Consumentenbond
---
10 september 2009
Geen aanpassing hypotheeknorm!
Slechts 1,5% van de 9755 huizenbezitters zit in betalingsproblemen en
geeft te hoge hypotheeklasten aan als belangrijkste oorzaak. De
Consumentenbond is daarom tegen aanscherping van de hypotheeknorm,
zoals de AFM op 9 september 2009 heeft aangekondigd. Uit onderzoek van
de Consumentenbond blijkt dat onvoorziene omstandigheden zoals
plotselinge arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of onvoorziene
medische kosten veel belangrijkere oorzaken zijn waardoor consumenten
in financiële problemen komen, naast uitgaven voor de kinderen.
Aanscherping van de hypotheeknorm zoals de AFM wil, gaat uit van een
probleem dat niet is aangetoond. Zo'n maatregel heeft bovendien
potentieel grote nadelige gevolgen voor grote groepen in de
maatschappij en voor de huizenmarkt.
De Consumentenbond heeft een onderzoek gedaan naar de relatie tussen
een te hoge hypotheek (meer dan gemiddeld 4,5 keer het bruto
jaarsalaris, de norm uit de Gedragscode Hypothecaire Financieringen de
zgn. GHF norm) en betalingsproblemen. Dit onderzoek is uitgevoerd
onder bijna 10.000 consumenten die in de afgelopen 10 jaar een huis
hebben gekocht. Uit het onderzoek blijkt dat driekwart van de mensen
die in de betalingsproblemen zitten juist geen hypotheek heeft hoger
dan de GHF norm. De Consumentenbond blijft bij zijn standpunt dat het
in individuele gevallen verantwoord en toegestaan moet blijven om af
te wijken van de normen. Een financieel dienstverlener moet die
mogelijkheid hebben en houden.
Als de voorstellen van de AFM doorgaan wordt het voor consumenten veel
moeilijker een hypotheeklening aan te gaan. Als er bijvoorbeeld niet
meer dan 100% van de aankoopwaarde van een huis hypothecair geleend
mag worden, moeten consumenten de bijkomende kosten koper, zoals
overdrachtsbelasting en notariskosten, zelf financieren. Met name
starters op de woningmarkt zullen geneigd zijn de aanschaf van hun
eerste woning uit te stellen. Ook de huizenprijzen kunnen als gevolg
van deze maatregelen nog verder dalen, met negatieve gevolgen voor de
mensen die door betalingsproblemen al gedwongen zijn hun huis te
verkopen. De AFM geeft onvoldoende aandacht aan dit probleem.
Toezichthouder faalt
De Consumentenbond constateert dat de toezichthouder faalt in zijn
werk om toezicht te houden op naleving van de regels. AFM concludeert
namelijk in zijn consultatiedocument voor nieuwe hypotheekrichtlijnen
dat in de afgelopen tijd afwijkingen van de GHF-norm hebben geleid tot
onverantwoorde hypotheekleningen. Afwijken van de norm uit de
gedragscode mag, mits goed onderbouwd en verantwoord. Het is de taak
van de AFM daar op toe te zien en in te grijpen als dit leidt tot
onverantwoorde leningverstrekking.
---