Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Bijlage bij ontwerp wijziging
Luchthavenverkeerbesluit
Schiphol 2009

Adviezen CROS over in te voeren
maatregelen met routes.

Ministerie Verkeer en Waterstaat,

3 september 2009

Ministerie van Verkeer en Waterstaat
De heer Ir. C.M.P.S. Eurlings
Postbus 20904

2500 EX DEN HAAG

In afschrift aan de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu

Uw ref. Onze ref. Datum
- CROS09.152 6 juli 2009

Geachte heer Eurlings,

In september 2008 heeft de Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol
(CROS) u geadviseerd een tweetal hinderbeperkende maatregelen met een jaar
te verlengen en een aantal andere maatregelen definitief in te voeren.
In de tussentijd zijn extra gegevens verzameld over de twee maatregelen die zijn
verlengd en onder verantwoordelijkheid van uw ministerie zijn deze gegevens
samengebracht in het rapport "Evaluatie verlenging experimenten".

Ik ben verheugd u te kunnen meedelen dat de plenaire CROS vergadering, die
afgelopen week heeft plaatsgevonden, op basis van deze gegevens positief
adviseert over definitieve invoering van beide experimenten:

- CROS pilot 3b, toepassing van de vaste bochtstraal bij Hoofddorp en
Nieuw Vennep;

- en maatregel 19A aanpassing van de vertrekroutes LEKKO/LOPIK vanaf de
Polderbaan.

De overwegingen die hierbij een rol hebben gespeeld, zijn opgenomen in
bijgevoegde, door CROS plenair vastgestelde adviezen.

Ik vertrouw erop dat u de adviezen van CROS zult meewegen in uw
besluitvorming. Een afschrift van beide adviezen zal ik aan de Tafel van Alders
sturen.

Hoogachtend,

De heer N. Schoof

Voorzitter

Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol

Polaris Avenue 85b Tel 023-5685230

2132 JH HOOFDDORP Fax 023-5685235
E-mail cros@overlegschiphol.nl

trgtgs CROS-advies Pilot 3b
d.d. 6 juli 2009

Aanleiding

'CROS pilot 3b" betreft het gebruik van een vaste bochtstraal tussen Hoofddorp en Nieuw Vennep in
de Spijkerboor-vertrekroute vanaf de Kaagbaan. Het doel van de pilot is te onderzoeken of het gebruik
van de vaste bochtstraal zorgt voor een afname van de spreiding van vliegtuigbewegingen op deze
route en als gevolg daarvan voor een vermindering van de hinder in Hoofddorp en Nieuw Vennep.
Bij het experiment maken alleen alle KLM Boeing 737 toestellen gebruik van deze techniek.
De pilot is gestart op 22 november 2007. In september 2008 heeft CROS de ministers van V&W en
VROM geadviseerd om het lopende experiment "CROS pilot 3b" met een jaar te verlengen teneinde
extra evaluatiegegevens over deze maatregel te kunnen verzamelen.
De conclusie op dat moment luidde dat de maatregel technisch zeer succesvol was verlopen en dat
daarom de techniek van de vaste bochtstraal ook op andere routes kan worden toegepast. De
effecten op de hinder in het gebied waren per saldo positief. Tegelijkertijd was er lokaal sprake van
een toename van de klachten gericht aan BAS en aan CROS uit een aantal gebieden, in het bijzonder
uit de wijk Floriande.

Het experiment is door de ministers verlengd tot 31 oktober 2009, waarbij is aangegeven dat een
advies van CROS over het definitief invoeren van de maatregel tijdig gegeven dient te worden.
In het advies van CROS om het experiment te verlengen is aangegeven dat wanneer ook de
gemeente Haarlemmermeer positief adviseert over definitieve invoering van de maatregel, CROS
adviseert deze maatregel zonder verdere voonivaarden definitief in te voeren.
Resultaten

Nadat de maatregel is verlengd heeft het volgende onderzoek plaatsgevonden:

- een extra meting van de hinderbeleving door onderzoeksbureau Motivaction in het najaar van

2008;

- nieuwe geluid- en hinderberekeningen door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium
(NLR);

- onderzoek naar het routegebruik en;

- een klachtenanalyse.

Uit deze gegevens blijkt het volgende:

Motivaction:

Uit het geluidservaringsonderzoek dat is uitgevoerd door Motivaction blijkt dat in Nieuw Vennep zowel
de gemiddelde maandhinder als het aantal ernstig gehinderden is afgenomen ten opzichte van de nul-
meting. In Hoofddorp en Hoofddorp-Floriande is er geen significant verschil in de gemiddelde
maandhinder en het aantal ernstig gehinderden.

In het hele onderzoeksgebied is per saldo sprake van een daling van de gemiddelde maandhinder en
het aantal ernstig gehinderden.

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium:

Als gevolg van CROS pilot 3b neemt de berekende geluidsbelasting in Nieuw Vennep (Noord) af met
maximaal 0,5 dB(A) Lden. In Hoofddorp-Zuidwest neemt de berekende geluidsbelasting toe met
maximaal 0,5 dB(A) Lden.

Als gevolg van de pilot en van een groter aantal vliegtuigbewegingen op deze route in 2008 ten
opzichte van 2007 zijn de geluidscontouren in dit gebied enigszins verschoven, waarbij het grootste
effect afkomstig is van het grotere verkeersvolume in 2008 op deze route. Als alleen naar het pilot-
effect wordt gekeken, neemt het aantal ernstig gehinderden per saldo met 298 toe. Voor Floriande telt
het NLR een toename van ongeveer 45 ernstig gehinderden.
Ten opzichte van het referentiescenario (MER KT) worden per saldo 25 woningen minder belast
binnen de S8Lden contour, en zijn er 85 ernstig gehinderden meer binnen de 48lden contour.

TCTOS

tr!11"ifi J{tlli*'-rr

Routegebruik en klachtenanalyse:

Het gebruik van de SPYKERBOOR-route van de Kaagbaan fluctueert sterk. Per week kan het aantal
vliegtuigbewegingen met een factor 10 verschillen, per maand is dat verschil iets kleiner. Door de
jaren heen is het gebruik van de route toegenomen en dit zal naar verwachting blijven toenemen,
ondanks de huidige dip in de ontwikkeling van het vliegverkeer. Maar vooral bepalend voor het
gebruik van de route op week en jaarbasis is de wind. Deze kan sterk fluctueren in kracht en in
richting.

Voor de klachtenanalyse is de ontwikkeling van de klachten naast het aantal vliegtuigbewegingen
gezet. Er wordt dan duidelijk dat het aantal klachten sterk samenhangt met het aantal
vliegtuigbewegingen. Alleen in Hoofddorp-Floriande is een afwijkend patroon zichtbaar met betrekking
tot de ontwikkeling van de klachten; in de zomer van 2008 nemen de klachten sterk toe, sterker dan
het aantalvliegtuigbewegingen. Dit is mogelijk op verschillende manieren te verklaren, o.a. doordat
een deel van de wijk rond de start van CROS pilot 3b is opgeleverd zodat de zomer van 2008 voor
deze bewoners de eerste zomer in hun nieuwe huis is geweest, en doordat er lokaal publiciteit is
geweest over de pilot.

Succescriteria:

Ten behoeve van de advisering is de hiervoor genoemde inÍormatie getoetst aan de succescriteria
van de CROS. Het gaat hierbij alleen om de criteria die door alle partijen worden onderschreven en
die overeenstemmen met de succescriteria uit de Ministeriêle Regelingen. De uitwerking hiervan is in
bijgevoegde tabel opgenomen.

Toekomstperspectief:

Als de pilot definitief wordt ingevoerd, zijn de volgende twee vervolgstappen mogelijk. Het aantal
toestellen dat gebruikt maakt van de vaste bochtstraal kan worden uitgebreid, en er kan gezocht
worden naar een route met een iets ruimere bochtstraal. In onderstaande tabel is het etfect van
combinaties van deze stappen aangegeven. De getallen geven de verschillen in ernstig gehinderden
ten opzichte van de situatie zonder vaste bochtstraal, in het referentiescenario (MER KT):
Variant Hoofddorp Nieuw Vennep
huidise bochtstraal, alle KLM ex747' +184 -117
huidiqe bochtstraal, al het verkeer +587 -858
ruimere' bochtstraal. alle KLM ex 7 47 -335 +64
ruimere bochtstraal. al het verkeer: -580 +25
Het totaal aantal ernstig gehinderden in het hele gebied is het laagst bij de situatie dat de ruimere
bochtstraal wordt gevlogen door al het verkeer.
Gonsultatie omgeving:

Bovenstaande resultaten zijn besproken met de vertegenwoordigers van de gemeente
Haarlemmermeer, ambtelijk en bestuurlijk, bewoners uit Nieuw Vennep, Hoofddorp-Floriande en
Piratenwijk en de CROS bewonersvertegenwoordiger. Op deze manier is input vezameld voor het
concept-advies.

De belangrijkste reacties zrjn:

- Een aantal bewoners meldt een toename van de overlast sinds 2006-2007.

- In het onderzoek van Motivaction is een deel van de wijk Floriande niet meegenomen. Deze
huizen pas zijn opgeleverd vanaf december 2007 en de bewoners hebben daarom niet deel
t De 8747 heeft voor de vaste bochtstraal een softwareaanpassing nodig. Het is nog onzeker of en zo ja wanneer deze
aanpassing zal worden geïnstalleerd.

'Voor de gehanteerde ruimere bocht zie rapportage NLR.

wugtg"s

kunnen nemen aan de nulmeting en de rest van het onderzoek. Deze bewoners hebben geen
referentiekader van de situatie ter plaatse zonder de maatregel.

- De geconsulteerde bewoners in Floriande zijn voor een verlegging van de route, meer naar
het zuiden om Nieuw Vennep heen of tussen Hoofddorp en Nieuw Vennep door en pas boven
zee afbuigen naar het noorden.

- Als routeverlegging niet mogelijk is dan pleiten de geconsulteerde bewoners van Floriande
voor een wijdere bocht, om Floriande heen in plaats van over Floriande.
Samenvattend:

Er zijn 2 opties voor de besluitvorming in CROS, aangezien verlengen niet meer mogelijk is:

1. stopzetten van de maatregel,

2. definitief invoeren van de maatregel en de vervolgstappen.
In ogenschouw nemend:

o dat een groot deel van de hinder in Floriande afkomstig is van het t.o.v. 2007 toegenomen
volume op de route in 2008 en in het algemeen sowieso sterk wisselend gebruik van de route,
. dat de pilot gunstige effecten heeft voor Nieuw Vennep, waar de vliegtuigen gemiddeld op een
hoogte van 1 100 meter vliegen, en voor een deel voor Hoofddorp als gevolg van de
afgenomen spreiding,

o dat een iets ruimere bocht de effecten voor Hoofddorp-Floriande acceptabel kan maken, waar
de vliegtuigen op een gemiddelde hoogte van 1400 meter vliegen,
gaat de voorkeur uit naar het definitief invoeren van de pilot, waarbij tevens de keuze wordt gemaakt
om zoveel mogelijk verkeer de vaste bochtstraal te laten vliegen, met daarbij de wens tot een snelle
start van het onderzoek naar een iets ruimere bocht voorbij Floriande met zoveel mogelijk behoud van
de hinderbeperkende werking van de maatregel 3b
Het stopzetten van de pilot zou betekenen dat de spreiding boven Hoofddorp en Nieuw Vennep weer
toeneemt evenals de hinder die daarvan het gevolg is. Daarnaast is de ontwikkeling van de wijdere
bocht dan niet meer mogelijk.

Op basis van bovenstaande adviseeÉ CROS de ministers van Verkeer en Waterctaat en VROM
om het huidige experiment "CROS pilot 3b" om te zetten in definitieve regelgeving in het LVB.
Daarnaast verzoekt CROS partijen aan de Alderstafel om zorg te dragen voor de noodzakelijke
vastlegging in de toepasselijke luchthavenpublicaties (AlP).
Het advies van CROS om maatregel3b definitief in te voeren omvat onlosmakelijk het advies
om zoveel mogelijk vliegtuigen en luchtvaartmaatschapprien van de vaste bochtstraal gebruik
te laten maken. Voor zover hiervoor een experiment in de zin van art. 8.23a van de Wet luchtvaart
nodig is, verzoekt CROS de ministers aan de invoering van een dergelijk vervolg mee te werken,
zodat hiermee in het eerste kwartaalvan 2010 gestart kan worden.
Daarnaast vraagt CROS de uitvoerende paÉijen om tegelijkeÉijd met de hiervoor genoemde
uitbreiding zo snel mogelijk en bij voorkeur voorafgaand aan de start van genoemd vervolg een
veilig en vliegbaar ontwerp gereed te hebben met een ruimere vaste bochtstraal op de
SPYKERBOOR-route waarbij het grondpad van de route Floriande zoveel mogelijk ontziet.
Dit advies stemt overeen met de wensen van de werkgroep Hinderbeperking van de Tafel van Alders.
De gemeente Haarlemmermeer benadrukt dat de voorkeur allereerst uitgaat naar het verleggen van
de SPYKERBOOR-route en zij zal zich daarvoor dan ook via de Alderstafel en anderszins inzetten.
Dit moet echter volledig los worden gezien van de uitgevoerde pilot, de evaluatie en het definitief
invoeren van maatregel 3b. Omgekeerd heeft het definitief invoeren van CROS pilot 3b en de
bijbehorende vervolgstappen geen invloed op het verdere proces rond de afspraak aan de Alderstafel
om de mogelijkheid van een experiment met routewijziging te ondezoeken.

tl)[rg:

Tijdens de plenaire vergadering is onderstaande voorwaarde bij het advies van cluster Noord
afgewezen:

Aan het definitief maken van deze en volgende verbetermaatregelen wordt de voorwaarde gekoppeld
dat de voordelen uit de verbetermaatregelen overeenkomstig het Aldersadvles gerespecteerd zullen
blijven, en dat de daardoor optredende vermindering van het aantal ernstig gehinderden, en evenzo
van de overige gelijltraardigheidscriteria, er niet toe mag leiden dat de later eventueel toenemende
hindert terechtkomt in andere gebieden dan van de oorspronkelijke verbetermaatregel. Bewaking
daaruan moet mogelijk gemaakt worden door volledige en duidelijke informatie daarover, b'tjvoorbeeld
als onderdeel van de gebruiksplannen.

Vervolgens wijst de bewonersvertegenwoordiger namens cluster Noord het definitief maken van beide
experimenten van de hand. Hij verwacht dat de verbeteringen slechts van tijdelijke aard zullen zijn
omdat de sector bevoegd is de met de experimenten vrijgespeelde milieuruimte later weer op te
vullen. Bovendien verwacht hij dat daarbij de hinder verschoven wordt naar gebieden die minder
bewoond zijn zoals bijvoorbeeld Noord-Kennemerland. Hij meent dat daardoor uiteindelijk niet zozeer
sprake is van hindervermindering maar van hinderverplaatsing.

-cros

,'-7 .ivÉrtr6lfrlrhÈt

-F

Bijlage Succescriteria:

3b Vaste bochtstraal bij Hoofddorp en Nieuw Vennep
(bijlage bij CROS advies d.d. í8 juni 2009)

1. Effect op de hinder Het Motivaction ondezoek laat een daling zien van de ervaren hinder in het hele
door experiment onderzoeksgebied en in Nieuw-Vennep, zowel qua percentage ernstig
gehinderden als in de gemiddelde maandhinder.
De ervaren hinder laat in zowel Hoofddorp als Floriande geen significante
verandering zien. In Floriande ligt het niveau van de hinder wel hoger dan bij de
rest van Hoofddorp en Nieuw Vennep.
ía. Afname ernstig Per saldo is er in 2007 een toename van 298 gehinderden berekend binnen de
gehinderden 48 Lden contour, binnen Floriande gaat het om 45 extra ernstig gehinderden.
Er is sprake van een afname van het aantal huizen binnen de 58 Lden contour
met 12.

Als gerekend wordt met het toekomstige aantal vliegbewegingen conform de
MER korte termijn, dan neemt het aantal ernstig gehinderden toe met 85 en
daalt het aantal woninqen met 25.

1b. Afname van de Geen effect.
slaaoverstorio

1c. Vermindering N.v.t.

vliegbewegingen over

woonkernen

1d. Vermindering van N.v.t.

bochten boven (dicht)

bewoond qebied

1e. Onnodige hinder N.v.t.

wordt vermeden

1f. Minder spreiding Ongeveer 30% van het aantal vliegtuigen vliegt met minder spreiding.
van vlieqbeweqinqen

19. Neemt de Geldt eveneens voor ongeveer 30% van het aantal vliegtuigen.
voorspelbaarheid van

verkeer toe?

2. Effect op HHP 4 bij Hoofddorp wordt wat zwaarder belast omdat ongeveer 30% van de
berekende vliegtuigen daar meer geconcentreerd overheen vliegt. HHP 3 en 5 laten een
geluidbelasting in lichte afname zien. Vanwege het geconcentreerder vliegen van de route is
handhavingspunten verder naar het noorden ook sprake van een zeer lichte toename van een aantal
handhavinqspunten.

3. Berekende Het noordwestelijk deel van Hoofddorp (inclusief Floriande) heeft te maken met
geluidbelasting in een toename van max. 0,5 dB(A). Nieuw-Vennep laat een afname tot max. 0,5
onderzoeksoebied dB(A).

3a. Afname van de NOMOS 15 en 16 respectieveluk -0,5 dB en -0,7 dB.
gemeten

qeluidsniveaus

4. Effect op de Geen effect.
interne en externe

veilioheid

5. Effect op de Geen effect.
vliegoperatie

(betrouwbaarheid en

capaciteit, netwerk)

It cros

5a. ls het technisch Ja. Het vliegen van een vaste bochtstraal is technisch mogelijk, mits vliegtuigen
mogelijk het zijn voorzien van een specifiek flight management system, zoals de KLM 8737.
experiment uit te KLM is de eerste luchtvaartmaatschappij ter wereld die deze techniek toepast
voeren? voor hinderbeperking. KLM levert in internationaalverband de benodigde kennis
bij de totstandkoming van regelgeving, die mogelijk maakt dat ook andere
luchtvaartmaatschappijen ten behoeve van hinderbeperking de vaste bochtstraal
kunnen vlieoen.

5b. Maatregelen Nee

leiden niet tot

stuurmaatregelen

elders

6. Effect op Nee

ruimteliike contouren.

7. Overige informatie Klachteninformatie: Het ondezochte klachtenpatroon blijkt met name afhankelijk
te zijn van het aantal vliegtuigbewegingen en seizoensinvloeden. In de zomer
van 2008 neemt het aantal klachten in Floriande sterk toe. sterker dan het aantal
vliegtuigbewegingen.

veÍ9$/ Ès(.a.t -r! / è | ('?,! a

{l'gtQ,s CROS-advies Maatregel 19A
d.d. 6 juli 2009

Aanleiding

Maatregel 194 betreft een routewijziging van de LEKKO/LOPIK-uitvliegroute vanaf de Polderbaan. De
maatregel is op 13 maart 2008 van start gegaan met als doel de geluidhinder in Amsterdam en
Amstelveen te verminderen.

De maatregel is op I november 2008 met een jaar verlengd naar aanleiding van het advies van de
CROS in september 2008. Per 31 oktober 2009 loopt de experimenteerregeling af en moeten de
ministers van Verkeer en Waterstaat en VROM besluiten de maatregel definitief mogelijk te maken
middels een wijziging in het LVB of de maatregel stop te zetten.
De eerste evaluatie die vorig jaar heeft plaatsgevonden leverde onvoldoende eenduidige gegevens op
over maatregel 194, mede door de invloed van maatregel 23, het tijdelijke experiment parallel starten.
ln de afgelopen tijd zijn aanvullende gegevens verzameld en geanalyseerd met betrekking tot
maatregel 194 en deze bevatten volgens de CROS voldoende informatie om te dienen als basis voor
advisering en besluitvorming.

De onderzoeken die hebben plaatsgevonden, zijn:

- een extra meting van de hinderbeleving door ondezoeksbureau Motivaction in het najaar van

2008;

- nieuwe geluid- en hinderberekeningen door het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium;

- daarnaast is het gerealiseerde routegebruik in kaart gebracht.
Uit deze ondezoeken blijkt het volgende:

Motivaction:

In het geluidservaringsondezoek van Motivaction zijn zowel gebieden waar positieve effecten als
negatieve effecten worden verwacht opgenomen in het ondezoeksgebied voor maatregel 19A. Het is
echter niet zo dat het hele invloedsgebied van maatregel 194 onderdeel uitmaakt van het Motivaction-
onderzoekl.

Uit het onderzoek blijkt dat er in het hele onderzoeksgebied van maatregel 194 een daling is
opgetreden in zowel het percentage ernstig gehinderden als de gemiddelde maandhinder.
Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium (NLR):
De nieuwe berekeningen van het NLR voor maatregel 194 zijn gebaseerd op de MER korte termijn en
daardoor zijn de berekende effecten goed vergelijkbaar met de effecten die uit de ex-ante
berekeningen kwamen en op basis waarvan is besloten tot de uitvoering van deze maatregel.
In de ex-ante analyse werd een afname verwacht van, per saldo, 10.000 ernstig gehinderden in
Amsterdam.

Uit de nieuwe berekeningen, op basis van de gevlogen routes tijdens het experiment, blijkt een
afname in het hele gebied van per saldo 13.710 ernstig gehinderden. Deze afname vindt grotendeels
plaats in Amsterdam, in de stadsdelen Centrum, Oud-West en Zuidoost, maar ook in Amstelveen
neemt het aantal ernstig gehinderden af met 260.
Daarentegen is in Badhoevedorp sprake van een toename van het aantalernstig gehinderden van72.
Dit is ruim 200 ernstig gehinderden minder dan werd verwacht bij het opstellen van het convenant.

I Dit geldt bijvoorbeeld voor Amstelveen, dat weliswaar positieve effecten ondervindt van de maatregel, maar niet meedoet in
het ondezoek van Motivaciion. De reden hiervoor is dat het Motivaciion-onderzoek in zijn oorspronkelijke opzet bedoeld was
voor alleen de CROS-pilots. Op advies van de wetenschappelijke begeleidingscommissie is ervoor gezorgd dat de gebieden die
meedoen aan het ondezoek verdeeld zijn over het hele Schiphol-gebied en dat in deze gebieden zowel positieve als negatieve
effecten kunnen worden gemeten.

tcros

ry :r'.'Èrttc ia{!)H,-.'!

Met betrekking tot de geluidsbelasting is sprake van een grote afname in Amsterdam van maximaal

2,0 dB(A) Lden. Ook in Zwanenburg is een afname te zien van maximaal 0,5 dB(A) Lden.
Daar tegenover staat een toename van de geluidsbelasting in het havengebied met maximaal

1,5 dB(A) Lden en in Amsterdam-West en Badhoevedorp met maximaal 0,5 dB(A) Lden.
Het NLR heeft geen aanvullende berekeningen voor deze evaluatie gedaan op het gebied van
slaapverstoring. Omdat de routewijziging ook in de vroege morgen van kracht is, valt te verwachten
dat de positieve hindereffecten ook optreden bij de mate van ernstige slaapverstoring.
De oorspronkelijke looptijd van het experiment voor de maatregel besloeg 7 lzmaand. Daarbij werd
een winst in ernstige slaapverstoring berekend van 1640 personen in Amsterdam, met een kleine
toename van 1 10 ernstig slaapverstoorden in Westzaan. Als de maatregel op jaarbasis wordt
beschouwd, zal per saldo de winst in ernstige slaapverstoring hoger uitpakken dan in de 7 lz maand.
Ook het feit dat de berekeningen in deze evaluatie met betrekking tot ernstig gehinderden de vooraf
verwachte effecten overtreffen, sterkt de verwachting dat per saldo de winst in ernstige
slaapverstoring groot is.

Routegebruik en klachtenanalyse:

Uit onderzoek naar het gebruik van de LEKKO/LOPIK-uitvliegroute van de Polderbaan blijkt dat dit
sterk fluctueert, afhankelijk van wind- en weersomstandigheden. Gemiddeld wordt deze route 30 keer
per dag gevlogen, maar het gebruik kan met een factor 10 per dag of per week verschillen.
Daarnaast is er gekeken naaÍ de klachtenontwikkeling in het gebied, maar vanwege het feit dat er
meerdere routes afkomstig van meerdere banen over dit gebied vliegen, bleek een zinvolle
klachtenanalyse n iet mogelijk.

Succescriteria:

Ten behoeve van de advisering is de hiervoor genoemde informatie getoetst aan de succescriteria
van de CROS. Het gaat hierbij alleen om de criteria die door alle partijen worden onderschreven en
die overeenstemmen met de succescriteria uit de Ministeriële Regelingen. De uitwerking hiervan is in
bijgevoegde tabel opgenomen.

Consultatie omgeving:

De resultaten van maatregel 194 zijn besproken met vertegenwoordigers van de gemeente
Amsterdam, Amstelveen en Haarlemmermeer, stadsdeelOsdorp en bewoners(vertegenwoordigers)
uit Amsterdam, de Amsterdamse tuinsteden, Amstelveen en Badhoevedorp.
Ook zijn bestuurders en ambtelijke vertegenwoordigers uit de verschillende stadsdelen benaderd voor
een uitgebreide toelichting op de resultaten van deze tweede evaluatie. Zry zagen echter geen
aanleiding om op deze uitnodiging in te gaan, aangezien hen geen signalen over extra overlast of
anderszins hebben bereikt. De gesprekken en bijeenkomsten die hebben plaatsgevonden vormen,
naast de aanvullende ondezoeken, belangrijke input voor dit concept-advies.
De belangrijkste reacties zijn:

- Het effect van de maatregel is per saldo zeer positief te noemen, maar er zijn ook gebieden
die nadeelondervinden van de maatregel.

- De geconsulteerde bewonersvertegenwoordigers uit de Amsterdamse Tuinsteden beoordelen
de maatregel als zeer licht positief: grote positieve effecten elders in Amsterdam, licht positief
in Osdorp en het overige gedeelte van Amsterdam-West ondervindt nadeel. De grootste
hinder in dit gebied is echter afkomstig van de Zwanenburgbaan. Dit experiment toont volgens
hen de noodzaak tot het verder vermijden van bebouwing.

- Badhoevedorp vindt het niet helemaal fair om de overlast van Amsterdam op te vangen, maar
kan met de verslechtering, een toename van 0,5 dB(A), instemmen onder de voorwaarde van
een goede oplossing voor parallel starten.

- In Amstelveen kan de maatregel op instemming rekenen. De gemeente betreurt het dat
Motivaction geen onderzoek heeft kunnen doen onder de inwoners van Amstelveen.

ËCTOS

3'rË{rÍr"i j''11F8'!

- De gemeente Haarlemmermeer benadrukt de samenhang tussen de invoering van deze
maatregel en de structurele oplossing voor parallel starten. De gemeente kan instemmen met
de maatregel, maar acht het van belang voor Badhoevedorp dat de optimalisatiefase voor
parallel starten leidt tot een verbeterde situatie bij het uitvliegen van de Zwanenburgbaan.

- De gemeente Zaanstad, ondersteund door partijen in de CROS, vraagt aandacht voor de
'uitschieters' van deze route die boven het Noordzeekanaal uitkomen en pleit voor onderzoek
naar de mogelijkheid van een vaste bochtstraal om de spreiding op deze route te beperken.
Samenvattend:

Gezien de zeer grote positieve effecten in met name Amsterdam maar ook Amstelveen en de
verhoudingsgewijs veel kleinere negatieve effecten in Westzaan-Zuid, de Amsterdamse tuinsteden en
Badhoevedorp, adviseert CROS de ministers van Verkeer en Waterstaat en VROM om definitieve
invoering van maatregel í94 mogelijk te maken in het Luchthavenverkeerbesluit (LVB).
Dit advies stemt overeen met de wensen van de werkgroep Hinderbeperking van de Tafel van Alders.
Tijdens de plenaire vergadering is onderstaande voorwaarde bij het advies van cluster Noord
afgewezen:

Aan het definitief maken van deze en volgende verbetermaatregelen wordt de voorwaarde gekoppeld
dat de voordelen uit de verbetermaatregelen overeenkomstig het Aldersadvles gerespecteerd zullen
blijven, en dat de daardoor optredende vermindering van het aantal ernstig gehinderden, en evenzo
van de overige gelijkwaardigheidscriteria, er niet toe mag leiden dat de later eventueel toenemende
hinder terechtkomt in andere gebieden dan van de oorspronkelijke verbetermaatregel. Bewaking
daaruan moet mogelijk gemaakt worden door volledige en duidelijke informatie daarover, bijvoorbeeld
als onderdeel van de gebruiksplannen.

Vervolgens wijst de bewonersvertegenwoordiger namens cluster Noord het definitief maken van beide
experimenten van de hand. Hijverwacht dat de verbeteringen slechts van tijdelijke aard zullen zijn
omdat de sector bevoegd is de met de experimenten vrijgespeelde milieuruimte later weer op te
vullen. Bovendien verwacht hij dat daarbij de hinder verschoven wordt naar gebieden die minder
bewoond zijn zoals bijvoorbeeld Noord-Kennemerland. Hij meent dat daardoor uiteindelijk niet zozeer
sprake is van hindervermindering maar van hinderverplaatsing.

tl)F"rg,s

Bijlage Succescriteria:

Maatregel í9a "Vanaf de Polderbaan SID aanpassing LEKKO/LOPIK"
(bijlage bij CROS advies d.d. 18 juni 2009)

1. Effect op de hinder Op basis van het Motivaction ondezoek en de bevindingen van NLR neemt de
door experiment hinder in Amsterdam Centrum, Amsterdam Oud-West (binnen de Ring),
Amsterdam Zuid-Oost en Amstelveen af. Ook is de maatregel licht positief voor
Osdorp. De hinder in het Havengebied van Amsterdam, de Amsterdamse
tuinsteden en Badhoevedorp neemt iets toe.

1a. Afname ernstig Per saldo is er een afname van 13.710 ernstig gehinderden. Een groot gedeelte
gehinderden van deze afname vindt plaats in Amsterdam (13.270) en in Amsterlveen (260).
Het aantal woningen binnen de 58 Lden contour neemt per saldo met 104
wonino af.

1b. Afname van de Tijdens het experiment was er een afname in het aantal slaapverstoorden.
slaaoverstorino

1c. Vermindering N.v.t.

vliegbewegingen over

woonkernen

1d. Vermindering van De bocht in de route gaat grotendeels over het Havengebied van Amsterdam
bochten boven (dicht) wat relatief dunbevolkt is vergeleken met de rest van Amsterdam. Bovendien is
bewoond qebied het één qrote bocht qeworden in plaats van 2 bochten.

1e. Onnodige hinder N.v.t.

wordt vermeden

1f. Minder spreiding Ja, er is nog steeds spreiding maar minder dan in het verleden. Amsterdam-
van vlieqbeweoinqen Zuidoost orofiteert hier onder andere van.
í9. Neemt de Een licht positief effect.
voorspelbaarheid van

verkeer toe?

2. Effect op Er zqn zowel toenames als afnames in de handhavingspunten.
berekende

geluidbelasting in

handhavinqspunten

3. Berekende In Amsterdam Centrum, Asterdam Oud-West (binnen de Ring), Amsterdam
geluidbelasting in Zuid-Oost is er een afname van de geluidsbelasting met maximaal 2,0 dB(A). In
onderzoeksgebied het Havengebied van Amsterdam neemt de geluidsbelasting toe met maximaa

1,5 dB(A). ln Amsterdam West (buiten de Ring) en Badhoevedorp neemt de
seluidsbelastinq toe met maximaal 0,5 dB(A).

3a. Afname van de N.v.t.

gemeten

qeluidsniveaus

4. Effect op de interne Geen negatieve effecten.
en externe veiliqheid

5. Effect op de Geen negatieve effecten.
vliegoperatie

(betrouwbaarheid en

caoaciteit. netwerk)

5a. ls het technisch Ja.

mogelijk het

experiment uit te

voeren?

5b. Maatreqelen Neen

cros

3VEàL[6 5

leiden niet tot

stuurmaatregelen

elders

6. Effect op Er is sprake van een beperkt effect op de ruimtelijke contouren in het
ruimteliike contouren. Havenqebied. maar dit heeft oeen effect oo de oeluidoehinderde bestemminqen.

7. Overiqe informatie N.v.t.

woensdag 2 september 2009