ABVAKABO FNV

Schoffelweigeraar wil principiële uitspraak

Schoffelen of tubes lijm inpakken, anders wordt je gekort op je uitkering. Is dat dwangarbeid of niet? Die vraag legde ABVAKABO FNV dinsdag voor aan de Centrale Raad voor Beroep in Utrecht. De bond maakt de zaak aanhangig namens `schoffelweigeraar' Berrie Beck.

De gemeente Arnhem moet een vangnet op minimumniveau aanbieden zonder werkverplichting. "Zo staat het ook in de grondwet", zegt advocaat Arno van Deuzen van ABVAKABO FNV dinsdag tijdens het hoger beroep. Toen Beck vorig jaar een uitkering kreeg van de gemeente Arnhem, moest hij schoffelen. Hij was het daar helemaal niet mee eens. Daarop kortte de gemeente hem op zijn uitkering.

Work first-traject
Bennie Beck kwam 2007 in een zogeheten 'work first-traject' terecht van de gemeente Arnhem. Als hij niet ging schoffelen, werd hij op zijn bijstandsuitkering gekort. Beck zag niet waarom het omploegen van aarde hem makkelijker aan een baan zou helpen, en hield het na een dag voor gezien. Eerder stelde de rechtbank Arnhem in dezelfde zaak al dat gemeenten maatwerk moeten leveren. "Je mag dus geen standaardpakket aanbieden dat voor iedereen hetzelfde is", zegt advocaat Van Deuzen. "Je moet kijken naar wat iemand nodig heeft."

Dwangarbeid
Beck spande een zaak aan bij de rechtbank in Arnhem. Hij stelde dat er sprake was van dwangarbeid, omdat hij zelf geen keuze had. De rechtbank in Arnhem sprak zich daar niet over uit. Wel concludeerde de rechtbank dat de gemeente de korting op de uitkering onvoldoende had weten te motiveren.

De gemeente Arnhem betaalde vervolgens de uitkering helemaal uit. Beck ging echter toch in hoger beroep. Zijn advocaat Van Deuzen wil een principiële uitspraak van de Centrale Raad van Beroep over de werkwijze van de gemeente bij dit soort Work First-projecten. Als het aan Beck ligt procedeert hij tot aan het Europese Hof van de rechten van de Mens om daar een principiële uitspraak over te krijgen.

Geen procesbelang
De gemeente stelde dat Beck geen enkel procesbelang heeft omdat zijn uitkering helemaal doorbetaald is. Daar leken de rechters een eind in mee te gaan. Ook herhaalde de gemeente dat het schoffelen niets met dwangarbeid te maken heeft. "Het is een normaal reintegratieproject dat waarschijnlijk was goedgekeurd als de gemeente het goed had gemotiveerd", stelt een woordvoerder van de gemeente.

Arnhem: niets mis met werkwijze
De tegenpartij in deze zaak, de gemeente Arnhem, ziet de zaak met vertrouwen tegemoet. Een zegsman van de gemeente wijst erop dat de rechter eerder bepaalde dat met de werkwijze van de gemeente niets mis is. Beck had alleen niet naar het work first-traject gestuurd mogen worden, omdat dat alleen bedoeld is voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Beck had twintig jaar werkervaring op het moment dat hij werkloos werd.

"Deelnemen is verplicht", erkent de gemeentewoordvoerder. "Maar in veel gevallen dient bijvoorbeeld schoffelen een doel: werkritme opdoen, weer op tijd op je werk zijn, dat soort dingen. Het is onderdeel van een totaalpakket van training en scholing om iemand terug te brengen naar de arbeidsmarkt."

De Centrale Raad doet begin oktober uitspraak.
26-08-2009