Gesol met vluchtelingen van Ethiopisch jeugdcircus Afrisinia
06/08/2009 12:01
Van Empel Woordwerk B.V.
Vandaag, donderdag 6 augustus om 13.15h dient het beroep van drie jongens van het Nederlands-Ethiopische jeugdcircus Afrisinia tegen de beschikkingen van de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) bij de rechtbank in Den Bosch.
Ondanks beangstigende berichten uit Ethiopië die door het ministerie van Buitenlandse Zaken in een landenrapport nogmaals worden bevestigd
En in weerwil van de overduidelijke verklaringen en bewijsvoering van de jongeren over (seksueel) misbruik, slavernij en martelingen, blijft de IND volhouden dat hun verhalen 'ongeloofwaardig', 'inconsistent', 'vaag en summier' en 'tegenstrijdig' zijn.
Intussen wordt er door een andere overheidsorganisatie, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) flink gesold met het jeugdcircus. Dit gesol is exemplarisch voor de wijze waarop de Nederlandse overheid omgaat met vluchtelingen. Zo veel en zo vaak mogelijk overplaatsen en mensen vooral in onzekerheid brengen. Een vluchteling mag geen rust vinden. Zelfs niet als hij of zij zelf oplossingen aandraagt.
15 juli 2009 AZC Dongen: De COA wil twee leden van jeugdcircus Afrisinia spreken over overplaatsing van een deel van de groep. AZC Dongen sluit eind deze maand en de bewoners moeten ergens anders heen. Dat wist de COA overigens al begin december 2008, toen Afrisinia van Vught naar Dongen werd gedeporteerd.
Het plan is om tien van de zestien leden tellende groep naar Bellingwolde te verhuizen. Dongen - Bellingwolde is met het openbaar vervoer 4 uur en driekwartier reizen volgens de ANWB routeplanner. Kosten enkele reis: EUR 34,83. De toelage die een vluchteling krijgt is EUR 53,- per week. Werken mag niet.
Afrisinia bestaat uit jongeren die al van jongsaf aan samen trainen en optreden. Vijf minderjarigen zijn door hun voogd (NIDOS) in Brabant geplaatst omdat de groep 'functioneert als een familie'. Ook COA zelf heeft de groep aangemerkt als 'sociale eenheid'. Met de beslissing een deel van de groep 300 kilometer van de rest te scheiden, spreekt het 'orgaan' zichzelf tegen. COA vernietigt willens en wetens de veerkracht van jonge, getalenteerde mensen.
Van trainen en optreden is geen sprake meer als de groep zo ver uit elkaar getrokken wordt. Geen morele steun meer aan elkaar. En ook, zover mogelijk verwijderd van de Nederlandse Stichting Afrisinia, die de belangen van de jongeren behartigt. De stichting is gehuisvest in Vught. Toeval?
De woensdagochtend van 15 juli om 09h is heel de groep paraat om een gesprek over de overplaatsing aan te gaan met COA. Ondergetekenden zijn aanwezig als bestuursleden van Stichting Afrisinia en ook advocaat Piet Hein Hillen. Mevrouw Hoppzak van COA weigert in eerste instantie om zowel ons als de jurist toe te laten. Mr Hillen wijst mevrouw Hoppzak er fijntjes op dat iedereen in Nederland het recht heeft zich te laten vertegenwoordigen. De advocaat mag ze dus niet weigeren. Het duurt twee uur voordat mevrouw Hoppzak het gesprek dat om 09h gepland staat, laat doorgaan. Piet Hein Hillen verzet zijn afspraken van die ochtend.
Wij komen met een constructief voorstel: administratieve uitplaatsing naar Den Bosch. Stichting Afrisinia biedt de jongeren een huis waar ze kunnen wonen. Stempelen kan bij het AZC Vught, zodat COA en IND hun controlemiddel houden. Hiermee denken we COA te helpen. Immers het 'orgaan' klaagt steen en been over gebrek aan opvangruimte. We helpen door tien mensen te huisvesten. We zijn geholpen doordat de groep bij elkaar blijft, traint en optreedt en wij hen kunnen coachen in de moeilijke leeftijd (15 - 25 jaar) en omstandigheden waarin ze verkeren.
Het antwoord van COA laat op zich wachten. Het 'orgaan' heeft ruim een week nodig om na te denken en 'te informeren bij diverse centra'. Ondertussen worden de jongens en meisjes van Afrisinia flink geïntimideerd. COA medewerkers delen 'loopbrieven' uit. Daarin staat dat ze zich de volgende dag moeten melden in Bellingwolde. 'Als je dat niet doet,' voegen diverse medewerkers er mondeling aan toe, 'is je procedure afgelopen'. Dit is valse informatie, want via de advocaat kan iedere vluchteling in contact blijven met de IND en dan loopt de asielprocedure gewoon door. Hooguit worden zakgeld en de medische verzekering ingetrokken. Maar ook dat kan in dit geval niet. COA dient eerst een besluit te nemen! Op papier! En de advocaat hiervan op de hoogte te stellen. Daar kan vervolgens weer een beroep bij de rechter op volgen. Een loopbrief is geen besluit! Maar dat wordt aan vluchtelingen niet verteld. Wel wordt gedreigd met politie en met het afsluiten van gas en water. Ook krijgen alle jongeren een brief op naam waarin COA schrijft dat als ze niet naar Bellingwolde gaan ieder beboet kan worden tot een bedrag van bijna EUR 2.000,-. Dreigementen die COA juridisch niet hard kan maken.
Doorlopend lappen COA medewerkers de regels van de rechtstaat aan hun laars. Van transparantie en van het afleggen van verantwoordelijkheid is geen sprake. Op dinsdag 28 juli rijdt een bus voor in Dongen. De jongeren wordt gesommeerd om in te stappen. Bestemming: Bellingwolde. Anders: uit de procedure! Ze gaan niet. In plaats daarvan hangen ze vlaggen uit de ramen van hun woonunits: de Ethiopische driekleur, blauw Europa en de Nederlandse vlag wapperen in de zomerwind.
Het verzet van Afrisinia tegen de onmenselijke scheiding door COA gaat niet zonder angst en tranen. De hechte groep houdt op zondagavond 26 juli een emotionele bijeenkomst. Met name de jongens die in hun land van herkomst zijn gemarteld door de autoriteiten zijn bang. Ze hebben aan den lijve ondervonden wat verzet tegen de macht kan kosten. Na anderhalf uur besluit Afrisinia unaniem om niet naar Bellingwolde te vertrekken. Waarom? Omdat de afstand en de reiskosten niet te overbruggen zijn. Omdat, zodra de helft in Noord Groningen zit, het jeugdcircus ter ziele is. En dit is nu juist wat hen overeind houdt in de wurgende asielprocedure, hen afleidt van de onzekerheid en het artiestenbestaan de toekomst is die deze jonge mensen voor zichzelf hebben gekozen.
De COA schrijft een voornemen waarin staat dat de Ethiopische jongeren naar Groningen worden overgeplaatst. In dat voornemen staat geen enkele motivatie. Er wordt evenmin ingegaan op het voorstel van Stichting Afrisinia om de jongeren administratief in Den Bosch te plaatsen. De toon van het voornemen luidt: jullie doen wat wij zeggen, omdat wij het zeggen! In een fax schrijft meneer Turksema, jurist van de COA in Rijswijk, dat Piet Hein Hillen weliswaar mag reageren met een zienswijze, maar dat dit voornemen daardoor niet zal veranderen. Hillen spreekt van bestuurlijke onkunde en onbekwaamheid. De geest van de democratische rechtstaat wordt voor de zoveelste keer geweld aangedaan. Intussen zit Afrisinia nog als enige in het AZC Dongen. Om hen heen wordt de boel afgebroken. De soms nog nieuwe stoelen die collega-vluchtelingen gedwongen bij de containers hebben gezet, worden door handelaren in auto's geladen. Snelle winst over de ruggen van vluchtelingen. Alle wasmachines verdwijnen van het terrein. De vlaggen aan de ramen van de twee nog bewoonde units wapperen vrolijk.
4 augustus 2009: Afrisinia moet stempelen. Op het terrein lopen COA medewerkers en verhuizers druk te doen als mieren over een hoop. Auto's rijden af en aan. 'Piet, moeten die bloembakken naar Oisterwijk?' vraagt iemand door de mobilofoon aan een van de tientallen COA medewerkers die het terrein ontmantelen.
We lopen naar de receptie. Daar zit nog een enkele bewaker. Hij heeft opdracht om tot 19 augustus te blijven waken. Maar Afrisinia heeft nog geen besluit van COA ontvangen. Kennelijk is intern al wel e.e.a. bekend.
'Wij komen stempelen.' 'Dat kan niet. De COA is weg,' luidt het antwoord... 'Kun je dan een briefje tekenen dat we hier zijn en ons gemeld hebben?' Die vraag stellen we later ook aan enkele COA-medewerkers (die er dus zoals gezegd, wel degelijk zijn). Niemand durft een handtekening te zetten onder een verklaring van wat de waarheid is. Afrisinia komt zich melden en is dus niet MOB (met onbekende bestemming)
De bewaker (Ik bemoei me nergens mee. Wij zijn geen partij in deze) belt met Mieke Verbunt van COA. Hij zet de telefoon op speaker. Nee, zij kan niet even komen. Zij kan niet verklaren dat Afrisinia zich meldt. Mieke Verbunt klinkt geërgerd. COA medewerkers stellen zich formalistisch en angstig op. Off the record willen sommigen wel kwijt dat ze niet snappen dat hun organisatie niet akkoord wil gaan met de administratieve plaatsing. Maar ja, daar kunnen zij persoonlijk niets aan doen.
Het komt in ons op dat de interne angst bij COA net zo groot is, als de vrees van vluchtelingen voor de bureaucratische moloch. Iedereen verschuilt zich achter zijn baas of achter de organisatie. Mensen durven niet eens hun naam te zeggen: Centraal Orgaan van Angst/Afrekening/Achterdocht/Achterbaks Afserveren van Asielzoekers. Het is allesbehalve een bestuursorgaan wat democratische waarden, zoals vrijheid van meninguiting, uitdraagt.
Vandaag, 5 augustus. De landsadvocaat vaardigt een bevel tot ontruiming uit. COA heeft haast, schrijft hij. Daarom kan de gerechtelijke procedure niet wachten totdat Piet Hein Hillen terug is van vakantie. Dit terwijl COA al geruime tijd de verhinderdata van onze advocaat kent. Ook terwijl COA zelf tot op heden geen enkele haast heeft gemaakt met het reageren op ons voorstel. Sterker nog, COA heeft acht maanden gewacht voordat een passende oplossing voor Afrisinia gezocht werd en de afgelopen drie weken nog niet 1x inhoudelijk gereageerd op ons voorstel om hen uit de brand te helpen. Onbekwame, onkundige, ongepaste en arrogante reacties zijn de enige uitingen die Afrisinia tot op heden van COA heeft ontvangen. Vandaag komt er ook een besluit...., aldus de landsadvocaat. Het is nu 16.30h. Wij hebben nog geen besluit gezien.
nonfiXe,
6 augustus 2009
Frank van Empel en Caro Sicking
www.nonfixe.nl
mobiel caro: +31622455448
mobiel frank: +31654774281
Voor beelden, zie: YouTube, kanaal: frankvanempel