Preventie van problematisch alcoholgebruik in basispakket
Publicatiedatum: 06-07-2009
Publicatienummer: 09/06
Preventieve behandelingen van problematisch alcoholgebruik behoren tot
het basispakket. Motiverende gesprekken met een zorgverlener en
kortdurende cognitieve gedragstherapie zijn effectief en worden
vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet. Ook programmas die via internet
worden aangeboden, zoals De Drinktest en Minder drinken, helpen bij
het minderen van de alcoholconsumptie. Dit staat in het rapport
Preventie van problematisch alcoholgebruik, dat het College voor
zorgverzekeringen (CVZ) vorige week aan de minister van VWS heeft
aangeboden.
Het CVZ verduidelijkt in het rapport welke zorg bij de preventie van
stoornissen in alcoholgebruik behoren tot het basispakket van de
Zorgverzekeringswet. Verzekerden komen voor behandeling in aanmerking
als zij een hoog risico lopen op een bepaalde ziekte of aandoening.
Hiervan is sprake als zij meer drinken dan verantwoord is, maar
waarbij nog geen sprake is van alcoholmisbruik.
Er bestaan verschillende preventieprogrammas ter voorkoming van
overmatig alcoholgebruik. Het gaat vooral om motiverende
gespreksvoering en cognitieve gedragstherapie.
Motiverende gespreksvoering is gericht op het verhogen van de
motivatie tot gedragsverandering en wordt als gespreksstijl aangeraden
bij alle vormen van problematisch alcoholgebruik, ongeacht de ernst
van de afhankelijkheid.
Bij cognitieve gedragstherapie is de veronderstelling dat zogenaamde
irrationele cognities (gedachten) zorgen voor ongewenst gedrag. De
technieken die gebruikt worden in de cognitieve gedragstherapie
richten zich op het verwijderen van de inhoud van deze irrationele
gedachten.
De aanbiedingsvormen variëren van individueel tot groepsgewijs, in
direct contact met een behandelaar of via internet, al dan niet met
een behandelaar op afstand.
Via internet wordt niet alleen de mogelijkheid van zelfstudie
aangeboden, maar zijn er ook vormen waarbij contact is met een
zorgverlener. Voorwaarde voor vergoeding vanuit de Zorgverzekeringswet
is dat behandeling niet anoniem is, maar herleidbaar tot een
verzekerde.
Problematisch alcoholgebruik
Overmatig alcoholgebruik is een bron van veel persoonlijke en
maatschappelijke problemen, die ook nog eens veel kosten met zich
meebrengt in de vorm van vermindering van arbeidsproductiviteit,
zorgkosten en (verkeers)ongevallen. Meer dan een miljoen Nederlanders
tussen 16 en 69 jaar drinkt veel alcohol en ondervindt daar problemen
van. Van de totale ziektelast in Nederland kan ruim 5% worden
toegeschreven aan alcohol. Er is sprake van overmatig drinken bij
vrouwen die 15 tot 35 en mannen die 22 tot 50 glazen per week drinken.
Slechts een klein deel van hen doet een beroep op hulpverlening.
Kosten en baten
Bij een deelnamepercentage van 5% van de risicogroep raamt het CVZ de
kosten in de lage variant (bij minimale begeleiding) op ongeveer 3,7
miljoen en in de hoge variant (intensieve begeleiding) op 21,3
miljoen. Naast deze kosten zijn ook opbrengsten te verwachten in de
vorm van gezondheidswinst, lagere zorgkosten samenhangend met
alcoholmisbruik of -afhankelijkheid, minder verlies van
arbeidsproductiviteit en minder verkeersongelukken en criminaliteit
die direct of indirect te wijten zijn aan het gebruik van alcohol. De
totale jaarlijkse maatschappelijke kosten (zorg, ongevallen, werk) van
overmatig alcoholgebruik bedragen volgens schatting meer dan 2,5
miljard euro.
College voor zorgverzekeringen