Platform Biologica


Boeren in problemen ondanks stijgende bio omzet

Hoewel de biologische omzet in supermarkten in de eerste helft van 2009 met 10% steeg, voelen veel boeren de crisis wel degelijk. Biologica krijgt hierover signalen vanuit de primaire sector. Kees van Zelderen, vice-voorzitter van de Vakgroep Biologische Landbouw, meldt dat akkerbouwers momenteel hun bloemkolen onderploegen. De prijs van wortels, vorig jaar nog 55 cent, is gedaald tot 15 cent. In de werkgroep Glasgroente van Bioconnect melden kastelers dat ze paprika's en andere groente onder de kostprijs moeten afzetten. Datzelfde geldt momenteel in de melkveehouderij. In de werkgroep Akkerbouw meldden boeren dat de handel zich terughoudend opstelt. De afzet van gewassen die op het veld staan, is in veel gevallen nog niet zeker, terwijl vorig jaar van te voren contracten konden worden afgesloten.

Hoewel de situatie tussen sectoren (en ook binnen sectoren) verschilt, kan een tendens van dalende grondstofprijzen geconstateerd worden. "Toch is er, gelet op de omzetcijfers, geen sprake van vraaguitval of gedaalde winkelprijzen", constateert Kees van Zelderen. Buitenlandse handel speelt waarschijnlijk een rol. Veel boeren produceren voor de export, en omgekeerd worden in de Nederlandse detailhandel veel geïmporteerde producten verkocht. In exportland Engeland is, in tegenstelling tot Nederland, wel sprake van vraaguitval. Door de lage marge komt het voortbestaan van sommige biologische bedrijven mogelijk in gevaar, anderen noopt het tot versnelde opschaling.

De Nederlandse overheidsdoelstellingen voor biologische landbouw zijn bij het laatste regeerakkoord gesteld in euro's retailomzet. Biologica wijst erop dat hiermee de waardeverdeling uit beeld kan raken. Peter Jens, directeur van Biologica: "Omzetcijfers hebben een beperkte betekenis. Ik wil ook meer hectares, kilo's en liters zien, zodat zeker de primaire producenten een robuuste bedrijfsvoering, gericht op innovatie en arbeidsvreugde, kunnen handhaven. De areaalgroei met ruim 7% over 2008 blijft natuurlijk een goed teken. Maar er kan een tandje bij. Nog meer schapruimte voor biologisch heeft telkens direct tot meer verkoop geleid."

Op het laatste Bio-Congres, op 15 april 2009, kwam het onderwerp eerder ter sprake. Econoom professor Heertje besteedde aandacht aan het verschil tussen monetaire economie en "échte economie"; hij stelde dat het in de economie uiteindelijk niet om euro's gaat, maar om welvaart in de zin van behoeftenbevrediging. Akkerbouwer Anton van Vilsteren, voorzitter van telersvereniging Nautilus en als bezoeker aanwezig, eiste tijdens het ochtendprogramma het woord, en stelde dat de waardeverdeling in de biologische keten op dit moment niet duurzaam is.