Universiteit van Amsterdam

Gepubliceerd op 26 augustus 2009

Minister Guusje ter Horst te gast bij Opening Academisch Jaar

Wetenschappers gaan in op de onmogelijkheid van privacy in het digitale tijdperk

Gepubliceerd op 26 augustus 2009

De Opening Academisch Jaar 2009-2010 van de Universiteit van Amsterdam (UvA) vindt plaats op maandag 31 augustus, aanvang 15.00 uur. Keynote-spreker is dr. Guusje ter Horst, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Minister Ter Horst plaatst haar eerdere oproep tot meer engagement van de intellectuele elite in een breder verband en geeft aan wat de rol van de wetenschap daarbij in haar ogen zou moeten zijn. Dr. Karel van der Toorn, voorzitter van het College van Bestuur van de UvA, gaat in zijn openingswoord in op de stormachtige groei die het wetenschappelijk onderwijs in de afgelopen decennia heeft doorgemaakt. Behalve positieve effecten heeft die groei ook een keerzijde, concludeert Van der Toorn. Na dit openingswoord gaan drie UvA-wetenschappers - prof. dr. Edo Roos Lindgreen, mr. drs. Joris van Hoboken en prof. dr. Jean Tillie - vanuit verschillende disciplines in op het thema `Privacy in het digitale tijdperk'.


Informatietechnologie en sociale media

Anno 2009 hebben veel mensen geen enkele moeite om de meest intieme gegevens met anderen te delen. De opkomst van sociale media heeft geleid tot een massale publicatie van persoonlijke gegevens op internet; niet alleen bewust en gewenst, maar vaak ongewenst of onbewust. We leven onder permanent cameratoezicht, niet van Orwells Big Brother, maar van talloos veel kleine broertjes en zusjes, vertelt prof. dr. Edo Roos Lindgreen, hoogleraar IT en Auditing. Anno 2009 wordt de grootste bedreiging van onze privacy niet gevormd door overheden en multinationals, zoals we 25 jaar geleden dachten. De grootste bedreiging zijn wijzelf, betoogt Roos Lindgreen. De uiteindelijk alomtegenwoordige aanwezigheid van informatietechnologie en de onstuitbare opkomst van sociale media zullen onze kijk op privacy de komende jaren ingrijpend en definitief veranderen.

Recht op privacy

In de voordracht van mr. drs. Joris van Hoboken, promovendus
Informatierecht, staat het recht op privacy centraal. Het publieke domein wordt overspoeld met persoonlijke gegevens. De reputatie van publieke en private personen wordt tegenwoordig met informatie op internet beslecht. Dat dit de bescherming van het recht op privacy onder druk zet is een open deur. Jammer genoeg geldt dat niet voor de oplossing, stelt Van Hoboken. Het is de vraag of de uitgebreide juridische bescherming van het recht op privacy niet door de samenleving is ingehaald. Het bestaande privacyrecht zou - als het daadwerkelijk zou worden toegepast - de publieke informatievoorziening vergaand juridiseren.

Profiling en privacy

Prof. dr. Jean Tillie is adjunct-directeur van het Instituut voor Migratie- en Etnische Studies (IMES) en hoogleraar Electorale politiek, gaat tijdens zijn voordracht in op de relatie tussen profiling en privacy. Profiling is het fenomeen dat mensen bijvoorbeeld bij luchthavencontroles uit een rij worden gepikt als zij voldoen aan een bepaald profiel (in dit geval het profiel van een potentiële terrorist). Naast het feit dat profiling stigmatiserend is, heeft onderzoek ook uitgewezen dat het niet effectief is: je kunt nog beter iemand willekeurig kiezen. Profiling is dus een onterechte schending van de privacy, concludeert Tillie.

Intermezzo

Jeroen van Beek M.Sc, verbonden aan de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, verzorgt het intermezzo. Van Beek demonstreert met behulp van zelf ontwikkelde software hoe gebruikers van peer-to-peer-software - programma's gebruikt voor bestandsuitwisseling - privacygevoelige gegevens lekken. Na het intermezzo is het woord aan minister Ter Horst. De bijeenkomst wordt besloten met een slotwoord van Karel van der Toorn.

Tijd en locatie

De Opening Academisch Jaar 2008-2009 vindt plaats op maandag 31 augustus, van 15.00 (precies) tot 16.30 uur, in de Aula van UvA, Singel 411, Amsterdam. De zaal is vanaf 14.30 uur geopend.