Stichting Aids Fonds

Twee krachtige antilichamen tegen hiv gevonden

07-09-2009
Onderzoekers van IAVI (International Aids Vaccin Initiative) hebben twee krachtige antilichamen gevonden die kunnen helpen bij de ontwikkeling van een hiv-vaccin. Een antilichaam is een eiwitdeeltje dat infecties kan bestrijden. Tot nog toe waren er vier eiwitdeeltjes bekend die hiv-virussen kunnen aanpakken. Echter deze twee nieuwe antilichamen zijn krachtiger en in staat om meerdere types van het hiv-virus, die in omloop zijn, te herkennen.

Hoe zijn de antilichamen gevonden?
IAVI is in 2006 begonnen met een wereldwijde 'jacht' op antilichamen die hiv kunnen uitschakelen. Er zijn bloedmonsters onderzocht van 1800 hiv-positieve mensen uit zeven Afrikaanse landen, Thailand, Australië, Engeland en Amerika. Uit dit onderzoek bleek dat de eiwitten PG6 en PG16 in staat zijn om het hiv-virus aan te pakken op een kwetsbare plek. Dit is een deel van het virus dat weinig verandert in de loop van de tijd. Het resultaat is een goed aanknopingspunt voor onderzoek naar een effectief aidsvaccin.

Komen antilichamen tegen hiv veel voor?
Antilichamen die een breed scala van hiv-types kunnen herkennen en uitschakelen komen zelden voor bij mensen. Mensen die deze eiwitten hebben zijn de zogenaamde 'elite neutralizers'. De antilichamen worden pas ontwikkeld nadat zij hiv-positief zijn geworden. De antilichamen zijn echter niet in staat de infectie te bestrijden in deze mensen. Immers de productie van deze antilichamen loopt steeds een aantal stappen achter omdat het virus constant verandert. Het zou een ander verhaal zijn als de eiwitten er al zijn op het moment dat hiv het lichaam binnen komt.
Betekenis voor vaccinonderzoek
De bedoeling is om een vaccin te ontwikkelen dat het lichaam stimuleert om krachtige anti-hiv eiwitten te produceren. Zodat hiv bij binnenkomst in het lichaam geen kans krijgt. Veel onderzoek is nog nodig om dit principe te vertalen naar een aidsvaccin. Als dit vaccin is ontwikkeld, zullen er meerdere jaren overheen gaan om de werking van het vaccin te testen. Kortom, we zijn er nog niet maar het is weer een stap in een veelbelovend onderzoekstraject. Waarom is het moeilijk een vaccin tegen hiv te maken? Er zijn verschillende redenen voor het feit dat we na ruim 25 jaar nog geen vaccin tegen hiv hebben ontwikkeld:


1. Hiv is het meest veranderlijke virus dat er bestaat. Er zijn wereldwijd veel soorten hiv in omloop. En binnen het menselijke lichaam verandert hiv ook voortdurend. Ter vergelijking: na twee jaar is het hiv-virus binnen een hiv-geïnfecteerd persoon al veel meer veranderd dan de verandering die een griepvirus wereldwijd ondergaat gedurende het griepseizoen. Hierdoor is het moeilijk om een vaccin te vinden dat het menselijk lichaam leert hoe het een hiv-virus moet herkennen en uitschakelen.


2. Geen enkel persoon op de wereld is ooit genezen van een hiv-infectie. Stel als die personen wel hadden bestaan, dan had je de afweerreacties in hun lichamen kunnen bestuderen. Deze kennis had kunnen helpen in de zoektocht naar het vaccin.


3. Het menselijke afweersysteem biedt een heel kleine mogelijkheid om het hiv-virus te tackelen voordat het een levenslange infectie veroorzaakt.