IP/09/1241
Brussel, 19 augustus 2009
Mededinging: Commissie publiceert Mededingingsverslag 2008
In het Mededingingsverslag 2008 geeft de Europese Commissie een
overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen in het
EU-mededingingsbeleid en van de belangrijkste initiatieven op het
gebied van handhaving. Dit verslag laat zien hoe de instrumenten van
het mededingingsbeleid zijn ingezet om de financiële en economische
crisis aan te pakken en maakt duidelijk welke voordelen het
mededingingsbeleid de consumenten oplevert. Toch gingen deze
werkzaamheden niet ten koste van de rest van het handhavingsbeleid:
het optreden tegen concurrentieverstorende gedragingen en het
onderzoek van concentraties en van staatssteun bleven gewoon doorgaan.
Eurocommissaris voor Mededinging Neelie Kroes: "2008 was een ongewoon
en moeilijk jaar, waarin Europa te maken kreeg met economische
uitdagingen zonder weerga. Ik denk dat het optreden van de Commissie
op mededingingsgebied een beslissende factor is geweest om de interne
markt en de voordelen van concurrentie veilig te stellen, en tegelijk
toch de stabiliteit van het financiële bestel te verzekeren. Dankzij
nauwe samenwerking tussen partners op Europees en nationaal niveau
hebben we de crisis doeltreffend en snel het hoofd kunnen bieden. Dat
alles betekende echter niet dat de rest van het handhavingsbeleid
verslapte: net in crisistijd zijn de mededingingsregels van nog groter
belang voor de economie en de Commissie blijft met haar
handhavingsbeleid puike resultaten neerzetten."
Het mededingingsbeleid hervormen om sneller en beter te beslissen
2008 is een bijzonder vruchtbaar jaar geweest voor het
mededingingsbeleid, of het nu gaat om antitrustbeleid,
staatssteuntoezicht of concentratiecontrole.
In haar staatssteunbeleid is de Commissie bij haar onderzoek van de
steunmaatregelen die de lidstaten aanmelden, steeds meer gaan kijken
naar de economische effecten. Daarom heeft zij bijvoorbeeld een
algemene groepsvrijstellingsverordening goedgekeurd of bij het
beoordelen van steunzaken een afwegingstoets ingevoerd.
Ook heeft de Commissie een witboek goedgekeurd betreffende
schadeacties wegens inbreuken op de EU-concurrentieregels. Dit witboek
is een belangrijke stap voorwaarts om de obstakels op te ruimen die
slachtoffers van concurrentieproblemen beletten daadwerkelijke
schadevergoeding te ontvangen.
In haar niet aflatende strijd tegen kartels heeft de Commissie een
mechanisme ingevoerd om kartelzaken in overleg met de betrokken
partijen te schikken via een vereenvoudigde procedure. Daardoor kunnen
zaken sneller worden afgehandeld en komen er middelen vrij om andere
kartelzaken te behandelen en nieuwe onderzoeken te openen.
De voordelen van het mededingingsbeleid voor consumenten centraal
stellen
Voor het eerst bevat het Mededingingsverslag 2008 een apart hoofdstuk
dat een thema uit het mededingingsbeleid behandelt dat van bijzonder
belang is. Als thema werd dit jaar gekozen voor "Kartels en
consumenten". In 2008 heeft de Commissie in zeven kartelbeschikkingen
aan in totaal 34 ondernemingen een geldboete opgelegd. In zaken zoals
het bananenkartel hadden consumenten direct te lijden van hogere
prijzen, totdat de Commissie dit kartel met prijsafspraken heeft
opgebroken (zie IP/08/1509 ). De kartels die in de periode 2005-2007
een geldboete van de Commissie kregen opgelegd, berokkenden de
economie voor ten minste 7,6 miljard EUR schade, zo blijkt uit een
raming van de diensten van de Commissie.
Streng toezicht op ondernemingen met een machtspositie
In haar strijd tegen het misbruik van machtsposities heeft de
Commissie in 2008 een aantal belangrijke besluiten genomen in de
energie- en de IT-sector. In het kader van de follow-up van het
sectorale onderzoek in de energiesector en na doorgedreven onderzoek
van de Commissie heeft het Duitse energiebedrijf E.ON vrijwillig
aangeboden om belangrijke delen van zijn activiteiten af te stoten -
en zo de bezwaren weg te werken die tijdens het onderzoek waren
gerezen (zie IP/08/1774 ). Daardoor krijgen nieuwe concurrenten de
kans de Duitse energiemarkt te betreden en wordt de Duitse consumenten
meer keuze geboden. Het afzonderlijke beheer van de
transmissie-infrastructuur zal ook de Europese energiemarkt beter doen
functioneren doordat alle spelers op gelijke voorwaarden toegang
krijgen. Nog in 2008 heeft de Commissie een tweede geldboete van
899 miljoen EUR opgelegd aan Microsoft omdat de onderneming zich niet
had gehouden aan een beschikking van de Commissie van 2004. Die eiste
van de onderneming dat zij op redelijke voorwaarden essentiële
interoperabiliteitsinformatie met haar concurrenten zou delen (zie
IP/08/318 en MEMO/08/125 ).
Mooie resultaten neerzetten - voor de burgers
De ervaring in 2008 leert dat het mededingingsbeleid niet statisch of
star is, maar kan inspelen op de veranderende economisch realiteit en
tegelijk toch een gelijk speelveld kan handhaven in de interne markt.
Dit samenspel van stevige principes en flexibele procedures heeft van
het mededingingsbeleid een opbouwende en stabiliserende factor gemaakt
voor het financiële bestel in de EU en, meer algemeen, de reële
economie. Zo heeft de Commissie sinds de crisis in oktober 2008 is
losgebarsten (en tot het eind van het jaar) zo'n 40 besluiten of
beschikkingen goedgekeurd over steun voor banken en de reële economie.
Ook heeft zij in drie documenten de nodige aanwijzingen gegeven over
hoe de lidstaten de staatssteunregels kunnen gebruiken om de
financiële sector en de economie in tijden van crisis kunnen steunen.
Het Mededingingsverslag 2008 is te vinden onder:
http://ec.europa.eu/competition/publications/annual_report/index.html
European Union