Voormalige gevangenissen open tijdens Monumentendag
De Rijksgebouwendienst maakt het tijdens de open momumentedagen van 12
en 13 september mogelijk om enkele voormalige penitentiaire
inrichtingen te bezoeken. Vooral uniek omdat het wellicht voor het
laatst is dat deze panden te bezoeken zijn in hun oorspronkelijke
indeling. Het gaat om de Blokhuispoort in Leeuwarden (open op 12 en 13
september) en de Leuvensepoort te De Bosch (alleen open op 12
september). Rgd-medewerkers zorgen verder op zondag 13 september voor
rondleidingen en rondvaarten in de Naarder vesting.
Blokhuispoort Leeuwarden
De Blokhuispoort bestaat al vele honderden jaren als
gevangeniscomplex. De oudste kern van het hoofdgebouw wordt gevormd
door het tuchthuis uit 1661. Dit staat op de plek van een voormalige
dwangburcht. De Friezen veroverden de dwangburcht op de hertog van
Saksen en veranderden die in een gevangenis. Na een grote brand in
1754 vonden verbouwingen, uitbreidingen, sloop en nieuwbouw plaats.
Uiteindelijk kreeg het complex de huidige aanblik door de ingrijpende
moderniseringen van justitiearchitecten Johan F. Metzelaar en Willem
C. Metzelaar, respectievelijk in de periodes 1870-1877 en 1884-1889.
Het complex is een van de meest karakteristieke negentiendeeeuwse
penitentiaire inrichtingen van Nederland.
Leuvensepoort 's Hertogenbosch
Het gerechtsgebouw is door Willem C. Metzelaar ontworpen in de jaren
tien van de twintigste eeuw en gebouwd in de jaren twintig van die
eeuw als een groot gebouw op V-vormige plattegrond langs de
Spinhuiswal en de Sint Jorisstraat. De vleugel aan de Spinhuiswal, die
in 1944 grotendeels door brand werd verwoest, is in 1948-1950 naar het
ontwerp van de toenmalige Rijksbouwmeester Gijsbert
Friedhoff hersteld. Vooralsnog wordt deze vleugel niet tot het
monument gerekend.
Tot het monument behoren verder de oude cellenvleugel aan de Sint
Jorisstraat, even na 1800 ontworpen door de stadsarchitect van
's-Hertogenbosch, en de later daaraan toegevoegde
gevangenisvleugels, ontworpen door onder meer Willem C. Metzelaar.
Kijk voor meer informatie op www.openmonumentendag.nl.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer