Wereld Natuur Fonds Nederland

Persbericht EMBARGO TOT 00.01 UUR, 10 september 2009

Groot deel mensapen leeft in bos dat op nominatie staat voor kap

WNF: FSC essentieel voor bescherming mensapen

Er leven meer mensapen in gebied waarvoor een kapvergunning is afgegeven dan in natuurparken en -reservaten met een beschermde status. Daarom wil het Wereld Natuur Fonds (WNF) dat er meer aandacht komt voor de rol die deze zogenoemde houtkapconcessies kunnen spelen bij de bescherming van mensapen. Houtkap volgens de principes van FSC - het keurmerk voor verantwoord bosbeheer- blijkt een goed instrument om mensapen te beschermen. Dat staat in het nieuwe rapport 'Mensapen & Houtkap', dat het WNF liet uitvoeren in het kader van zijn Sta voor Aap!-campagne.

De afgelopen 50 jaar is het aantal mensapen gehalveerd. Alle vier de mensapensoorten -de bonobo, chimpansee, gorilla en orang-oetan- zijn bedreigd of ernstig bedreigd en lopen het risico uit te sterven. Naast jacht en ziektes (ebola) vormt het verdwijnen van zijn leefgebied de grootste bedreiging voor de mensaap. Ervan uitgaande dat houtkap een economische realiteit is en omdat een ruime meerderheid van de mensapen in gebieden leeft waarvoor een houtkapvergunning is afgegegeven, vergeleek het WNF de gevolgen van verschillende soorten kap voor de soortenrijkdom in het algemeen en voor mensapen in het bijzonder. Het onderzoek is gebaseerd op wetenschappelijke studies en informatie van grote houtkapbedrijven en natuurbeschermers.

In tegenstelling tot andere vormen van houtkap blijkt kap volgens de principes van FSC (Forest Stewardship Council) een belangrijke bijdrage te kunnen leveren aan het behoud van de juiste leefomstandigheden voor mensapen. Jacht en illegale kap worden bestreden door wegen af te sluiten, fruitbomen - een belangrijke voedselbron voor mensapen- worden gespaard en op de meest kwetsbare plaatsen wordt helemaal niet gekapt.

Toevluchtsoord
Populaties mensapen kunnen op termijn alleen overleven in grote leefgebieden. Goed beschermde nationale parken en natuurreservaten vormen het ideale leefgebied, maar zijn vaak relatief te klein van omvang. Het onderzoek toont aan dat FSC-gecertificeerde bossen de beste aanvulling zijn op deze beschermde gebieden, en zelfs de verbindende schakel vormen tussen geïsoleerd van elkaar liggende leefgebieden van mensapen Een andere opvallende conclusie uit het rapport is dat de totale soortenrijkdom -waaronder het aantal mensapen - in een FSC-bos dat dichtbij een beschermd gebied ligt, groter is dan in bos dat verder van een beschermd gebied verwijderd is. Dit wijst erop dat beschermde gebieden als toevluchts- of hersteloord dienen voor soorten die gevoeliger zijn voor verstoringen door houtkap, zoals de chimpansee.

Aanbevelingen
Een van de aanbevelingen uit het onderzoek is dan ook om bij landplanning de beschermde gebieden en FSC-concessies op elkaar te laten aansluiten. Het onderzoek constateert ook dat het merendeel van mensapen in kapconcessies leeft - voor de Borneose orang-oetans geldt dat zelfs in 75% van de gevallen-, maar dat het aandeel FSC-concessies klein is. Daarom pleit het WNF er voor om snel meer kapconcessies te certificeren volgens de FSC-criteria. Dat kan bijvoorbeeld door gunstige fiscale en juridische voorwaarden te scheppen om FSC-certificering aantrekkelijker te maken. Nederlandse consumenten die er zeker van willen zijn dat hun houten meubilair of kopieerpapier niet bijdraagt aan de verwoesting van het leefgebied van mensapen, kopen hout- en papierproducten met het FSC-keurkmerk.


---