1 1
> Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag
De voorzitter van de Tweede Kamer Plesmanweg 1-6
der Staten-Generaal 2594 JG Den Haag
Binnenhof 4 Postbus 20901
2500 EX Den Haag
2513 AA DEN HAAG T 070 351 61 71
F 070 351 78 95
Ons kenmerk
RWS/SDG/NW09/1136/81312
Uw kenmerk
Bijlage(n)
Datum 8 september 2009 1
Onderwerp Rapportage over programma Fileproof 2006-2008
Geachte voorzitter,
Overeenkomstig een eerdere toezegging informeer ik u hierbij over de resultaten
van het programma `Fileaanpak op korte termijn' (FileProof). Het programma is
gestart in het voorjaar van 2006 en per 1 januari 2009 formeel beëindigd.
Samengevat
Ik meen te mogen vaststellen dat FileProof een succesvol programma is geweest,
resulterend in een structurele maatschappelijke winst van naar schatting 3,4
miljoen wachturen minder op jaarbasis. Deze winst is blijvend en zal de komende
jaren verder worden uitgebouwd. Het programma is weliswaar formeel beëindigd,
maar een aantal projecten loopt door, reguliere werkprocessen zijn blijvend
verbeterd en projecten zijn overgedragen aan marktpartijen of hebben anderszins
een vervolg gekregen. FileProof heeft daarmee geresulteerd in structurele
verbeteringen voor de weggebruiker.
Aanleiding voor het programma FileProof
In de Nota Mobiliteit (2005-2020) zijn langetermijndoelen vastgesteld voor
betrouwbare en voorspelbare reistijden en is aangegeven hoe deze gerealiseerd
kunnen worden. Zoals bekend is het doorvoeren van infrastructurele en
beprijzingsmaatregelen een zaak van lange adem, terwijl de files we schrijven
begin 2006 trendmatig bleven groeien en er een inhaaloperatie in het groot
onderhoud aan het hoofdwegennet voor de deur stond. Ook mijn
ambtsvoorganger zag de noodzaak om concreet resultaat te bereiken in de
aanpak van files op kortere termijn. Zij daagde haar eigen ambtenaren uit, maar
ook bestuurlijke en maatschappelijke partners van het Ministerie, om met relatief
snel uitvoerbare, effectieve maatregelen te komen. Op mijn verzoek zijn
naderhand ook zestienduizend ideeën van Telegraaflezers meegenomen. Deze
brachten veel praktische suggesties, voortkomend uit de dagelijkse praktijk van
de weggebruiker.
Aanpak in FileProof
Uit het geheel is het programma FileProof voortgekomen: veertig projecten
enerzijds om alledaagse files en extra hinderlijke incidentele files (door
ongevallen, wegwerkzaamheden e.d.) aan te pakken en anderzijds om burgers en
a
agina 1 van 3
P
bedrijven te verleiden tot slim mobiliteitsgedrag. Over de start van het
programma is uw Kamer geïnformeerd per brief van 10 april 20061. Ons kenmerk
RWS/SDG/NW09/1136/81312
Een groot aantal projecten is uitgevoerd in samenwerking met externe partners,
vaak mede-probleemeigenaren. Deze aanpak past in de nieuwe manier van
werken van de overheid: daadkrachtig, publieksgericht, ondernemend.
In het kader van het programma zijn circa zestig2 zeer uiteenlopende
maatregelen gerealiseerd. Bijvoorbeeld verbetering van interlokale fietsroutes en
een proef met een OV-probeerkaart. Deze aanpak is inmiddels verankerd in de
Mobiliteitsaanpak van mijn Ministerie. Maar ook maatregelen die aangrijpen op
wat bezoekers van congressen en recreatieparken zelf kunnen doen om uit de file
te blijven, kleine maatregelen rond in- en uitvoegstroken die een paar procent
extra wegcapaciteit opleveren, een methodiek voor versneld sporenonderzoek
door de politie waardoor de vertraging ter plaatse met de helft vermindert, het
Groene Golf Team dat op verzoek van wegbeheerders verkeersregelinstallaties
doorlicht. Voor een volledig overzicht verwijs ik u graag naar het bijgevoegde
`Eindboek FileProof - 60 projecten & pilots voor fileaanpak op de korte termijn'.
Veel van de FileProof-maatregelen hebben een permanent karakter en zijn
landelijk uitgerold; in totaal betreft het circa duizend locaties.
Effect en draagvlak
Tijdens de looptijd van het programma is vier keer een breed onderzoek gedaan
naar het draagvlak voor de maatregelen onder burgers. Daaruit bleek zowel een
zeer grote acceptatie alsook veel vertrouwen in de effectiviteit van de meeste
maatregelen. Uiteraard is het effect van de maatregelen ook objectief gemeten
(bij enkele projecten vindt de evaluatie plaats in de loop van 2009). Deze
evaluaties zijn steeds verricht door externe experts.
De resultaten variëren per project. Van geen significant resultaat tot soms
uitermate positief, bijvoorbeeld het mobiele team dat in verkeerscentrales
scenario's maakt voor wegwerkzaamheden en evenementen. Mijn Ministerie heeft
op basis van de uitgevoerde evaluaties een conservatieve inschatting gemaakt
van alle resultaten voor zover uit te drukken in wachturen. Hierbij zijn alleen echt
gerealiseerde besparingen van de uitgevoerde projecten meegeteld. Het blijkt dat
verkeersdeelnemers ten gevolge van FileProof-maatregelen naar schatting 3,4
miljoen wachturen besparen op jaarbasis. Het gaat daarbij niet alleen om minder
wachttijd op het hoofdwegennet; een belangrijk deel van de besparing is bereikt
op stedelijke en provinciale wegen.
De kosten van het totale programma bedragen 135 miljoen euro; met de
afronding van nog lopende projecten is daarvan in 2009-2011 nog circa 54
miljoen euro gemoeid. Op basis van de maatschappelijke kosten van wachttijden
in het verkeer betekent dit dat de terugverdientijd van het programma ongeveer
3 jaar is.
1 Kenmerk: RWS/SDG/NW2006/674/27452.
2 Één van de veertig projecten, getiteld `License to test', is een platform voor
nieuwe ideeën. Dit heeft 20 nieuwe (pilot-)maatregelen opgeleverd.
Pagina 2 van 3
Het vervolg
Tot slot kan ik u over het vervolg van het programma FileProof zeggen dat in de Ons kenmerk
eerste plaats de resultaten nu stevig verankerd zijn in de werkprocessen van de RWS/SDG/NW09/1136/81312
wegbeheerders en structureel worden toegepast. Daarnaast is een aantal
projecten nog in uitvoering of krijgt een vervolg. Het Groene Golf Team en het
mobiele team in de verkeerscentrales zetten hun werkzaamheden in ieder geval
in 2009 nog voort. Ook is van een aantal succesvolle projecten de uitvoering aan
de markt overgelaten.
De werkwijze van FileProof, praktische ideeën genereren en snel uitvoeren, krijgt
zijn vervolg in de Van-A-naar-Beterprijs, het loket "VenW-Idee" en "license-to-
test", een programma van RWS om kansrijke ideeën uit de eigen organisatie snel
te realiseren. Hiermee willen we de resultaten van FileProof en de succesvolle
aanpak vasthouden en uitbouwen. Het programma heeft laten zien dat we met
elkaar burgers, maatschappelijk middenveld en overheid daadwerkelijk
vooruitgang kunnen boeken in bereikbaarheidsvraagstukken. Dit blijven we ook
doen in de nieuwe reeks projecten binnen de Mobiliteitsaanpak, in de uitvoering
van regionale convenanten, vergroting van de spoorcapaciteit, dertig
spoedwetprojecten voor wegverbreding en natuurlijk de Kilometerprijs.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
Pagina 3 van 3
Ministerie van Verkeer en Waterstaat