UMC Utrecht


Vaker handen wassen verbetert hygiene

Een programma om verpleegkundigen en artsen te wijzen op het belang van handhygiëne verhoogt het correct toepassen van handhygiëne van 23 procent naar 50 procent. De verdubbeling houdt een sterke verbetering in, maar laat tegelijkertijd zien dat het nog beter kan. Verpleegkundig onderzoeker Agnes van den Hoogen van de afdeling Neonatologie van het WKZ/UMC Utrecht promoveert 8 september op dit onderzoek.

Horloges, armbanden en ringen afdoen. Zichtbaar vuile handen wassen met water en zeep. Daarna bij elke betreding van de schone zone handen en onderarmen wassen met alcohol. Het zijn de hygiëneregels die gelden op de afdeling Neonatologie van het WKZ/UMC Utrecht. Op deze afdeling liggen ernstig zieke pasgeborenen. Handhygiëne is van belang om verspreiding van bacteriën tegen te gaan.

Bij aanvang van het onderzoek van verpleegkundig onderzoeker Agnes van den Hoogen hield slechts 23 procent van de Neonatologie-medewerkers zich aan deze regels. Zij startte een negen maanden durend interventieprogramma met een postercampagne, een voorlichtingsfilm en colleges over het belang van hygiëne. Daarnaast werden medewerkers geobserveerd waarna ze feedback kregen over hun hygiënegedrag. Na afloop van het programma hield 50 procent van de medewerkers zich aan de hygiëneregels.

"Enorme winst", vindt Van den Hoogen. "Maar het kan beter, dat is ook duidelijk. Mensen hygiëneregels laten volgen is erg moeilijk juist omdat het van die eenvoudige handelingen zijn. De opbrengst ervan is niet direct zichtbaar. Wij proberen het zo concreet mogelijk te maken door bijvoorbeeld achteraf te laten zien hoe bacteriën zich hebben verspreid tussen patiënten. Maar we moeten het voortdurend onder de aandacht brengen."

Tot eenvijfde van de pasgeborenen loopt een infectie op tijdens het verblijf in het ziekenhuis. De bacteriën kunnen afkomstig zijn van omgeving, personeel, ouders of andere patiënten. In haar proefschrift laat Van den Hoogen zien dat infecties door bacteriën afkomstig van de moeder, voor of na de geboorte, afgenomen zijn de afgelopen decennia. Ziekenhuisinfecties zijn juist toegenomen. Vooral het gebruik van diepe infuuslijnen vergroot de kans op een infectie.

Te vroeg geboren kinderen zijn extra kwetsbaar vanwege hun onrijpe immuunsysteem. Maar voor de behandeling en het in leven houden van vroeggeboren baby's zijn de infuuslijnen essentieel. Van den Hoogen onderzocht een aantal methoden om infuuslijn-gerelateerde infecties terug te dringen. Uit voorzorg antibiotica toedienen is een mogelijkheid, maar dat brengt het gevaar van resistentievorming met zich mee. Van den Hoogen laat echter zien dat het antibioticagebruik op de afdeling neonatologie is afgenomen.
maandag 7 september 2009