Besluit
Openbaar
Ons kenmerk: OPTA/AM/2009/201496
Zaaknummer: 09.0032.23
Datum: 3 juli 2009
Besluit van het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit op
grond van artikel 6a.2 van de Telecommunicatiewet en op grond van artikel 6a.9, vierde
lid, van de Telecommunicatiewet inhoudende het geven van een aanwijzing aan
Koninklijke KPN N.V. ter zake van het referentieaanbod Wholesale-breedbandtoegang.
A. Samenvatting
1. Op grond van het marktanalysebesluit Wholesale-breedbandtoegang is KPN verplicht
een referentieaanbod te doen met betrekking tot lage kwaliteit WBT-toegang over
koper en hoge kwaliteit WBT-toegang over koper en glas.
2. Het college constateert dat KPN aan marktpartijen geen wholesale-breedbandtoegang
tot niet-redundante glasverbindingen over een ringnetwerk aanbiedt.
3. Het college geeft hieronder weer dat een hoge kwaliteit WBT-aansluiting over glas
altijd wordt geleverd op basis van een ODF wholesale bouwsteen. Het college oordeelt
dat (de verplichtingen opgenomen in) het marktanalysebesluit Ontbundelde toegang
op wholesale-niveau, voor wat betreft de gebruikte ODF bouwsteen, onverkort van
toepassing is op hoge kwaliteit WBT-aansluitingen over glas.
4. Het college geeft tevens weer dat hij in het marktanalysebesluit Ontbundelde toegang
op wholesale-niveau, bij de verplichting tot het leveren van niet-redundante
aansluitingen in het kader van ODF-access, geen onderscheid maakt naar de aard van
het onderliggende netwerk waarover de dienst wordt geleverd. Tevens gelden de
opgelegde verplichtingen voor zowel on-net als near-net aansluitingen.
5. Tenslotte geeft het college weer dat KPN ook hoge kwaliteit wholesale-
breedbandtoegang over glas moet bieden (in het geval van on-net of near-net
aansluitingen) in die gebieden waar tevens hoge kwaliteit wholesale-
breedbandtoegang over koper mogelijk is.
6. Dit leidt tot het oordeel van het college dat KPN, ook voor die gebieden die in de vorm
van een ringarchitectuur zijn gerealiseerd, ongeacht of er sprake is van on-net of near-
net toegang en ongeacht of ook toegang geboden kan worden op basis van het
koperen netwerk, in haar referentieaanbod Wholesale-breedbandtoegang een aanbod
voor de dienst wholesale-breedbandtoegang via niet-redundante glasaansluitingen
dient op te nemen.
Besluit
Openbaar
7. Het college geeft KPN vervolgens, op grond van artikelen 6a.2 en 6a.9, vierde lid, van
de Telecommunicatiewet, een aanwijzing om uiterlijk binnen vier weken na
dagtekening van dit besluit in haar referentieaanbod wholesale-breedbandtoegang een
aanbod voor de dienst wholesale-breedbandtoegang via niet-redundante
glasaansluitingen - ook voor die gebieden die in de vorm van een ringarchitectuur zijn
gerealiseerd, ongeacht of het on-net of near-net toegang betreft en ongeacht of ook
toegang geboden kan worden op basis van het koperen netwerk - op te nemen.
B. Verloop van de procedure
8. Op 19 december 2008 heeft het college van de Onafhankelijke Post en
Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) het marktanalysebesluit Wholesale-
breedbandtoegang1 (hierna: marktanalysebesluit WBT) bekend gemaakt. In dit
marktanalysebesluit is aan Koninklijke KPN N.V. (hierna: KPN) op grond van artikelen
6a.2 en 6a.9 van de Telecommunicatiewet (hierna: Tw) de verplichting opgelegd om
binnen 1 maand na bekendmaking van genoemd marktanalysebesluit een
referentieaanbod met betrekking tot lage kwaliteit WBT-toegang (hierna: WBT-LK)
over koper en hoge kwaliteit WBT-toegang (hierna: WBT-HK) over koper en glas en
bijbehorende faciliteiten bekend te maken en regelmatig bij te werken. Het
referentieaanbod dient verder te zijn opgesplitst naar de onderscheiden vormen van
toegang tot WBT-LK en WBT-HK.
9. Op 9 april 2009 stelt een medewerker van het college KPN per e-mail2 op de hoogte
van het feit dat OPTA in de periode februari-maart 2009 klachten uit de markt ontvangt
dat KPN op de retail-markt Fiber to the Office (hierna: FttO) aanbiedingen doet (al dan
niet via partners) maar dat concurrenten in de meeste gebieden geen WBT-aanbod
over glas krijgen op basis waarvan zij met de FttO-aanbiedingen van KPN-retail
kunnen concurreren.
10. OPTA constateert in genoemde e-mail verder dat KPN het (tijdelijke) WBT-aanbod
over glas alleen in die gebieden doet waar tevens ODF-toegang wordt geleverd. KPN
bevestigt dit in haar e-mail van 8 april 2009, waarin zij aangeeft dat de levering van het
tijdelijke WBT-aanbod over glas beperkt is (of zal zijn) tot die locaties waar zij `ODF
Access bedrijventerreinen' levert (of gaat leveren). OPTA constateert dat KPN
daarmee dus geen WBT-HK (over glas) in de overige glasgebieden levert, terwijl zij
daartoe wel verplicht is uit hoofde van het marktanalysebesluit WBT.
1 Besluit met kenmerk OPTA/AM/2008/202717 betreffende het opleggen van verplichtingen voor ondernemingen die beschikken
over een aanmerkelijke marktmacht als bedoeld in hoofdstuk 6A van de Telecommunicatiewet
2 E-mail met OPTA kenmerk 2009101700
2
Besluit
Openbaar
11. OPTA geeft in de e-mail aan dat deze gedraging zeer nadelig voor wholesale-
afnemers van KPN is aangezien zij daardoor maar in een uiterst klein deel van de
beschikbare glasgebieden het tijdelijke WBT-aanbod kunnen afnemen. Op basis van
KPN's postcodetool voor zakelijk glas valt namelijk op te maken dat KPN in ruim 90%
van 6-cijferige postcodes wel FttO-aanbiedingen doet op de retailmarkt maar op die
locaties niet het tijdelijke WBT-aanbod over glas beschikbaar stelt. OPTA constateert
dat het tijdelijke WBT-aanbod over glas daarmee slechts voor minder dan 10% van de
locaties beschikbaar is.
12. OPTA meent dat KPN daarmee op dit punt in ruim 90% van de beschikbare
glasgebieden op dit moment in strijd handelt met de toegangsverplichting opgenomen
in het marktanalysebesluit WBT. KPN wordt dan ook verzocht om deze strijdigheid op
dit punt per ommegaande ongedaan te maken. KPN dient daartoe het (tijdelijke) WBT-
aanbod over glas te doen in alle beschikbare glasgebieden en niet slechts in die
gebieden waar zij `ODF Access bedrijventerreinen' levert.
13. KPN wordt verzocht om uiterlijk op 16 april 2009 aan te geven of zij de geconstateerde
strijdigheid met de WBT-toegangsverplichting op dit punt ongedaan zal maken op de
hiervoor beschreven manier en wanneer zij dit zal doen.
14. Op 16 april ontvangt OPTA per e-mail een digitale versie van de brief die KPN
dezelfde dag aan het college heeft verstuurd. In deze brief gaat KPN in op de door
OPTA aan KPN gestelde vragen in de e-mail van 9 april 2009.
15. Kort weergegeven komt de reactie van KPN op het volgende neer:
i. KPN is niet gehouden op basis van de toegangsverplichting opgenomen in het
marktanalysebesluit WBT om WBT-HK over glas te leveren voor zover het
niet-redundante toegang tot glasringen betreft. KPN levert op dit moment
alleen het tijdelijke aanbod WBT-HK over glas op de door haar verglaasde
bedrijventerreinen en niet in de zogeheten CityRing- en StadsConnect-
gebieden; in laatstgenoemde gebieden levert KPN WEAS als virtuele
wholesale input. Daarnaast geeft KPN aan dat uitbreiding van het aanbod
WBA ZM FttO Ethernet met niet-redundante toegang tot glasringen onderdeel
uitmaakt van een onderzoek dat KPN thans uitvoert naar uitbreiding van ODF-
access met niet-redundante toegang tot glasringen.
ii. De door OPTA genoemde percentages worden waarschijnlijk gebaseerd op
de door KPN gebruikte postcodetool. KPN beschikt echter over twee
postcodetabellen voor zakelijk glas. Met inachtneming van beide
postcodetabellen komt KPN tot de conclusie dat het door OPTA genoemde
percentage in ieder geval onjuist is.
3
Besluit
Openbaar
iii. Daarenboven is in het marktanalysebesluit WBT alleen een on-net verplichting
opgelegd waardoor het feitelijke percentage (nog) lager uitvalt. KPN
concludeert dan ook dat met inachtneming van beide postcodetabellen,
gecombineerd met het feit dat alleen een on-net verplichting is opgelegd, KPN
slechts op een zeer gering deel van de glaslocaties waar -volgens OPTA- een
toegangsverplichting geldt geen WBT-HK wordt aangeboden.
iv. KPN is tenslotte op grond van de verplichtingen opgenomen in het
marktanalysebesluit WBT niet verplicht om overal in Nederland waar KPN glas
heeft aangelegd over die glasinfrastructuur wholesale-breedbandtoegang te
leveren zolang toegang tot het koperen netwerk nog beschikbaar is. Dit mede
vanwege het feit dat KPN, zoals zij al onder punt iii heeft betoogd, van mening
is dat in het marktanalysebesluit WBT alleen een on-net verplichting wordt
opgelegd.
16. Op 14 mei 2009 heeft het college, schriftelijk3 en per e-mail, aan KPN het voornemen
tot het geven van een aanwijzing inzake het referentieaanbod Wholesale-
breedbandtoegang gestuurd. Voorts heeft het college KPN in de gelegenheid gesteld
uiterlijk op 26 mei 2009 mondeling dan wel schriftelijk haar zienswijze op het
voornemen kenbaar te maken.
17. Op 18 mei 2009 heeft het college, op verzoek van KPN, de uiterste datum voor het
indienen van een mondelinge of schriftelijke zienswijze gewijzigd naar 29 mei 2009.
18. Op 29 mei 2009 heeft KPN per brief4 en per e-mail haar zienswijze ingediend.
C. Wettelijk kader
19. Op grond van artikel 6a.2 van de Telecommunicatiewet dient het college van de
Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit de relevante markten af te
bakenen, vast te stellen of deze markten daadwerkelijk concurrerend zijn en, als dat
niet het geval is, de ondernemingen aan te wijzen die over een aanmerkelijke
marktmacht beschikken en aan hen de nodige verplichtingen op te leggen.
20. Op 1 januari 2009 is het marktanalysebesluit WBT in werking getreden. In dit besluit
zijn Koninklijke KPN N.V.,alsmede haar groepsmaatschappijen als bedoeld in artikel
24b Boek 2 Burgerlijk Wetboek, voor zover zij actief zijn als aanbieder van openbare
3 Voorgenomen besluit met kenmerk: OPTA/AM/2009/201107. Aanbiedingsbrief met kenmerk: OPTA/AM/2009/201131
4 Brief met KPN kenmerk: CLR-2009-9190/StA, OPTA kenmerk: 2009102053
4
Besluit
Openbaar
elektronische communicatienetwerken, bijbehorende faciliteiten of elektronische
communicatiediensten op de markt voor lage kwaliteit WBT en de markt voor hoge
kwaliteit WBT, aangewezen als onderneming als bedoeld in artikel 6a.2, eerste lid, van
de Tw5.
21. Gelet op het ontbreken van daadwerkelijke concurrentie op de markt voor Wholesale-
breedbandtoegang en de AMM-postitie van KPN op deze markt, heeft het college KPN
onder meer verplicht om op grond van artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.6, eerste
lid, van de Tw te voldoen aan redelijke verzoeken om lage kwaliteit WBT-toegang over
koper (op basis van MDF-access en SDF-access) en hoge kwaliteit WBT-toegang over
koper en glas (op basis van MDF-access, SDF-access en ODF-access) en
bijbehorende faciliteiten6.
22. KPN dient op grond van artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.8 van de Tw toegang
tot lage kwaliteit WBT-toegang over koper en hoge kwaliteit WBT-toegang over koper
en glas en bijbehorende diensten en faciliteiten onder gelijke omstandigheden onder
gelijke voorwaarden te verlenen. Deze verplichting houdt tevens in dat KPN gelijke
voorwaarden toepast bij levering aan externen als die welke onder gelijke
omstandigheden gelden voor haarzelf, haar dochtermaatschappijen of haar
partnerondernemingen. De verplichting heeft betrekking op alle voorwaarden, derhalve
ook op tariefvoorwaarden7.
23. Op grond van artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.6, derde lid, van de Tw heeft het
college de volgende voorschriften8 betreffende billijkheid, redelijkheid en opportuniteit
aan de in het marktanalysebesluit WBT opgenomen toegangsverplichting verbonden.
KPN dient een procedure op te stellen voor het behandelen van verzoeken om nieuwe
vormen van lage kwaliteit WBT-toegang over koper en hoge kwaliteit WBT-toegang
over koper en glas en deze in haar referentieaanbod op te nemen. In deze procedure
moet onder meer opgenomen zijn:
dat binnen een redelijke termijn gereageerd wordt op een verzoek om
toegang;
dat KPN, indien een verzoek onvoldoende gespecificeerd is, aangeeft op
welke punten een verzoek aangevuld dient te worden;
dat KPN een naar haar oordeel niet-redelijk verzoek, gemotiveerd afwijst
waarbij zij aangeeft op welke wijze sprake is van technische onhaalbaarheid
of de noodzaak om de integriteit van het netwerk te handhaven; en
5 Zie randnummer 990 opgenomen in het dictum van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
6 Zie dictum onderdeel i van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
7 Zie dictum onderdeel iv van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
8 Zie dictum onderdeel iii onder (i) van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
5
Besluit
Openbaar
op welke wijze KPN in onderhandeling treedt met een partij indien er nadere
afspraken gemaakt dienen te worden over de gevraagde vorm van toegang.
24. KPN dient op grond van artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.9, eerste en tweede
lid, van de Tw binnen 30 dagen na inwerkingtreding van dit besluit een
referentieaanbod met betrekking tot lage kwaliteit WBT-toegang over koper en hoge
kwaliteit WBT-toegang over koper en glas en bijbehorende faciliteiten bekend te
maken en regelmatig bij te werken. Het referentieaanbod dient te zijn opgesplitst naar
de onderscheiden vormen van toegang tot lage kwaliteit WBT-toegang over koper en
hoge kwaliteit WBT-toegang over koper en glas en bevat ten minste de hieronder
opgesomde punten en een beschrijving van de verschillende onderdelen en
respectieve voorwaarden en tarieven9:
A. Voorwaarden voor toegang tot de markten voor WBT:
1. Netwerkelementen waartoe toegang wordt geboden;
2. Informatie over de plaatsen van de fysieke aansluitpunten;
3. Technische voorwaarden die verband houden met toegang tot en gebruik van
netwerkelementen en technische kenmerken daarvan;
4. Procedures voor het bestellen en verstrekken, gebruiksbeperkingen.
B. Co-locatiediensten en bijbehorende faciliteiten:
1. Informatie over de desbetreffende plaatsen van KPN;
2. Co-locatieopties op de in punt B1 genoemde plaatsen (met inbegrip van fysieke co-locatie
en in voorkomend geval co-locatie op afstand en virtuele co-locatie);
3. Apparatuurkenmerken: eventuele beperkingen voor apparatuur die in co-locatie kan worden
geplaatst;
4. Veiligheidsaspecten: door KPN getroffen maatregelen om de veiligheid van haar locaties te
waarborgen;
5. Voorwaarden voor de toegang van het personeel van concurrerende exploitanten;
6. Veiligheidsnormen;
7. Regels voor toewijzing van ruimte wanneer de co-locatieruimte beperkt is;
8. Regels voor ontvangers voor de inspectie van locaties waarop fysieke co-locatie mogelijk is
of plaatsen waar co-locatie is geweigerd in verband met ruimtegebrek;
C.Informatiesystemen
Voorwaarden voor toegang tot de operationele ondersteunende systemen, informatiesystemen
of databases voor reservering, levering, bestelling, onderhouds- en herstelverzoeken en
9 Zie dictum onderdeel ix van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
6
Besluit
Openbaar
facturering van KPN.
D.Leveringsvoorwaarden
1. Termijn waarbinnen wordt gereageerd op verzoeken om diensten en faciliteiten,
overeenkomsten in zake het niveau van de dienst, procedures om gebreken te verhelpen en
om terug te keren naar het gangbare niveau van dienstverlening en parameters voor de
kwaliteit van de dienstverlening;
2. Standaardcontract, indien van toepassing met inbegrip van vergoeding voor te late levering;
3. Tarieven of tariferingformules voor elk van bovengenoemde aspecten, functies en
faciliteiten;
4. Wholesale-afnemers (zowel intern als extern) dienen eveneenstijdig en op non-
discriminatoire wijze geïnformeerd te worden ten aanzien van tarieven en voorwaarden;
5. Wholesale-afnemers moeten op basis van de inkoop van lage kwaliteit WBT-toegang over
koper en hoge kwaliteit WBT-toegang over koper en glas en dezelfde kwaliteitsniveaus aan
eindgebruikers kunnen afgeven als KPN. Dit betekent dat de non-discriminatieverplichting in
ieder geval betrekking heeft op:
de beschikbaarheid van de diensten en netwerken;
de onderhoudsperioden;
de hersteltijden in geval van storingen;
het proces van ordering en levering;
het proces van aankondiging van nieuwe of gewijzgde diensten;
het proces van informatieverstrekking.
6. Voorstel voor boetebeding ingeval van niet voldoen aan minimum kwaliteits- en
serviceniveaus.
E. Voorwaarden intrekking WBT over koper
Algemeen
Het college is zich er van bewust dat de uitfasering van de MDF centrales grote impact heeft
op de positie van WBT afnemers. Dit is de reden dat het college van oordeel is dat intrekking
van WBT over koper alleen dan mag plaatsvinden indien aan een aantal randvoorwaarden is
voldaan ten aanzien van de uitfasering van WBT over koper.
Randvoorwaarden intrekking reeds verleende toegang tot faciliteiten van WBT over koper in
het kader van uitfasering
Redelijke aankondigingstermijnen uitfasering WBT over koper;
Gelijke behandeling uitfasering KPN diensten;
7
Besluit
Openbaar
Regelmatige publicatie up-to-date planningsoverzicht uitfasering
dekkingsgebied WBT over koper.
Randvoorwaarden intrekking gedeelde toegang van WBT over koper in het kader van
uitfasering
Redelijke overgangsperiode;
Te goeder trouw onderhandelingen over technische oplossingen;
Afspraken over klantmigraties;
Verplichting tot treffen maatregelen om overstapdrempels te vermijden;
Migratiekosten.
Randvoorwaarden wijziging technische specificaties WBT dienstverlening over koper
Tijdige voorafgaande publicatie van wijziging in referentieaanbod;
Er mag geen sprake zijn van onredelijke kosten voor wholesaleafnemers als
gevolg van de interne verhuizing;
Er dient sprake te zijn van ongestoorde voortzetting van de dienstverlening.
25. Voorts verbindt het college op grond van artikel 6a.9, vijfde lid, van de Tw de volgende
voorschriften ten aanzien van de wijze van bekendmaking van het referentieaanbod:
KPN dient het referentieaanbod op elektronische wijze bekend te maken op
haar website;
KPN dient wijzigingen in haar wholesale-aanbod tijdig op te nemen en haar
afnemers hiervan op de hoogte te stellen. Het gaat hierbij zowel om
wijzigingen in de bestaande dienstverlening als introductie van nieuwe
dienstverlening;
KPN dient een afschrift van het referentieaanbod en elke wijziging hiervan
aan het college te verstrekken;
KPN dient nieuwe of gewijzigde diensten binnen een redelijke termijn van in
beginsel minimaal 2 maanden van te voren aan afnemers bekend te maken.
8
Besluit
Openbaar
D. Zienswijze KPN
26. Bij brief van 29 mei 2009 heeft KPN haar zienswijze gegeven op het voornemen tot het
geven van de aanwijzing. Kort samengevat luidt deze zienswijze als volgt.
I. Zienswijzen m.b.t. regulering van toegang tot WBT-HK en ODF-access
27. KPN merkt op dat het college ten onrechte ontbundelde toegang tot aansluitlijnen in
glasvezelaansluitnetwerken voor zakelijke gebruikers tot dezelfde markt heeft
gerekend als waartoe MDF en SDF access behoren. Ten aanzien van
glasvezelaansluitnetwerken voor zakelijke gebruikers is geen sprake van (duurzame)
toetredingsdrempels en om die reden kan het opleggen van enige
toegangsverplichting naar de mening van KPN niet worden gerechtvaardigd. KPN is
dan ook van mening dat ODF access een niet gereguleerde dienst is; dit betekent dan
tevens dat WBT-HK over ODF ook niet gereguleerd is.
28. Ook geeft KPN aan dat er sprake is van dubbele regulering; namelijk zowel op het
niveau van ontbundelde toegang als op het niveau van wholesale toegang tot
halfproducten op stroomafwaarts gelegen markten. KPN merkt op dat zij ten aanzien
van de regulering op het niveau van ontbundelde toegang haar grieven reeds heeft
toegelicht in haar zienswijze naar aanleiding van het voorgenomen besluit van het
college tot het geven van een aanwijzing ter zake van het referentieaanbod
ontbundelde toegang op wholesaleniveau en in haar aanvullende beroepsschrift tegen
het marktanalysebesluit Ontbundelde toegang op wholesale-niveau (hierna:
marktanalysebesluit ULL)10.
29. KPN geeft verder aan dat zij ook ten aanzien van de regulering op het niveau van
halfproducten op stroomafwaarts gelegen markten haar grieven nader zal toelichten in
de aanvullende beroepsschriften tegen de desbetreffende marktanalysebesluiten.
30. Het college gaat er in het voorgenomen aanwijzingsbesluit van uit dat voor WBT-HK
over glas een uitrolverplichting geldt omdat er overal in Nederland waar KPN glas
heeft aangelegd een ODF access verplichting geldt. Volgens OPTA dient KPN dan ook
in al die gebieden WBT-HK over glas te leveren, ook in die gebieden waar KPN zelf
geen WBT-HK afneemt. KPN acht deze redenering ondeugdelijk.
31. Het college heeft de toegangsverplichting voor WBT-HK gebaseerd op de
voorgenomen uitfasering van MDF access. Deze uitfasering is gedurende de lopende
10 Besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202719
9
Besluit
Openbaar
reguleringsperiode echter niet aan de orde
32. Het college heeft in het marktanalysebesluit WBT niet onderzocht of KPN een
business case heeft voor de uitrol van glas t.b.v. WBT-HK. Er is namelijk een groot
verschil tussen ODF access stedelijk en ODF access bedrijventerreinen (levering op
voorraad). Levering van WBT-HK over ODF access (stedelijk) vergt investeringen
waarvan nog maar de vraag is of deze rendabel zullen zijn. De opgelegde verplichting
ODF access stedelijk is niet passend. Dit geldt te meer nu WBT op koper landelijk
beschikbaar blijft.
33. KPN geeft hierbij wel aan dat zij ODF access bedrijventerreinen wel heeft opgenomen
in haar roadmap. Op bedrijventerreinen kan, in tegenstelling tot stedelijke gebieden,
het desbetreffende dekkingsgebied in een keer in zijn geheel worden ontsloten waarbij
glasaansluitingen op voorraad worden gelegd op basis van de aanname dat tenminste
een bepaald minimumpercentage van de aanwezige eindgebruikers daadwerkelijk een
aansluiting afneemt. KPN is het echter met de regulering van WBT-HK over glas niet
eens en zal daartegen beroepsgronden formuleren in het aanvullend beroepsschrift
tegen het marktanalysebesluit WBT.
34. In een besluit van 30-09-2002 heeft college geoordeeld dat KPN alleen de
geografische dekking hoefde te bieden die zij zichzelf aanbood. In dat besluit is wel
een afweging gemaakt tussen de belangen van andere aanbieders en het
investeringsrisico van KPN. Een dergelijke afweging is in het marktanalysebesluit WBT
niet gemaakt gezien het feit dat het college landelijke dekking van WBT-HK van groot
belang heeft geoordeeld. KPN geeft aan dat zolang WBT-HK over koper beschikbaar
blijft aan dit belang voldoende wordt tegemoet gekomen.
II. On-net en near-net verplichting
35. KPN geeft aan dat de toegangsverplichting voor WBT-HK over glas voortkomt uit de
redering van het college dat een WBT-HK aansluiting over glas altijd een ODF-access
bouwsteen bevat en dat op deze ODF-bouwsteen de verplichtingen uit het
marktanalysebesluit ULL van toepassing zijn. Tevens beredeneert het college de
toegangsverplichting van WBT-HK over glas aan de hand van de redenering dat
nergens in het marktanalysebesluit WBT staat opgenomen dat er geen near-net
verplichting geldt en dat hieruit kan worden afgeleid dat deze verplichting wel degelijk
beoogd is.
36. KPN geeft aan dat met het eerst genoemde punt het college de passendheid van een
verplichting op de markt voor WBT-HK echter niet baseert op in die markt vastgestelde
problemen maar op in een geheel andere markt vastgestelde problemen. Dit maakt het
opleggen van een near-net verplichting in strijd met de wet.
10
Besluit
Openbaar
37. Met het tweede punt stelt het college zich op het standpunt dat een bepaalde
toegangsverplichting geldt omdat in het betreffende marktanalysebesluit niet staat dat
deze niet geldt. Dit is in strijd met het rechtszekerheidsbeginsel en met het vereiste
van een draagkrachtige motivering.
III. Aanbod van KPN met betrekking tot WEAS-entry
38. KPN wijst het college erop dat KPN binnen de dienst WEAS een best-effort variant
aanbiedt. Bij deze variant kan de capaciteit van de wholesaleafnemer worden
overboekt. Deze WEAS-variant kan als WBT-HK over glas worden aangemerkt. KPN
is van mening dat zij met het aanbieden van WEAS-entry al voldoet aan het door het
college gestuurde voorgenomen besluit.
IV. Conclusie KPN
39. KPN is van mening dat het marktanalysebesluit WBT geen grondslag biedt voor het
voorgenomen besluit. Bovendien is het voorgenomen besluit in strijd met het
rechtszekerheidsbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel en het motiveringsbeginsel.
Bovendien voldoet KPN al aan het voorgenomen besluit door het opnemen van het
WEAS-entry besluit in haar referentieaanbod.
E. Overwegingen
40. Alvorens in te gaan op de ingestuurde zienswijzen van KPN wil het college
benadrukken dat hij in een aanwijzingsbesluit aangeeft wat hij vindt wat op grond van
de in een marktanalysebesluit opgenomen verplichtingen in een referentieaanbod
dient te worden opgenomen. Grieven die betrekking hebben op het
marktanalysebesluit zelf (bijvoorbeeld de marktafbakening, proportionaliteit van
verplichtingen etc.) dienen te worden opgenomen in een beroepsschrift tegen het
betreffende marktanalysebesluit.
41. Het college is dan ook van mening dat de door KPN naar voren gebrachte zienswijzen
welke zijn opgenomen onder paragraaf D.I en onder paragraaf D.II niet in dit
aanwijzingsbesluit dienen te worden besproken omdat deze dienen te worden
ingebracht in een eventueel beroep tegen de marktanalysebesluiten. KPN heeft in
haar zienswijze aangegeven deze punten ook in haar beroepsschrift te hebben
opgenomen. Op sommige elementen uit genoemde paragrafen zal het college echter
wel ingaan omdat deze ook aan bod zijn gekomen in het door het college aan KPN
toegestuurde voornemen tot het nemen van een aanwijzingsbesluit.
11
Besluit
Openbaar
Verplichting om WBT-HK over niet-redundante aansluitingen op glasringen te leveren
WBT-HK en ODF access
42. KPN heeft zowel in haar brief van 16 april 2009 als in haar zienswijzen aangegeven
dat naar haar mening niet-redundante aansluitingen op een ringnetwerk op grond van
het marktanalysebesluit WBT niet gereguleerd zijn. Vanwege dit feit is KPN dan ook
van mening dat er op haar geen verplichting rust tot het leveren van niet-redundante
WBT-HK aansluitingen op glasringen.
43. In haar zienswijze merkt KPN daarnaast op dat de passendheid van de verplichting,
om WBT-HK over niet-redundante aansluitingen op glasringen te leveren, niet wordt
gebaseerd op de in de markt voor hoge kwaliteit WBT vastgestelde problemen, maar
op in een geheel andere markt vastgestelde problemen.
44. Het college heeft in het dictum van het marktanalysebesluit WBT de verplichting voor
KPN opgenomen om te voldoen aan redelijke verzoeken om hoge kwaliteit WBT-
toegang over koper en glas (op basis van MDF-access, SDF-access en ODF-access)
en bijbehorende faciliteiten.
45. Het college merkt op dat een kenmerk van een WBT-HK product is dat deze altijd over
een niet-redundante aansluiting wordt geleverd en dat deze in geval van een
glasaansluiting altijd wordt geleverd op basis van een ODF wholesale bouwsteen; dit
ongeacht of de aansluiting loopt over een ringvormig netwerk dan wel een stervormig
netwerk.
46. Gezien het feit dat, zoals het college opmerkt in het vorige randnummer, een WBT-HK
aansluiting over glas altijd wordt geleverd op basis van een ODF wholesale bouwsteen
acht het college het marktanalysebesluit Ontbundelde toegang op wholesale-niveau
(hierna: marktanalysebesluit ULL)11, voor wat betreft de in het vorige randnummer
genoemde ODF bouwsteen, onverkort van toepassing.
Toegangsverplichting marktanalysebesluit ULL m.b.t. niet-redundante aansluitingen op
een ringnetwerk
47. Het college heeft in het marktanalysebesluit ULL KPN onder meer verplicht om op
grond van artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.6, eerste lid, van de Tw te voldoen
aan redelijke verzoeken tot ontbundelde toegang en bijbehorende faciliteiten tot het
aansluitnetwerk van KPN. Ontbundelde toegang (gedeeld of volledig ontbundeld) ziet
toe op toegang tot het koperen aansluitnetwerk op het niveau van de hoofdverdeler
11 Besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202719
12
Besluit
Openbaar
(MDF-access), op het niveau van het subnetwerk (SDF-access) en toegang tot
glasvezelaansluitnetwerken op het niveau van de optische verdeler (ODF-access)12.
48. Het college heeft in het marktanalysebesluit ULL voorts bepaald dat KPN op grond van
artikel 6a.2 van de Tw juncto artikel 6a.9, tweede lid, van de Tw binnen 30 dagen na
inwerkingtreding van het besluit, zijnde 1 januari 2009, een referentieaanbod voor de
ontbundelde toegang tot het aansluitnetwerk van KPN en bijbehorende faciliteiten
bekend dient te maken en regelmatig dient bij te werken. Het referentieaanbod dient
ten minste de in het dictum opgesomde punten en een beschrijving van de
verschillende onderdelen en respectieve voorwaarden en tarieven te bevatten13.
49. Om te komen tot een marktbreed gedragen referentieaanbod organiseert OPTA
zogenaamde Industry Group meetings. In deze meetings onderhandelen marktpartijen
en KPN over het door KPN op te stellen referentieaanbod.
50. Het college heeft in de industrygroup ULL van 26 februari 2009 besproken dat niet-
redundante aansluitingen op een ringnetwerk (hier genoemd: ODF-FttO Citylocaties)
op grond van het marktanalysebesluit ULL gereguleerd zijn. Dit blijkt ook uit het
verslag van deze bijeenkomst.
51. Het college stelt vast dat KPN in de dienstbeschrijving van ODF Access (niet-FttH)14
wel toegang via niet-redundante verbindingen tot bedrijventerreinen heeft opgenomen,
echter, niet-redundante verbindingen over glasringen heeft uitgezonderd. Naar het
oordeel van het college is dit niet in overeenstemming met de verplichtingen die KPN
in het marktanalysebesluit ULL zijn opgelegd, omdat KPN op grond van die
verplichtingen dient te voldoen aan redelijke verzoeken om toegang tot alle niet-
redundante verbindingen en deze dienst in haar referentieaanbod dient op te nemen.
52. Anders dan KPN in haar reactie heeft gesteld, maakt het college bij de verplichting tot
het leveren van niet-redundante aansluitingen in het kader van ODF-access geen
onderscheid naar de aard van het onderliggende netwerk waarover de dienst wordt
geleverd.
53. Het argument van KPN dat zij WEAS als virtuele wholesale input gebruikt op
(zogenaamde) city access locaties doet naar het oordeel van OPTA overigens niet ter
zake voor de levering van ODF access op deze city access locaties. Zoals OPTA heeft
aangegeven in haar marktanalysebesluit wholesalebreedbandtoegang van 19
december 2008 heeft WEAS betrekking op een andere markt, namelijk de meer
12 Onderdeel i van het in het marktanalysebesluit ULL opgenomen dictum
13 Onderdeel x van het in het marktanalysebesluit ULL opgenomen dictum
14 Op 26 maart 2009 gepresenteerd in de IG RA ULL.
13
Besluit
Openbaar
downstream gelegen markt voor wholesale huurlijnen. De verplichting om ODF access
(niet FttH) te leveren staat dus los van de verplichting tot de levering van wholesale
huurlijnen (in de vorm van WEAS).
54. Het college concludeert dan ook dat KPN op grond van het marktanalysebesluit ULL
verplicht is ook niet-redundante glasaansluitingen in de gebieden die in de vorm van
een ringarchitectuur zijn gerealiseerd in haar referentieaanbod ULL op te nemen.
55. In een reactie op bovenstaand standpunt van het college laat KPN weten in haar
referentieaanbod niet, dan wel slechts in beperkte vorm, een aanbod zal publiceren
voor niet redundante toegang tot glasringen.
56. Vanwege het feit, zoals in het vorige randnummer weergegeven, dat KPN weigert haar
referentieaanbod aan te passen conform de aanwijzingen van het college, heeft het
college op 29 april 2009 op grond van artikelen 6a.2 en 6a.9 vierde lid van de Tw KPN
een aanwijzing doen toekomen. In deze aanwijzing draagt het college KPN op om
uiterlijk 14 mei 2009 in haar referentieaanbod ontbundelde toegang een aanbod voor
de dienst ODF access via niet-redundante glasaansluitingen op te nemen.
57. Voor wat betreft de onderbouwing van het standpunt van het college dat KPN in haar
referentieaanbod ontbundelde toegang een aanbod voor de dienst ODF access via
niet-redundante glasaansluitingen dient op te nemen alsmede voor de standpunten
van KPN verwijst het college naar de aan KPN gestuurde aanwijzing15.
Conclusie met betrekking tot het leveren van WBT-HK over niet-redundante glasringen
58. Het college heeft in het dictum van het marktanalysebesluit WBT de verplichting voor
KPN opgenomen om te voldoen aan redelijke verzoeken om hoge kwaliteit WBT-
toegang over koper en glas (op basis van MDF-access, SDF-access en ODF-access)
en bijbehorende faciliteiten.
59. Gezien hetgeen in bovenstaande randnummers door het college is uiteengezet komt
het college tot het oordeel dat KPN op grond van de toegangsverplichtingen
neergelegd in het Marktanalysebesluit ULL verplicht is om aan wholesaleklanten de
dienst ODF access via niet-redundante glasaansluitingen te leveren.
60. Het college oordeelt dat, nu een WBT-HK aansluiting over glas altijd wordt geleverd op
basis van een ODF wholesale bouwsteen (dit ongeacht of de aansluiting loopt over
een ringvormig netwerk dan wel een stervormig netwerk), het marktanalysebesluit ULL
op deze - binnen een Wholesale WBT-HK aansluiting - gebruikte ODF bouwsteen
15 Besluit met kenmerk: OPTA/AM/2009/201050
14
Besluit
Openbaar
onverkort van toepassing is.
61. Het college kan KPN niet volgen in haar zienswijze als zou het college de verplichting
om WBT-HK over niet-redundante aansluitingen op glasringen te leveren baseren op
in een geheel andere markt vastgestelde problemen. Het college benadrukt dat hij in
het marktanalysebesluit WBT de mededingingsproblemen uitgebreid heeft
geanalyseerd. Er is daarbij geen sprake van dubbele regulering; het college heeft
allereerst verplichtingen overwogen en opgelegd in het marktanalysebesluit ULL. De
passendheid van de ODF toegangsverplichting heeft het college in dat besluit
beargumenteerd. Vervolgens is de onderliggende markt voor WBT-HK geanalyseerd.
62. Op grond van de in het marktanalysebesluit WBT opgenomen analyse heeft het
college KPN aangewezen als een aanbieder met aanmerkelijke marktmacht en heeft
het college aan KPN verplichtingen opgelegd om de mededingingsproblemen te
remediëren. Eén van die verplichtingen is om te voldoen aan redelijke verzoeken om
hoge kwaliteit WBT-toegang over glas op basis van ODF-access. De regulering van
ODF-access is in het Marktanalysebesluit ULL opgenomen.
63. Het college is dan ook van oordeel dat KPN in haar referentieaanbod Wholesale-
breedbandtoegang een aanbod voor de dienst wholesale-breedbandtoegang via niet-
redundante glasaansluitingen -ook in die gebieden die in de vorm van een
ringarchitectuur zijn gerealiseerd- dient op te nemen.
In het marktanalysebesluit WBT wordt niet alleen een on-net verplichting opgelegd
64. KPN geeft in haar brief van 16 april en in haar zienswijzen aan dat de verplichtingen
opgenomen in het marktanalysebesluit WBT voor wat betreft toegang tot
glasnetwerken alleen geldt met betrekking tot on-net aansluitingen en niet met
betrekking tot near-net aansluitingen.
65. Bovendien, zo geeft KPN aan, baseert het college de near-net verplichting voor WBT-
HK over glas op de overweging dat nergens in het marktanalysebesluit WBT is
opgenomen dat de verplichting om te voldoen aan redelijke verzoeken om WBT-HK
over glas alleen betrekking heeft op on-net aansluitingen.
66. Het college kan KPN niet volgen in deze zienswijze. Het college heeft in het
marktanalysebesluit WBT geen onderscheid gemaakt tussen on-net en near-net
toegang. Het is KPN zelf geweest die hieruit tot de conclusie is gekomen dat alleen
een on-net verplichting is opgenomen in het marktanalysebesluit WBT.
67. Het college heeft in het voorgenomen besluit tot het geven van een aanwijzing, ter
ontkrachting van het standpunt van KPN als zou alleen een toegangsverplichting voor
15
Besluit
Openbaar
on-net aansluitingen zijn beoogd, slechts willen aangeven dat nergens in de tekst van
het marktanalysebesluit WBT is opgenomen dat de verplichting om te voldoen aan
redelijke verzoeken om hoge kwaliteit WBT-toegang over glas en bijbehorende
faciliteiten alleen betrekking heeft op on-net aansluitingen. Wel, zo heeft het college
benadrukt, wordt in het dictum van het marktanalysebesluit WBT een verplichting op
KPN gelegd te voldoen aan redelijke verzoeken om hoge kwaliteit WBT-toegang over
ODF access. Zoals hierboven reeds door het college uiteengezet, is, voor wat betreft
de gebruikte ODF wholesale bouwsteen, het marktanalysebesluit ULL onverkort van
toepassing.
68. In het marktanalysebesluit ULL is wel een onderscheid gemaakt tussen on-net en
near-net aansluitingen16. In dit besluit is aangegeven dat KPN toegang tot de manhole
dient te bieden zodat andere partijen het laatste stukje glasvezel naar de near-net
locatie kunnen aanleggen.
69. Nu het college in het vorengaande reeds heeft geoordeeld dat het marktanalysebesluit
ULL onverkort van toepassing is op de gebruikte ODF bouwsteen voor hoge kwaliteit
WBT-toegang over glas en het college in dit besluit ook near-net aansluitingen
reguleert is het college van oordeel dat de verplichting om te voldoen aan redelijke
verzoeken om hoge kwaliteit WBT-toegang over glas en bijbehorende faciliteiten mede
van toepassing is op near-net aansluitingen.
Verplichting om overal in Nederland waar KPN glas heeft aangelegd over die glasinfrastructuur
wholesale-breedbandtoegang te leveren zolang toegang tot het koperen netwerk nog
beschikbaar is
70. KPN geeft in haar brief van 16 april aan dat het lijkt alsof OPTA er van uit gaat dat
KPN gehouden is op grond van de verplichtingen opgenomen in het
marktanalysebesluit WBT om overal in Nederland waar KPN glas heeft aangelegd
over die glasinfrastructuur wholesale-breedbandtoegang te leveren ook zolang
toegang tot het koperen netwerk nog beschikbaar is. KPN bestrijdt dat zij gehouden is
om WBT-HK toegang over glas te leveren als de WBT-HK toegang ook geboden kan
worden op basis van koper. Dit mede vanwege het feit dat KPN, zoals zij reeds heeft
betoogd, van mening is dat in het marktanalysebesluit WBT voor glastoegang alleen
een on-net verplichting wordt opgelegd.
71. Zoals het college reeds heeft geoordeeld is KPN op grond van het marktanalysebesluit
WBT gehouden te voldoen aan redelijke verzoeken om hoge kwaliteit WBT-toegang
over koper en glas (op basis van MDF-access, SDF-access en ODF-access) en
bijbehorende faciliteiten. Het college heeft tevens geoordeeld dat het
16 Dictum onderdeel ii onder (b) laatste punt marktanalysebesluit ULL
16
Besluit
Openbaar
marktanalysebesluit ULL onverkort van toepassing is op de voor de wholesale-
breedbandtoegang over glasaansluitingen gebruikte ODF bouwsteen.
72. In het marktanalysebesluit ULL is, zoals reeds eerder uiteengezet, ODF access
gereguleerd voor on-net en near-net aansluitingen. Het college is dan van oordeel dat
KPN wholesale-breedbandtoegang moet bieden ook in gebieden waar er sprake is van
een near-net situatie. Het college benadrukt dat de verplichting tevens geldt in die
gebieden waar ook nog WBT-HK toegang over koper mogelijk is.
73. KPN geeft aan dat het college in een besluit van 30 september 2002 heeft geoordeeld
dat KPN alleen de geografische dekking hoefde te bieden die zij zichzelf aanbood.
KPN geeft aan dat in dat besluit wel een afweging is gemaakt tussen de belangen van
andere aanbieders en het investeringsrisico van KPN. Een dergelijke afweging is in het
marktanalysebesluit WBT niet gemaakt gezien het feit dat het college landelijke
dekking van WBT-HK (over glas) van groot belang heeft geoordeeld. KPN geeft aan
dat zolang WBT-HK over koper beschikbaar blijft aan dit belang voldoende wordt
tegemoet gekomen.
74. Ondanks het feit dat het college van mening is dat de zienswijze opgenomen in het
vorige randnummer een onderwerp betreft welke thuis hoort in een beroepsprocedure
tegen het marktanalysebesluit WBT en niet in een procedure waarin het gaat om de
invulling van een referentieaanbod hecht het college er toch waarde aan om over dit
onderwerp duidelijkheid te verschaffen.
75. Het college heeft in het marktanalysebesluit WBT gemotiveerd aangegeven dat
landelijke dekking bij WBT-HK over glas van groot belang is. Het college heeft dan ook
in het marktanalysebesluit WBT een duidelijke toegangsverplichting opgenomen met
betrekking tot WBT-HK over glas: KPN dient te voldoen aan redelijke verzoeken om
toegang tot WBT-HK aansluitingen over glas (op basis van ODF-access) en
bijbehorende faciliteiten. Tevens heeft het college voorschriften verbonden betreffende
redelijkheid, billijkheid en opportuniteit aan deze toegangsverplichting. Een van deze
voorschriften17 geeft aan dat: KPN dient te voldoen aan redelijke verzoeken om
WBT-HK over koper en glas inzake toegangsvormen die KPN niet voor haar eigen
(retail-) dienstverlening gebruikt18.
76. Het college benadrukt dat in het marktanalysebesluit WBT geen onderscheid gemaakt
is naar geografische gebieden of gedifferentieerd wordt tussen gebieden waar alleen
toegang tot glas mogelijk is en gebieden waar ook nog toegang tot koper mogelijk is.
17 Zie dictum onderdeel iii sub (b) van het besluit met kenmerk: OPTA/AM/2008/202717
18 Deze voorwaarde bij de toegangsverplichting was ook reeds opgenomen in het marktanalysebesluit WBT van 2005 (kenmerk:
OPTA/BO/2005/203432o randnummer 575 onder iii (b)) en is derhalve niet nieuw.
17
Besluit
Openbaar
77. Het college merkt daarnaast op dat de situatie zoals die gold in de periode dat het
besluit van 30 september 2002 is genomen een andere was dan de huidige situatie.
Het college brengt in herinnering dat de toegangsdienst waar het zich in het besluit
van 2002 om handelde (bitstroomtoegang) een dienst was die niet op grond van een
marktanalysebesluit gereguleerd was. In het besluit ging het erom of KPN toegang
mocht weigeren voor een dienst die zij zichzelf wel leverde. Het college heeft destijds
op grond van de op KPN rustende non-discriminatie verplichting KPN verplicht de
bitstroomdienst in de gebieden waar zij die dienst aan zichzelf leverde tevens non-
discriminatoir aan wholesale afnemers te leveren.
78. Het college oordeelt dat de huidige situatie een andere is dan die in 2002 speelde. De
dienst WBT-HK over glas is thans een op grond van een marktanalysebesluit
gereguleerde dienst met naast de non-discriminatieverplichting ook een
toegangsverplichting met daaraan verbonden de voorwaarde dat KPN dient te voldoen
aan redelijke verzoeken om WBT-HK over koper en glas inzake toegangsvormen
die KPN niet voor haar eigen (retail-) dienstverlening gebruikt. In zoverre is hier sprake
van een wezenlijk andere situatie dan die in 2002 gold.
79. Bovendien is de toegangsverplichting opgelegd voor die gebieden waar glas al in de
nabijheid van een eindafnemer is aangelegd; namelijk de on-net en near-net gebieden.
In die gebieden kan een glasvezelaansluiting betrekkelijk eenvoudig worden
aangelegd waarna er een WBT-HK dienst kan worden afgenomen. Ten overvloede
opgemerkt ziet het college dan ook niet snel de onredelijkheid in van een
toegangsverzoek tot WBT-HK over glas wanneer toegang tot WBT-HK over koper
(nog) mogelijk is.
80. Het college kan KPN dan ook niet volgen in haar zienswijze dat in het
referentieaanbod alleen opgenomen zou mogen worden dat KPN alleen redelijke
verzoeken om WBT-HK over glas dient te leveren (in gebieden waar ook WBT-HK
over koper nog geleverd kan worden) in die gebieden waar zij dit ook aan zichzelf
levert.
Met het opnemen van een aanbod met betrekking tot WEAS-entry voldoet KPN nog niet aan
de verplichtingen van het marktanalysebesluit WBT
81. In haar zienswijze wijst KPN het college erop dat KPN binnen de dienst WEAS een
best-effort variant aanbiedt, genaamd WEAS-entry. Bij deze variant kan de capaciteit
van de wholesaleafnemer worden overboekt. Deze WEAS-variant kan als WBT-HK
over glas worden aangemerkt. KPN is van mening dat zij met het aanbieden van
WEAS-entry al voldoet aan de toegangsverplichting opgenomen in het
marktanalysebesluit WBT en het door het college gestuurde voorgenomen besluit.
18
Besluit
Openbaar
82. Het college constateert dat de door KPN aangeboden WEAS-entry varianten, die
onderverdeeld kan worden in de diensten WEAS-classic, WEAS-Lite in stedelijke
gebieden en het tijdelijk WEAS aanbod tegen WBT-ZM tarieven op bedrijventerreinen,
kunnen kwalificeren als WBT-HK aansluiting over glas.
83. Het college constateert echter tevens dat voor alle versies van WEAS-entry geldt dat
(a) de aansluiting een duurder alternatief is dan een gangbare WBT-HK over glas
aansluiting (doordat bijvoorbeeld tevens een CPE wordt meegeleverd) en/of (b) het
niet overal wordt geleverd (WEAS Lite bijvoorbeeld niet in rurale gebieden) en/of (c)
slechts een beperkt aantal keuzen biedt (snelheden tot 2, 10 en 50 Mb/s in het geval
van bedrijventerreinen, snelheden tot 2, 10, 20 en 50 Mb/s in stedelijke gebieden en
snelheden vanaf 10 Mb/s in het geval van WEAS-classic) en/of d) het niet op alle
gereguleerde netwerkniveau's (bijvoorbeeld alleen op nationaal niveau en niet op
regionaal en metro niveau voor WEAS- Lite) wordt aangeboden.
84. Het college oordeelt dat KPN op grond van het marktanalysebesluit WBT dient te
voldoen aan redelijke verzoeken tot toegang tot WBT-HK over glas; dit geldt ook voor
toegangsvormen die KPN niet voor haar eigen (retail-) dienstverlening gebruikt.
Bovendien mag KPN geen onredelijke voorwaarden verbinden aan het verlenen van
hoge kwaliteit WBT over glas en mag KPN geen verschillende producten betreffende
WBT-HK toegang over glas onnodig bundelen, teneinde te voorkomen dat afnemers
moeten betalen voor onderdelen of faciliteiten van het netwerk die niet nodig zijn om
de beoogde toegang af te nemen.
85. Het college is van oordeel dat het WEAS-entry aanbod niet voldoet aan de in het
vorige randnummer opgenomen voorwaarden; het WEAS- entry product biedt immers
weinig keuze voor wholesaleafnemers, is een duurder alternatief voor een gangbaar
WBT-HK aansluiting over glas (tevens door onnodige bundeling met een verplichte
afname van een CPE), wordt niet overal geleverd (niet in rurale gebieden) en is niet
beschikbaar op alle gereguleerde netwerkniveau's (niet op regionaal en metro niveau).
Het college merkt dan ook op dat wanneer wholesale-partijen aan KPN een redelijk
verzoek doen tot toegang tot WBT-HK over glas, KPN dit verzoek niet zonder meer
kan weigeren door te verwijzen naar het WEAS-entry aanbod.
86. Gezien bovenstaande is het college van oordeel dat KPN, ook met het huidige WEAS-
entry aanbod, (nog) niet voldoet aan de aanwijzingen opgenomen in het door het
college op 14 mei 2009 aan KPN toegestuurde voornemen tot het nemen van een
aanwijzingsbesluit met betrekking tot wholesale-breedbantoegang over glas.
19
Besluit
Openbaar
Conclusie van het college
87. Gezien het college in het voorgaande heeft overwogen geeft het college KPN dan ook,
op grond van artikel 6a.9 lid 4 Tw, een aanwijzing om binnen vier weken na
dagtekening van dit besluit haar referentieaanbod aan te passen conform het college
in het voorgaande heeft overwogen.
88. Het college acht een termijn van vier weken redelijk. KPN kan redelijk eenvoudig een
voldoende ruim en ontbundeld WBT-HK aanbod kan doen dat gebaseerd is op WEAS.
F. Dictum
89. Het college geeft KPN op grond van artikel 6a.2 van de Telecommunicatiewet en op
grond van artikel 6a.9, vierde lid, van de Telecommunicatiewet de volgende
aanwijzing:
90. Om te kunnen voldoen aan redelijke verzoeken van wholesale afnemers om hoge
kwaliteit WBT-toegang over glas, dient KPN uiterlijk binnen vier weken na dagtekening
van dit besluit, met inachtneming van hetgeen het college in het voorgaande heeft
geoordeeld, in haar referentieaanbod wholesale-breedbandtoegang een voldoende
ruim en ontbundeld aanbod voor de dienst wholesale-breedbandtoegang via niet-
redundante glasaansluitingen - ook voor die gebieden die in de vorm van een
ringarchitectuur zijn gerealiseerd, ongeacht of het on-net of near-net toegang betreft
en ongeacht of ook toegang geboden kan worden op basis van het koperen netwerk -
op te nemen.
91. Dit aanbod dient ten minste de punten te bevatten zoals opgesomd in
dictumonderdelen iii. (i) en ix. van het marktanalysebesluit Wholesale-
breedbandtoegang.
Hoogachtend,
HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT,
mr. C.A. Fonteijn, voorzitter
20
Besluit
Openbaar
Beroepsmogelijkheid
Belanghebbenden die zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen binnen zes weken na de dag waarop dit besluit is
bekendgemaakt beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven te Den Haag.
Het postadres is: College van Beroep voor het bedrijfsleven, Postbus 20021, 2500 EA 's-Gravenhage.
Het beroepschrift moet zijn ondertekend en moet ten minste de naam en het adres van de indiener, de dagtekening en een
omschrijving van het besluit waartegen het beroep is gericht bevatten. Voorts moet het beroepschrift de gronden van het beroep
bevatten en dient een afschrift van het bestreden besluit te worden meegezonden.
Voor het instellen van beroep is griffierecht verschuldigd. Informatie hierover kan worden ingewonnen bij de griffie van het
College, telefonisch bereikbaar op (070) 381 39 10 of (070) 381 39 30.
21
Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit