Vrije Universiteit Amsterdam
Natuur- en Scheikunde tussen de Sterren
* Startdatum: 10-09-2009
* Tijd: 15.45
* Locatie: Aula
* Titel: Natuur- en Scheikunde tussen de Sterren
* Plaats: Aula
* Spreker: prof.dr. H.V.J. Linnartz
* Onderdeel: Faculteit der Exacte Wetenschappen
* Wetenschapsgebied: Exacte wetenschappen
* Evenementtype: Oratie
Op 10 september a.s. aanvaardt Harold Linnartz, hoofd van het Sackler
Laboratorium voor Astrofysica aan de Leidse Sterrenwacht, het
bijzonder hoogleraarschap `Moleculaire Laboratorium Astrofysica' aan
de VU. In zijn rede `Natuur- en Sterrenkunde tussen de Sterren'
vertelt hij hoe tussen de sterren de bouwstenen voor het leven
ontstaan.
De ruimte tussen de sterren is zeer ijl - ijler dan het beste vacuüm
dat we op Aarde kunnen maken - maar de ruimte is niet leeg. Tussen de
sterren bevinden zich wolken die bestaan uit gas en micrometergrote
stofdeeltjes. Wanneer zo'n wolk onder zijn eigen gewicht in elkaar
zakt, ontstaat een nieuwe ster met daaromheen een schijf waaruit later
planeten vormen, de protoplanetaire schijf. Tijdens dit proces van
ster- en planeetvorming vindt een reeks natuur- en scheikundige
processen plaats, in de gasfase en in ijslaagjes op de stofdeeltjes,
die uiteindelijk resulteren in een exotische chemische mix. Astronomen
zien inderdaad rond jonge sterren zowel eenvoudige als complexe
moleculen, die aan de basis staan van biologisch relevante moleculen
en daarmee van het leven zelf. Veel van de waargenomen moleculen zijn
stabiel, maar een opmerkelijk aantal is ook bijzonder reactief en komt
zo niet op Aarde voor.
Om astronomisch onderzoek te sturen en de waarnemingen te begrijpen
worden interstellaire wolken en protoplanetaire schijven nagebootst in
het laboratorium. Alleen zo wordt duidelijk welke moleculen in de
ruimte voorkomen en vooral hoe deze zijn ontstaan.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam