Ingezonden persbericht
maandag 7 september 2009
Jaarbericht SMVP 2008 - 2009
Graag wijzen wij u op het onlangs op onze website (www.smvp.nl) geplaatste jaarbericht 2008-2009 van de Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie.
De afgelopen jaren was u van ons gewend, dat naast de rapportage van de jaarrekening en de verantwoording van de activiteiten in het verslagjaar, ook een actueel thema werd belicht. Met deze traditie wordt voorlopig gebroken. De functie van de SMVP is immers het initiëren en creëren van het debat over actuele thema's op het brede terrein van de veiligheidszorg, waarbij het accent wordt gelegd op vernieuwing. De ervaring heeft geleerd, dat een bespiegeling op een concreet veiligheidsthema in het jaarbericht geen effectieve bijdrage oplevert.
Dat is de reden dat ik u ter lezing aanbied een kort en bondig jaarverslag met jaarrekening, ter verantwoording van de activiteiten, zoals die zijn ontplooid door de Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie, alsmede door de Stichting SMVP Producties, in het jaar 2008.
Met het aantreden van onze nieuwe directeur begin 2009 heeft zich voor het bestuur een logisch moment voorgedaan om nog eens na te denken over de huidige positie van de SMVP, met name over haar toekomst. De gedachtewisseling hieromtrent heeft geleid tot de constatering dat de SMVP zeker qua naam en met betrekking tot de inhoud van haar bijdragen positief bekend staat. De huidige financiële positie is echter kwetsbaar en vraagt om bevestiging van de huidige en het aanboren van nieuwe geldbronnen. Een rigoureuze koerswijziging is niet noodzakelijk. Toch zal de SMVP haar positie moeten versterken en zich blijvend moeten onderscheiden van de vele partijen en organisaties die zich eveneens bewegen in het veiligheidsdomein. De kerntaak, het initiëren en organiseren van het debat, mede op basis van eigen wetenschappelijk onderzoek en publicaties, zal moeten worden benadrukt. De doorontwikkeling naar een zogenaamde 'denktank op veiligheidsgebied', van waaruit gevraagd en ongevraagd meningen, adviezen en opvattingen op strategisch niveau, op het brede terrein van de veiligheidszorg, geleverd gaan worden, zal verder moeten worden uitgewerkt. Het aangaan van nieuwe en het verstevigen van de bestaande strategische coalities zal de positie van de SMVP in het netwerk kunnen versterken. De antennefunctie voor actuele problematiek op het vlak van maatschappij, veiligheid en politie moet worden verbeterd. Inspelen op actuele onderwerpen met maatschappelijke importantie vormt tenslotte het fundament van het functioneren van de SMVP. Echter niet alle thema's kunnen worden opgepakt. Focussing zal de diepgang in en kwaliteit van het werk van de SMVP ten goede komen.
Midden jaren tachtig is met name door de commissie Roethof de veiligheidsfilosofie fundamenteel gewijzigd. De veiligheid werd immers van oudsher gezien als een taak van de overheid alleen, echter de commissie Roethof bepleitte dat de aanpak van de kleine criminaliteit moest worden gezien als een taak voor de samenleving in zijn totaliteit. Dit standpunt werd indertijd gedeeld door de toenmalige minister van Justitie en begon zich snel te verspreiden naar de overige veiligheidsterreinen.
Ook in het huidige coalitieakkoord staat vermeld dat veiligheid een kerntaak van de overheid is, maar dat burgers, ondernemingen en organisaties hiervoor mede verantwoordelijk zijn.
De SMVP heeft vrij snel na haar oprichting de term 'sociale zelfredzaamheid' verkend en uitgediept in allerlei (wetenschappelijke) onderzoeken en uitvoeringsprogramma's.
Helaas moeten wij op dit gebied vaststellen dat wij in Nederland er nog niet in zijn geslaagd om een duidelijke en heldere balans te bewerkstelligen tussen de omvang van de verantwoordelijkheid van de overheid voor veiligheid en die van de burger, onderneming en/of organisatie. Met de bevestiging dat de veiligheid een kerntaak van de overheid is, maar de burgers, ondernemingen en organisaties hiervoor medeverantwoordelijk zijn, ziet de SMVP het als een uitdaging om een bijdrage te leveren aan het bewerkstelligen van een balans tussen de omvang van die beide verantwoordelijkheden. Hierbij zal in eerste instantie het accent worden gelegd op de rol en de verantwoordelijkheid van burgers. Burgerparticipatie kent immers vele modaliteiten en vraagt spoedig om een verdere verdieping en uitwerking, als wij niet in een woordenspel op dit gebied willen blijven steken.
De SMVP zal trachten om zo helder mogelijk in kaart te brengen wat wij van burgers, zowel op het gebied van sociale veiligheid, alsmede van fysieke veiligheid, zouden mogen of moeten verwachten. Het afgelopen jaar heeft de SMVP zich, samen met het Fonds Slachtofferhulp, in dit onderwerp verdiept. Onder de titel 'Burgermoed' zijn de eerste studies en activiteiten op dit gebied verricht.
Thans is in overweging om de werknaam 'Burgeringrijpen' te gaan hanteren. In afwachting van de professionele hulpdiensten wordt immers een meer actief handelen van de burgers noodzakelijk geacht.
De SMVP ziet het als een uitdaging om enerzijds het debat te gaan voeren over mogelijke verwachtingspatronen en anderzijds opleidingen te ontwikkelen om burgerparticipatie daadwerkelijk te kunnen helpen realiseren.
Prof. mr. Pieter van Vollenhoven
Voorzitter Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie