Nationaal Congres Mobiliteitsmanagement
Toespraak | 08-09-2009 | Den Haag | Minister Camiel Eurlings
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Beste mensen,
Alweer een jaar voorbij sinds de Taskforce Mobiliteitsmanagement zijn
advies afleverde...
Het jaar van Lodewijk de Waal. De man die dit voorjaar met voorzichtig
optimisme constateerde dat de files langzaam maar zeker afnemen. De
man die níet gelooft dat de economische crisis de enige oorzaak
daarvan is. En de man die ieder die het horen wil overtuigt dat
mobiliteitsmanagement helpt om de files binnen de perken te houden.
Kees van Kooten kenschetste ooit zijn eigen mobiliteitsgeschiedenis
als volgt:
,,Step, fiets, Mobylette, Puch, Eend.''
Ik zou in zijn navolging de evolutie van Lodewijk de Waals mobiliteit
willen omschrijven als: ,,Auto, Taskforce Mobiliteitsmanagement,
trein, metro, fiets.''
Lodewijk de Waal heeft met zijn taskforce het denken over mobiliteit
in den brede aangejaagd. Hij heeft duidelijk gemaakt dat oplossingen
niet alleen te vinden zijn in uitbreiding van wegen en openbaar
vervoer. Dat ook arbeidsvoorwaarden en bedrijfscultuur zwaar wegen.
Dat het gaat om ruim denken over zaken als werktijden, thuiswerken en
reiskostenvergoedingen.
Beste mensen, vandaag is het tijd voor een tussenstand. We hebben nog
een jaar te gaan en in dat jaar staat ons nog veel te doen.
Mobiliteitsmanagement werkt voor de bedrijven die meedoen, voor hun
werknemers en voor de mobiliteit in dit land. De voorbeelden,
bijvoorbeeld e-working en deelauto's, staan op de website van de
Taskforce. Maar het is nog niet genoeg. We moeten de druk opvoeren, om
de bedrijven in het hele land mee te krijgen. Want zonder
mobiliteitsmanagement geen doorstroming.
Ik geef u het scorebord van de convenantpartners in de regio
Haaglanden als inspirerend voorbeeld: 70 procent van de bedrijven die
meedoen, heeft inmiddels flexibele werktijden. 40 Procent biedt
combinaties van treinreizen en een auto van de zaak aan. Een vijfde
laat de werknemers kiezen tussen een auto van de zaak en een
mobiliteitsbudget, wat het aantrekkelijk maakt de auto te laten staan.
Een kwart van de bedrijven stimuleert carpoolen. En alle bedrijven
hebben de `dienstfiets' in ere hersteld voor de korte ritten in de
loop van de werkdag.
Dat zijn mooie resultaten dankzij goede afspraken tussen bedrijfsleven
en overheid. We hebben er nog veel meer nodig. En niet alleen
handtekeningen en papier; het is tijd voor échte verandering. Er zit
nog meer in het vat. Ik wil volgend jaar pas echt van een succes
spreken als mobiliteitsmanagement zich als een olievlek over het land
heeft verspreid.
Ondertussen zijn er in dit eerste jaar al goede dingen van de grond
gekomen.
Neem nou het kenniscentrum arbeidsvoorwaarden en mobiliteit. Dit
centrum helpt slimme verhuis- en reiskostenvergoedingen op te nemen in
CAO's, met veel keuzevrijheid voor de werknemers.
Ik ben ook blij met het eerste voorbeeld uit de hoek van het Midden-
en Kleinbedrijf. Ik snap dat het lastig is voor kleine bedrijven om
heel flexibel mee te bewegen. Dankzij de pilot Digitale Mobiliteit
zijn er toch werknemers van MKB'ers in staat gesteld om van huis uit
te werken. Zo'n voorbeeld kan andere kleine bedrijven ook over de
streep trekken. Ik hoop dat het MKB verder gaat om de kansen van
mobiliteitsmanagement te benutten.
Natuurlijk mag ik ook de mobiliteitsmakelaars niet onvermeld laten,
die werkgevers in bijna alle regio's helpen om hun mobiliteitsbeleid
slim en aantrekkelijk te organiseren. We weten dat de
personeelsmanagers vaak op zich zijn geïnteresseerd in de
mogelijkheden, maar behoefte hebben aan meer informatie en steun.
We zijn het afgelopen jaar begonnen met vier proeven met het
zogenoemde spitsmijden. Hieruit is gebleken dat een financiële prikkel
werkt. Van de vrijwilligers die meededen kiest een vijfde voor het
openbaar vervoer of de fiets. Veertig procent gaat vroeger van huis of
werkt juist eerst een paar uur thuis en stapt pas na de spits in de
auto.
Het enthousiasme om mee te doen neemt enorm toe. Zo heb ik een nieuw
getal voor u van het spitsmijden op de snelweg voor de Waalbrug bij
Nijmegen. Die gaat in het najaar op de schop. Het spitsmijden kan
helpen verkeersellende te voorkomen. Er hebben zich al bijna 5000
mensen gemeld!
Het aardige is dat proefpersonen desgevraagd zeggen dat ze in de
eerste plaats meedoen omdat ze graag willen helpen de files terug te
dringen. Ik denk dat we met het financiële voordeeltje en het lonkende
perspectief van afnemende files een gouden combinatie in handen
hebben.
De wil is er dus. En mensen kúnnen de spits ook werkelijk mijden als
de werkgevers flexibele werktijden invoeren. Het is hoopgevend met het
oog op de invoering van de kilometerprijs, dat de werknemers en de
werkgevers elkaar op dat punt steeds vaker weten te vinden.
Binnenkort gaat het wetsvoorstel Kilometerprijs naar de Tweede Kamer.
Mobiliteitsprojecten spelen een belangrijke rol bij de voorbereiding
van de kilometerprijs. Om te beginnen halen ze op knelpunten wat druk
van de ketel. Verder bieden ze marktpartijen de mogelijkheid zich warm
te lopen als mogelijke service provider. Ten slotte maken de
mobiliteitsprojecten onder de vaste klanten van verstopte trajecten de
geesten rijp voor alternatieve mogelijkheden.
We gaan verder met mobiliteitsprojecten, als opmaat naar de
kilometerprijs, op dezelfde trajecten waarover Lodewijk de Waal zich
heeft ontfermd. De financiële prikkel en mobiliteitsmanagement
versterken elkaar daar. Komend najaar beginnen we in Rotterdam,
Utrecht-West, en Arnhem-Nijmegen. Later volgen Amsterdam, Brabant,
Utrecht-Oost en Haaglanden.
Als gezegd staat ons nog veel te doen. De Tweede Kamer heeft
aangegeven dat de druk op het bedrijfsleven om aan te haken omhoog
mag. Ik kan me weliswaar voorstellen dat bedrijven door de economische
crisis de neiging hebben de prioriteiten elders te leggen. Maar ik zeg
erbij: dat is geen verstandige keuze.
Dat vermindering van de filedruk rechtstreeks in het belang is van het
bedrijfsleven, behoeft denk ik geen uitleg. Maar ik wijs er ook op dat
mobiliteitsmanagement leidt tot lagere kosten. Dat is dus juist ook in
tijden van crisis een interessante optie.
Ga maar na, een mobiliteitsbudget per werknemer is goedkoper dan een
grote leasewagen. Adviesbureau MuConsult [spreek gewoon uit als
`muu-consult'] heeft berekend dat de besparingen op de autokilometers
al snel oplopen van drie tot vijf procent.
Een ander voorbeeld is telewerken. Daardoor kan een bedrijf op den
duur toe met minder kantoorruimte. En maakt u zich geen zorgen dat uw
werknemers thuis niets uitvoeren. Mensen doen tussen het werk door
heus wel eens een boodschap of zo, maar uit onderzoek weten we dat ze
dat ruimschoots compenseren. Hun productiviteit neemt per saldo zelfs
tóe.
En vergeet niet, de economie trekt straks ook weer aan. Dan hebt u er
belang bij om te boek te staan als een prettige en flexibele
werkgever.
Beste mensen,
Er is werk aan de winkel.
Mobiliteitsmanagement is geen luxe.
Het is ook geen hobby.
Mobiliteitsmanagement is een noodzakelijke investering in een gezonde
economische toekomst van ons land.
Ik doe een oproep aan de bedrijven die nog aan de kant staan om de
goede voorbeelden te volgen. Er zijn er genoeg. En Lodewijk de Waal
kan u hoogstpersoonlijk vertellen hoe mooi het leven kan zijn als u de
files mijdt.
Dank u wel.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat