Eerste solotentoonstelling van Marjan Breedveld
19/08/2009 08:14
Stedelijk Museum Schiedam
Het Stedelijk Museum Schiedam presenteert van 6 september tot en met 29 november 2009 de eerste solotentoonstelling van Marian Breedveld (Den Haag, 1959) in Nederland. De tentoonstelling laat een royaal overzicht van haar werk zien. Het museum bezit een aantal werken van de kunstenaar, die behoren tot de kerncollectie 'koele abstractie'.
Marian Breedveld vond binnen de abstracte schilderkunst haar eigen weg. In haar schilderijen zijn het proces, het resultaat, de materie en de voorstellingsloze voorstelling allemaal even belangrijk. Haar doel is vanuit de materie de beleving van een grenzeloosheid in tijd en ruimte voelbaar te maken. Breedveld speelt in haar werk met de mogelijkheid dat de toeschouwer in die ruimtelijkheid verdwijnt maar teruggeroepen wordt door de aanwezigheid van de verf als substantie.
Breedveld begint elk schilderij met het aantasten van het witte, maagdelijke doek door het te besmeuren met willekeurige kleuren in ongerichte bewegingen. Hieruit ontstaat voor haar een aanleiding om door te gaan en is het een uitdaging om uit die amorfheid een beeld te voorschijn te halen.
De schilderijen liggen horizontaal als ze eraan werkt. Zij laat hiermee het klassieke perspectivisch schilderen los. Er is geen verdwijnpunt meer in het werk aanwezig: het is puur een vlak met verf. Laag over laag, nat in nat brengt zij de olieverf met horizontale verfstreken op het doek aan. Door de herhaling van het gebaar ontwikkelt het werk zich. De verfstreek is elementair, de beweging, of het nu horizontale of cirkelvormige streken zijn, heeft geen betekenis.
De kleuren mengen zich, maar de verfstreken blijven zichtbaar. De verschillende lagen worden net zolang aangebracht tot er volgens Breedveld sprake is van een 'doorleefd oppervlak'. Tot er een beeld ontstaat dat ze in haar greep heeft. De kleuren zijn niet afgesloten of afgedekt, alle verschillende lagen en kleuren zijn opgenomen in het schilderij.
Deze fundamentele benadering van de schilderkunst is voor Marian Breedveld geen doel op zich. Het is een beginpunt vanwaar ze verder kan. Het herhalen van verfstreken werkt meditatief voor Marian Breedveld, waardoor ze tijdens schilderen zelf het gevoel van grenzeloosheid van tijd en ruimte ervaart.
Als de werken klaar zijn en aan de wand hangen is te zien wat de werking van het schildersproces is. Doordat de meeste werken horizontaal van formaat zijn en de horizontale lijnen van de verfstreken duidelijk zichtbaar blijven, ontstaat, ondanks dat Breedveld geen perspectief in haar werk toepast, de suggestie van diepte en een illusie van landschappen of atmosferische ruimte. Die illusie wordt aan de randen van het werk weer ontkend door de dikke lagen verf die zichtbaar blijven. Breedveld speelt in haar werk met de mogelijkheid dat je als toeschouwer in de ruimtelijkheid verdwijnt maar teruggeroepen wordt door de aanwezigheid van de verf als substantie.
In de loop der jaren veranderen de kleuren van modderige en aarden kleuren naar helle meer atmosferische kleuren. Aanvankelijk waren de verfstreek en de beweging belangrijker: de kleuren dienden de substantie. Tegen het einde van de jaren negentig is een intuïtieve keuze van kleuren even belangrijk geworden. Het gaat Breedveld niet om de kleuren als zodanig maar om verschillen tussen kleuren om nuances en gradaties. Het meest interessant zijn in die zin de kleuren die niet langer benoemd kunnen worden, omdat die zich in de meest letterlijke zin 'tussen' de bekende kleuren ophouden. De felle kleuren geven licht aan de schilderijen waardoor ze in tegenstelling tot de meer aarden werken materie- en gewichtloos lijken. Het licht komt voort uit de materialiteit van verf. De interactie tussen de kleurverschillen produceert het licht.
Monografie
Gelijktijdig met de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde monografie over het werk van Marian Breedveld. Ernst van Alphen en Marc Donnadieu geven vanuit een eigen invalshoek een visie op haar werk. Het boek (128 pagina's, ca 100 illustraties in kleur Nederlands/Engels/Duits/ Frans, ISBN 978 90 78964 36 0) wordt uitgegeven door Uitgeverij Thieme Art, Deventer en is voor
euro 34,95 te koop in de museumwinkel van het Stedelijk Museum Schiedam en in de boekhandel.
http://www.stedelijkmuseumschiedam.nl