Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
2009Z14195
Vragen van de leden Dezentjé Hamming-Bluemink (VVD) en Jasper van Dijk (SP) aan de
staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mw. Van Bijsterveldt-Vliegenthart,
over scholen die geld vragen aan ouders voor schoolboeken. (Ingezonden 22 juli 2009)
1
Hoe oordeelt u over de uitspraak van een woordvoerder van het boekenhuis Van Dijk
Educatie dat degene die de borgsom niet betaalt, ook geen boeken krijgt geleverd voor zijn
kind? 1)
Vooropgesteld zij dat het vragen van borg toegestaan is, zoals al in antwoord op eerdere
vragen (kenmerk 2009Z12510) al toegelicht is. Hoewel ik de uitspraak van een woordvoerder
van Van Dijk Educatie zoals wordt vermeld in het Noordhollands Dagblad van 10 juli 2009
niet correct acht, is het een gegeven dat, zoals ik u ook in antwoord op eerdere vragen van de
VVD en de SP gezamenlijk liet weten, alle partijen nog moeten wennen aan de nieuwe
situatie en daar hun gedrag op moeten aanpassen. Dat kost tijd.
2
Deelt u de mening dat deze uitspraak in tegenspraak is met uw uitspraak dat scholen (of
distributeurs) het betalen van de borg niet als voorwaarde kunnen stellen 2)? Zo nee, waarom
niet? Zo ja, bent u voornemens om desbetreffende scholen aan te spreken en de Inspectie de
opdracht te geven bij dergelijke wetsovertredingen handhavend op te treden?
Ik deel deze mening. Ik had de inspectie al gevraagd om in het thans lopende onderzoek naar
de schoolkosten ook te kijken hoe scholen met een borg omgaan en bij overtreding van de
wet, te handhaven. Uit de resultaten van dit onderzoek zal duidelijk worden hoe groot het
probleem is en of er aanvullende acties ondernomen moeten worden.
3
Deelt u de mening dat ouders zelf mogen kiezen of zij -in het geval van beschadiging van
schoolboeken of bij te laat dan wel niet inleveren- de school schadeloos stellen door middel
van het vooraf betalen van een borg of het achteraf betalen van een schadeclaim, ongeacht
wat een schoolbestuur in overleg met de medezeggenschapsraad heeft besloten? Zo nee, hoe
kunt u volhouden dat scholen het betalen van de borg niet als voorwaarde kunnen stellen voor
de levering van de boeken? Zo ja, bent u voornemens om net als bij de vrijwillige
ouderbijdrage de scholen te verplichten het vrijwillige karakter van het betalen van borg aan
ouders mee te delen?
Het betalen van een borg is een onderwerp dat in de oudergeleding van de MR wordt
besproken. Ouders kunnen hierbij hun inbreng leveren en aangenomen mag worden dat het
besluit mag rekenen op draagvlak bij de meeste ouders. Dit neemt niet weg dat ouders, die het
niet eens zijn met de keuze van de MR, als het er op aankomt, kunnen weigeren de borg te
betalen en er dus voor kiezen om eventueel achteraf de schadeclaim van de school te voldoen.
De wetgever heeft er voor gekozen om de borg te noemen als een van de mogelijkheden
waarvoor scholen kunnen kiezen. Daarbij is het vanzelfsprekend dat de school op een heldere
manier met de ouders in de MR en met individuele ouders via o.a. de schoolgids
communiceert. De MR kan hier op toezien.
Mede gelet op het subsidiariteitsbeginsel hecht ik er aan u er op te attenderen dat de direct
betrokken partijen voldoende in positie zijn gebracht om adequaat te handelen en ik heb geen
voornemen om scholen meer verplichtingen op te leggen.
4
Bent u van mening dat de huidige systematiek van een borg voor de schoolboeken, die vooraf
betaald moet worden aan de boekendistributeurs zonder enige controlemogelijkheid vooraf op
het geleverde en die achteraf kan worden geëxecuteerd zonder overeenstemming met de
borgsteller, sterk afwijkt van wat in het maatschappelijk verkeer normaal wordt geacht, zoals
bij het huren van een auto? Zo nee, wat is met betrekking tot schoolboeken dan het verschil
met andere situaties waarin een borg gebruikelijk is? Zo ja, hoe denkt u dit voor de nabije
toekomst op te lossen?
Scholen maken afspraken met boekendistributeurs over de levering van schoolboeken, ouders
hebben inspraak over zaken als borg. Wat er gebruikelijk en wenselijk is kunnen deze partijen
zelf het beste inschatten. Op de positionering van deze partijen ben ik in de voorgaande
vragen al uitgebreid ingegaan.
5
Deelt u de mening dat het betalen van borg en verzendkosten voor schoolboeken niet onder de
`andere schoolkosten' kunnen vallen, zoals deze staan gedefinieerd in de Wet
Medezeggenschap Scholen (WMS), aangezien schoolboeken nu kosteloos zijn en derhalve
geen sprake is van schoolkosten? 3) Kunt u uw antwoord toelichten?
Het betalen van borg en verzendkosten valt wel onder `andere schoolkosten' in het geval deze
kosten door het bevoegd gezag noodzakelijk worden geacht. Dit ondermeer in verband met de
voorziening die scholen mogen treffen om de schoolboeken in nette staat terug te krijgen.
Voor verdere toelichting verwijs ik u naar mijn antwoorden op uw vragen 2009Z112510 die u
op 1 juli 2009 werden toegezonden.
1) `Borg voor schoolboeken blijft op Scholen aan Zee', Noord Hollands Dagblad, 10 juli
2009.
2) http://www.gratisschoolboeken.nl/veelgestelde-vragen/hoe-zit-het-met-de-borg
3) Artikel 14, tweede lid, onderdeel d, van de Wet Medezeggenschap Scholen (WMS)