SGP
03 - 09 - 09 | Ontpolderen is geen oplossing
Ontpolderen is geen oplossing
De SGP is en blijft tegen het onder water zetten van goede
landbouwgrond. Natuurlijk moet Nederland meewerken aan het verdiepen
van de Westerscheldr, want dat is beloofd aan de Belgen, maar
voorkomen moet worden dat de nieuwe verdieping alsnog de route voor
ontpoldering wordt. Dat zei SGP-kamerlid Van der Staaij tijdens het
zoveelste ontpolderingsdebat in de Tweede Kamer. Hij riep het kabinet
op recht te doen aan de gevoelens van de Zeeuwen en recht te blijven
doen aan herhaalde en consistente Kameruitspraken tegen gedwongen
ontpoldering.
---
Debat Westerschelde
3 september 2009
Van der Staaij
Loch Ness
Voorzitter. Als een soort monster van Loch Ness, zo steekt het monster
van de ontpoldering steeds weer zijn kop uit het Scheldewater op.
Juist als je denkt dat je er vanaf bent, komt het weer terug. Steeds
wordt de mythe van de onvermijdelijkheid van ontpoldering weer nieuw
leven ingeblazen.
Verzet
Voorzitter. Aanleiding voor dit debat is allereerst de brief van de
minister van Landbouw van 17 april 2009. Daarin geeft de minister aan
dat het kabinet heeft besloten het natuurherstel buitendijks te
realiseren, dus zonder ontpoldering. Mijn fractie was blij verrast met
deze brief. We moesten immers van ver komen, omdat eerder werd
gesteld dat ontpoldering onontkoombaar zou zijn. De verschillende
ministers â zo zeg ik tot hun verdediging tegen de Belgen â hebben
eerder als een leeuw gevochten om ontpoldering mogelijk te maken. Maar
het verzet vanuit Zeeland en vanuit de Kamer was taai â de gevoelens
in Zeeland zitten diep. De houding was er niet een van simpel âtegenâ,
maar van een vasthoudend zoeken naar alternatieven. Het kabinet heeft
hier naar willen luisteren. Een uitstekend besluit!
Overigens beklemtoon ik hierbij, dat onzes inziens ook voor het Zwin
geldt, dat ontpoldering ongewenst is. Kan de minister bevestigen, dat
dit ook haar insteek is?
De brief van de minister liet de deur voor ontpoldering wel op een
kiertje staan. Mocht âBrusselâ echt geen ruimte zien voor de bedachte
Nederlandse uitweg, dan zou er alsnog ontpolderd worden. Inmiddels
ligt er een kritische ambtelijke brief uit Brussel, waarop de minister
nog niet inhoudelijk heeft gereageerd. De minister geeft aan dat
naderhand is benadrukt dat het hier uitsluitend een verzoek om
informatie betreft. Betekent dit een relativering van de
stellingnameâs die in de kritische brief is vervat?
Daarnaast is de juichstemming getemperd door een uitspraak van de Raad
van State. Een voorlopige voorziening, waarin is uitgesproken dat de
vergunning voor de beoogde verdieping wordt geschorst. Kern van de
motivering is, dat thans niet met voldoende zekerheid kan worden
uitgesloten dat de beoogde verdieping en de wijze waarop deze wordt
uitgevoerd nadelige natuureffecten zal kennen.
Impact
Wat is nu de impact van deze brief en de uitspraak van de Raad van
State? Ik betreur het hierbij overigens, dat de Kamer nog niet kan
beschikken over een heldere kabinetsreactie. Waarom koos het kabinet
voor uitstel en zoân weifelende houding?
In de eerste plaats is het in ieder geval goed om te constateren, dat
de Raad van State en de betreffende brief uit Brussel niet zeggen, dat
er negatieve effecten zùllen optreden als gevolg van de verdieping.
Daarover bestaat echter onvoldoende zekerheid. Er ligt dus geen
eindoordeel!
In de tweede plaats rept de Raad van State op geen enkele wijze over
de wenselijkheid of noodzaak van ontpoldering. In de Brusselse brief
worden klip en klaar grote vraagtekens gesteld bij de stelling van het
kabinet, dat de beoogde verdieping geen nadelige natuureffecten zal
hebben (âgerede kansâ). Op deze stelling was echter wel de Nederlandse
medewerking aan de verdieping gebaseerd! Ik citeer slechts de
staatssecretaris in haar slotdebat met de Eerste Kamer: âOp het moment
dat de Nederlandse regering ervan overtuigd is dat de medewerking aan
de uitbreiding van de Antwerpse haven nadelige gevolgen heeft voor het
Schelde-estuarium is het afgelopen met de Nederlandse medewerking.
Deze harde eis staat voor Nederland voorop.â Daar zit geen woord
Vlaams bij!
Mocht nu blijken, dat verdieping wel gepaard gaat met nadelige
effecten, betekent dat dan dat de Nederlandse medewerking op
drogredenen, op een dwaling is gegrond? Wordt hiermee niet de gehele
vertrekhouding van Nederland onderuit gehaald? De politieke steun voor
de verdieping is er immers juist ook gekomen, omdat krachtig door het
kabinet is verzekerd dat de verdieping geen nieuwe natuuropgave zou
scheppen. De regering heeft zelf meermalen krachtig beklemtoond, dat
natuurherstel niet wordt vereist door de nieuwe verdieping, maar
voortvloeit uit de bestaande opgave op grond van de Vogel- en
Habitatrichtlijn. De verdieping zelf â het wegnemen van een aantal
drempels in de vaargeul â zou geen natuurschade veroorzaken. En dus
zou de verdieping niet een nieuwe belasting zou geven boven op de toch
al lastige opgave voor natuurherstel voor het Westerscheldegebied, met
alle gevoeligheden van dien. Dat is ook de reden waarom mijn fractie
zich uiteindelijk wel heeft verzet tegen de ontpoldering, maar niet
tegen de verdieping.
Hoe stevig staat het kabinet nu in haar oordeel dat de verdieping
zonder natuurschade kan worden gerealiseerd? Gaat het lukken om het
oude verhaal -de verdieping heeft geen nadelige natuureffecten nader
en scherper te onderbouwen en al dan niet door aanvullende maatregelen
Raad van State- én Brussel-proof te maken.
Overigens, sprekend over mythes: bij lezing van de Brusselse brief
vroeg ik mij opnieuw af of het geen mythe is dat je in dit gebied
ecologie en economie zo intens kunt verbinden. Enerzijds moet de
Westerschelde toegang bieden voor de allergrootste schepen, er moet
sneller en veilig gevaren kunnen worden, een volgende verdieping wordt
niet uitgesloten en Antwerpen moet meer vaarverkeer kunnen aantrekken.
Anderzijds worden de buitengewone natuurwaarden van de Westerschelde
geroemd, die moeten worden uitgebouwd en meer variatie vertonen. Er
moet meer ruimte zijn voor vogels, vissen en andere dieren. Wij hebben
niets tegen vogels en niets tegen varen, integendeel. Maar het mag
niet zo zijn, dat boeren of andere bewoners uiteindelijk de rekening
betalen en steeds met het ontpolderingsmonster worden bedreigd.
Slot
Goed nabuurschap met de Vlamingen is belangrijk. Zeker. Maar niet ten
koste van de legitieme belangen van onze eigen inwoners.
Voortvarendheid is geboden. Beslist. Iedereen snakt naar
duidelijkheid. Maar tot het onmogelijke is niemand gehouden.
Rechterlijke uitspraken moeten serieus genomen worden. Zo werkt dat in
de rechtsstaat. De Belgen zullen toch zeker wel billijken dat
Nederland de onafhankelijke positie van de rechterlijke macht
respecteertâ¦
Ik rond af. Hopelijk kan het komen tot een stevig onderbouwd verhaal,
waaruit onomwonden blijkt dat de beoogde verdieping geen nadelige
natuureffecten kent. Het oude verhaal, in een strakker jasje.
Voorkomen moet worden dat de nieuwe verdieping alsnog de route voor
ontpoldering wordt. En wat die ontpolderingsdiscussie betreft: roepen
wij het kabinet op: respecteer de gevoelens van de Zeeuwen, blijf
recht doen aan herhaalde en consistente Kameruitspraken tegen
gedwongen ontpoldering. Het is niet de makkelijkste weg, maar wel de
beste.
Dank u wel