Politieacademie
Jaarwisseling blijft groot risico-evenement
Grote verschillen tussen gemeenten in urgentie en aanpak
Het aantal incidenten met de jaarwisseling blijft onverminderd hoog
vergeleken met andere momenten in het jaar, ondanks grotere
overheidsinspanningen en verbetering van de aanpak als gevolg van een
duidelijk gegroeid bewustzijn en meer inzicht in goede werkwijzen.
Hoewel de jaarwisseling 2008/ 2009 minder incidenten en minder schade
kende dan de jaarwisseling van 2007/2008, is het te vroeg om te
spreken over een trend. De jaarwisseling van 2007/2008 verliep
bijzonder onrustig en de hoeveelheid incidenten bij 2008/2009 ligt op
hetzelfde niveau als de jaren ervoor. Het gegroeide bewustzijn en de
verbetering van de aanpak gelden niet voor alle gemeenten. Er blijken
grote verschillen tussen gemeenten met betrekking tot de aandacht voor
gelijksoortige jaarwisselingproblematiek, de formulering van de
aanpak, de multidisciplinariteit van de aanpak en de toepassing van
goede werkwijzen. Ook wordt er nog maar zelden een verbinding gelegd
tussen de jaarwisselingproblematiek en alledaagse orde- en
veiligheidsproblemen - zoals overmatig gebruik van alcohol door
jongeren op het platteland, de verhouding tussen bepaalde groepen en
autoriteiten en de angst voor het doen van meldingen - die ten
grondslag liggen aan de onveiligheid bij de jaarwisseling. Dat
concludeert lector Otto Adang van de Politieacademie in zijn onderzoek
"Van Oud naar Nieuw Blijven leren van jaarwisselingen'' naar de
jaarwisseling 2008/2009. Het onderzoek is inmiddels aangeboden aan
Minister Ter Horst en verspreid onder politiekorpsen en Nederlandse
gemeenten.
Geen nieuwe maatregelen
Adang: `Door de algemene en regionale aandacht voor de jaarwisseling
is een politiek-maatschappelijk klimaat ontstaan in de sfeer van `een
goede burgemeester is op de jaarwisseling voorbereid'. Dit heeft ook
tot gevolg dat gemeenten die problematische jaarwisselingen teveel op
zijn beloop laten, onderschatten of bagatelliseren, beginnen op te
vallen.' Adang pleit niet voor nieuwe maatregelen, maar waarschuwt
voor verslapping van de aandacht of het nog steeds onvoldoende
investeren in een goede aanpak. Adang: "We zijn veel goede werkwijzen
en lokale successen tegengekomen; daar kunnen veel gemeenten nog wat
van leren. Essentieel is vooral de hantering van een
meerjarenperspectief en een benadering die gericht is op een permanent
leerproces. Doorgaan met de goede werkwijzen die nu bekend zijn en
deze verder verbeteren en uitwisselen is relevanter dan nieuwe
maatregelen verzinnen of de focus verschuiven naar een landelijke
aanpak van vuurwerkoverlast. Continueren van een combinatie van
preventie en repressie, specifiek gericht op hotspots en hotshots, met
gebruikmaking van camera's, een lik-op-stuk benadering en
schadeverhaal blijft van belang."
Afsluiting trilogie
Het onderzoek "Van Oud naar Nieuw Blijven leren van jaarwisselingen''
naar de jaarwisseling 2008/2009 vormt de afsluiting van een trilogie
door het lectoraat Openbare Orde & Gevaarbeheersing van de
Politieacademie en het COT Instituut voor Veiligheids- en
Crisismanagement. Directe aanleiding voor de reeks vormde de discussie
die in januari 2007 ontstond over de overlast, de criminaliteit, de
openbare orde verstoringen en de branden die ieder jaar weer verspreid
door het land politie en hulpdiensten op de proef stellen.
Eerder verschenen "Hoezo Rustig?!" (2006/2007) en "Nederlands grootste
evenement" (2007/2008). Hoezo rustig?! was de eerste landelijke studie
naar het verloop van de jaarwisselingen in Nederland en ging in het
bijzonder in op de aard en omvang van de criminaliteit en overlast,
alsook op het beleid om deze te verminderen of te beteugelen. De
jaarwisseling is simpelweg het grootste risico-evenement in ons land,
zo onderstreepte de studie Nederlands grootste evenement naar het
verloop van de jaarwisseling 2007-2008.
Beide eerdere onderzoeken vormden belangrijke input voor het in
opdracht van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
in 2008 geschreven rapport "Een prettige jaarwisseling" van de
commissie overlast jaarwisseling (`commissie de Graaf').
-----------
Politieacademie