Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Planten kiezen hun munitie zorgvuldig
30 juni 2009
Planten lijken misschien weerloos, maar zijn dat absoluut niet.
Verschillende plantenhormonen werken samen om aanvallen gericht af te
kunnen weren. NWO-onderzoeker Antonio Leon-Reyes laat nu in zijn
promotieonderzoek zien hoe die hormonen samenwerken. Door met elkaar
te 'overleggen' bepalen plantenhormonen welke afweerreactie zij in
stelling gaan brengen. Leon-Reyes promoveert op 8 juli aan de
Universiteit Utrecht.
Leon-Reyes onderzocht hoe drie plantenhormonen - salicylzuur (SA),
jasmonzuur (JA) en ethyleen (ET) - met elkaar samenwerken om de juiste
afweerreactie in werking te zetten. De bioloog gebruikte de modelplant
Arabidopsis thalania (zandraket) om de communicatielijnen tussen de
hormonen te analyseren. Hij ontdekte dat SA de baas speelt over JA,
maar als JA en ET samenwerken dan luistert JA niet meer naar SA.
De juiste verdediging
Planten hebben te maken met verschillende aanvallen van buitenaf.
Schimmels, bacteriën, virussen en insecten zoals rupsen en luizen
kunnen een plant het leven behoorlijk zuur maken. De drie
verschillende hormonen spelen allemaal op hun eigen manier in op
aanvallen van buitenaf; SA zorgt ervoor dat pathogenen die zich voeden
op levend plantenweefsel worden aangepakt; JA en ET gaan achter
pathogenen aan die leven op dood weefsel en onderdrukken
insectenvraat.
Het aanschakelen van afweergeschut vergt veel energie van de plant en
kan ten koste gaan van groei en reproductie, daarom is het van belang
dat de plant alleen de noodzakelijke verdedigingswerken in werking
stelt. Leon-Reyes ontdekte dat wanneer de SA-reactie vlak voor of
gelijk met de JA-reactie wordt geactiveerd, de door JA gereguleerde
afweermechanismen werden onderdrukt. Maar wanneer de JA-reactie
tegelijk met de ET-reactie werd geactiveerd, kon SA JA niet meer
onderdrukken.
Jaarlijks worden er miljarden euro's uitgegeven aan chemische
bestrijdingsmiddelen om ziekten en plagen tegen te gaan. De
ontdekkingen van Leon-Reyes kunnen een belangrijke bijdrage leveren
aan nieuwe manieren om gewassen te beschermen. Het onderzoek van
Antonio Leon-Reyes is onderdeel van het onderzoeksproject van Corné
Pieterse. Pieterse ontving in 2004 een Vici uit de Vernieuwingsimpuls
van NWO voor zijn onderzoek naar zelfverdedigingsmechanismen van
planten.
..............................
Meer informatie:
* Antonio Leon-Reyes (Universiteit Utrecht)
* t.: +31 (0) 30 253 68 58, H.A.LeonReyes@uu.nl
* promotiedatum: 8 juli
* promotor: prof. dr. ir. C.M.J. (Corné) Pieterse
laatst gewijzigd op 30 juni 2009