Woonbond


07-09-2009

Nieuwe antikraakwet dreigt leegstand te vergroten

De Tweede Kamer behandelt deze week een initiatief wetsvoorstel om een algeheel kraakverbod in te voeren. Volgens de Woonbond is zon algeheel verbod niet wenselijk. Kraken helpt om speculatieve leegstand tegen te gaan en de bestaande kraakwetgeving biedt voldoende handvatten om eventuele uitwassen aan te pakken. De nieuwe antikraakwet vergroot de leegstandsproblematiek eerder dan dat ze die oplost. Juist omdat een strafrechtelijk verbod op kraken wordt gecombineerd met een zwak pakket maatregelen om leegstand tegen te gaan. De Woonbond roept de Tweede Kamer op dan ook op om niet in te stemmen met het wetsvoorstel.

De Wet kraken en leegstand (antikraakwet) kent de Nederlandse gemeenten een actieve rol toe bij het bestrijden van leegstand. Die zijn daar echter helemaal niet van gediend. Ze vinden dat de verantwoordelijkheid daarvoor allereerst bij de eigenaren moet worden gelegd en pleiten voor een leegstandsheffing of boetes gebaseerd op de waarde van een pand. Om zo een eigenaar te prikkelen leegstand te voorkomen of te verhelpen. Om hergebruik en transformatie van leegstaande kantoorpanden te bevorderen (en mogelijk te maken dat andere functies in kantoren kunnen worden ondergebracht), zullen zij de Tweede Kamer waarschijnlijk de suggestie doen om een maximum te stellen aan de huur die vastgoedeigenaren kunnen vragen voor hun leegstaande kantoren.

Ook de Raad van State heeft veel kritiek op het wetsvoorstel. Zij stelt vast dat er een grote kans is dat de antikraakwet leidt tot meer leegstand. Zeker als gemeenten weigeren het nieuwe leegstandsinstrumentarium te gebruiken. Daarnaast vindt de Raad van State dat onduidelijk blijft wat de omvang van kraken is en wat de oorzaken ervan zijn. 'De stelling dat er sprake is van een verharding in de kraakwereld of van een toename van de met het kraken gepaard gaande problemen () wordt niet nader toegelicht.' De Raad wijst erop dat uit de verkenning van de G30 (Dertig grote gemeenten) blijkt dat kraken zelden als een probleem wordt ervaren en steeds minder voorkomt. En dat zelfde geldt wat betreft de Raad van State voor de verzwaring van de strafbaarstelling. Ook daarvoor is een nadere analyse en verduidelijking wenselijk 'van de doelen van de regeling en hun onderlinge verhouding, bezien in relatie met de geconstateerde problemen.

Ten Hoopen (CDA), Van der Burg (VVD) en Slob (VVD) willen met hun wetsvoorstel een norm stellen, maar doen dat met een wetsvoorstel dat klaarblijkelijk niet deugt. Het commentaar van de vier grote gemeenten en dat van de Raad van State betreft niet alleen de omvang van het kraakprobleem, maar vooral ook de effectiviteit van de voorgestelde maatregelen om leegstand te bestrijden. Deze kritiek is zo fundamenteel dat de Woonbond van mening is dat de Tweede Kamer eerst grondig dient te onderzoeken welke gevolgen de antikraakwet heeft, voordat er over invoering van dit wetsvoorstel gesproken en beslist kan worden.