Stichting Natuur en Milieu

Groei luchtvaart past niet binnen klimaatdoelen

Slank Schiphol is gezond

1 september 2009 - Schiphol moet op dieet en zal daar slanker en gezonder uitkomen. Dat zei Mirjam de Rijk, algemeen directeur van Stichting Natuur en Milieu vanochtend bij de presentatie van de Luchtvaartvisie van de stichting. De voorspelde groei van de Europese luchtvaart past niet binnen de klimaatdoelen voor 2050, zo heeft Natuur en Milieu in samenwerking met onderzoeksbureau CE Delft berekend. Het is daarom onvermijdelijk dat we minder gaan vliegen en dat vliegen duurder wordt.

Zonder maatregelen soupeert de luchtvaart al rond 2030 het grootste deel van alle broeikasgassen op die in Europa mogen worden uitgestoten binnen het Europese emissie handelssysteem. Dat betekent dat er bijna niets meer overblijft voor de industrie en energiesector. En zelfs als al het denkbare aan extra beleid en technische innovatie wordt gerealiseerd, groeit de luchtvaart te veel om binnen de klimaatdoelen te blijven. De consequentie zal zijn dat vliegen veel duurder wordt via het emissiehandelssysteem en er dus minder gevlogen gaat worden.

De luchtvaart en het kabinet zouden hier op in moeten spelen in plaats van vast te houden aan onrealistische groeiprognoses. Ze moeten voorbereid zijn op een toekomst waarin klimaatdoelen de groeiruimte voor de luchtvaart zullen bepalen en met alternatieven komen. Als zij dit niet doen is niet alleen het klimaat maar ook de internationale bereikbaarheid van Nederland in gevaar. Ook de huidige economische crisis maakt een heroriëntatie op de toekomst van Schiphol noodzakelijk.

In haar luchtvaartvisie presenteert Natuur en Milieu alternatieven voor een duurzame lucht-vaart. De belangrijkste aanbevelingen voor Schiphol zijn: ontwikkel Schiphol tot rail-luchthaven voor Europa, zorg dat de Europese (transfer-)passagiers met een supersnelle trein naar en van Schiphol reizen en concentreer op intercontinentale vluchten.

Schiphol is een overstapluchthaven en dankt vooral hieraan haar grote netwerk van intercontinentale bestemmingen. Maar juist die overstapfunctie komt sterk onder druk te staan door stijgende prijzen. Wil Schiphol een internationaal aansprekende luchthaven blijven, dan moet zij een alternatief bieden voor al die vluchten korter dan 800 kilometer (40%). Dan moeten die passagiers per hogesnelheidstrein van en naar Schiphol kunnen komen, waarbij het voor de reiziger zo gemakkelijk mogelijk wordt gemaakt: een integraal boekings- en inchecksysteem, directe en snelle internationale aansluitingen, een concurrerende prijs en slimme bagage-afhandeling. Schiphol kan zich van andere luchthavens onderscheiden door vlieg- en treinverkeer te integreren en zich te concentreren op directe intercontinentale vluchten. Dit kan 2 Mton CO2 winst opleveren wat gelijk staat aan de jaarlijkse CO2-uitstoot van 750.000 autos.

Het wegvallen van een deel van de vliegende overstappers en de verschuiving naar de trein voor reizen binnen Europa betekent dat het huidige Schiphol voldoende capaciteit heeft voor reizigers van en naar Nederland en geen vluchten hoeft uit te plaatsen naar Lelystad en Eindhoven. De knellende klimaatdoelen zullen dit effect nog versterken.

Voor een illustratie van de groei van luchtvaart versus de CO2-uitstoot klik hier.

Voor de visie van Natuur en Milieu op luchtvaart klik hier.

Voor de onderbouwende studie van CE Delft klik hier.

Publicatiedatum: 31-08-2009