeite waard zijn om behouden te worden, die moeite ook gedaan
wordt!"
Open Monumentendag
Zaterdag 12 september
Eerste exemplaar
Het eerste exemplaar van het nieuwe schildje wordt door wethouder
Johan Vennevertloo zaterdag 12 september bij de aftrap van de Open
Monumentendag op het vroegere meestershuis van de voormalige
Spilbroekschool aan de Stationsweg in Neede bevestigd. "Alle andere
monumentenbeheerders vragen we hun schildje zelf op hun monument te
bevestigen. Gewoon erop schroeven..."
Uiteraard is iedere belangstellende, maar met name natuurlijk iedere
monumentenbeheerder, van harte uitgenodigd om op 12 september om 10.00
uur in Grand Café "de Hofmaat" in Neede bij de feestelijke plaatsing
van het eerste schildje aanwezig te zijn.
Foto-prentbriefkaarten
Niet alle monumenten die Berkelland telt, zijn zaterdag 12 september
open voor het publiek. In het kader van Open Monumentendag, met dit
jaar als thema 'Op de kaart', is voor Berkelland een kaart gemaakt
waarop zestien te bezoeken plaatsen staan. Molens zijn voor zover
mogelijk in werking te zien, musea presenteren hun vaste collecties,
maar er zijn ook tal van thematische exposities. In Eibergen
bijvoorbeeld, is door de Historische Kring Eibergen in het kader van
'Op de kaart' in het centrum op straat een expositie uitvergrote
foto-prentbriefkaarten ingericht: daar waar ooit de fotograaf met zijn
camera met glasplaatnegatief positie zocht, staat of hangt nu de oude
foto in de moderne zetting. In Museum De Scheper, Bibliotheek
Oost-Achterhoek en PKN kerk "De Oude Mattheüs" is voor het laatst de
tentoonstelling rond poëziealbums te zien. Terug in de tijd gaan kan
ook in de woning van de vroegere huisarts Ter Braak tussen de
bibliotheek en De Huve: deze is helemaal met materiaal uit de jaren
vijftig ingericht. Tenslotte haakt ook zorgboerderij Het Reimelink
(Nieuwstraat 33) aan bij Open Monumentendag: zorgstichting Estinea
gunt iedereen graag een kijkje in deze met zorg gerestaureerde
dorpsboerderij.
Menukaart
In Neede heeft de Historische Kring Neede in De Oale Smederieje een
expositie ingericht over bedrijven en instellingen die Neede 'op de
kaart' hebben gezet. Sterke accenten liggen hierbij uiteraard bij
textiel- en jamindustrie. In de Grote Kerk is speciale aandacht voor
de middeleeuwse beelden uit circa 1500, die er in 1929 bij
restauratiewerkzaamheden onder de vloer werden gevonden. Op de 19e
eeuwse begraafplaats De Rozenkamp (Haaksbergseweg) is een expositie
ingericht over begraven. Op een steenworp afstand van de ingang is
tevens de gerestaureerde Cycloonbank te zien, die herinnert aan het
natuurgeweld van 1 juni 1927. Aan de Borculoseweg 46A tenslotte, is
Sinterklaasmuseum "Oh kom er eens kijken.." de hele dag open.
In Noordijk is het thema 'op de kaart' toegespitst op de menukaart:
hier is in "De Oale Schole" een expositie over 'vergeten en
onvergetelijke' groenten te zien. Ook wordt er op traditionele manier
graan gedorst. Wie cultureel erfgoed met kunst wil verbinden, kan van
hieruit uit diverse fietsroutes kiezen.
H.W. Heuvelstichting
In Borculo is het 75 jaar geleden dat een groep vrienden van het
behoud van cultureel erfgoed hun levenswerk maakte. Via de
Oudheidkundige Vereniging De Graafschap en de hieruit voortkomende
H.W. Heuvelstichting werd de historische boerderij/herberg/tolhuis De
Lebbenbrugge verworven en omgevormd tot museum. Rond deze mijlpaal is
een expositie ingericht; verder worden er tijdens Open Monumentendag
demonstraties klompenmaken gegeven.
1984
In Ruurlo heeft de Historische Vereniging Old Reurle ook de eigen
ontstaansgeschiedenis uitgelicht: hier is het voor Ruurlo turbulente
jaar 1984 in fotomateriaal 'op de kaart' geplaatst. Voor heel
Berkelland geldt verder dat op veel plaatsen historische kerken zijn
opengesteld, en dat historische water- en windmolens de hele dag
zoveel mogelijk met vrijwilligers in werking worden getoond.
Voor het overzicht: zie het bij deze krant los verspreide kaartje
'Berkelland op de kaart'. De ins en outs per opengesteld monument
staan op de achterzijde.
Trefwoorden Monumenten
Mutatiedatum 08/09/2009