NOS, Met het oog op morgen, Radio 1
Radio / TV-interview | 03-07-2009
Minister-president Balkenende, na afloop van de wekelijkse
ministerraad, over Iran en de crisis- en herstelwet
o SITUATIE IN IRAN
VRAAG
Ja dat signaal, waar Balkenende het al over had, dat is gekomen van de
Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Iran moest zich daardoor
houden aan internationale verdragen die het zelf ook heeft
ondertekend, maar dat heeft er toe geleid dat Iran inmiddels
geantwoord heeft met het vastnemen van een aantal
ambassademedewerkers, dat andere diplomatieke medewerkers gehinderd
worden, kortom, de sfeer verhard en ik vroeg aan Balkenende of dit
allemaal verwacht was.
BALKENENDE
Het is natuurlijk de vraag hoe Iran omgaat met internationale kritiek
en het beste is natuurlijk als een land zich wel iets gelegen laat
liggen aan kritiek uit het buitenland, want het belast alleen maar de
verhoudingen.
VRAAG
Het ziet er nu niet naar uit.
BALKENENDE
Nee, want wat je nu ziet is inderdaad wat u zegt, een zekere
verharding en daar moet u bij vrezen en tegelijkertijd zie ik ook wel
weer en dat is denk ik wel goed dat de internationale gemeenschap zegt
van er gebeuren dingen waarvan wij vinden dat het niet kan. Maar ook
hoop ik dat ook de mensen in Iran die zich keren tegen het regime toch
ook hoop blijven houden om kritisch te blijven.
VRAAG
Maar hoever kan je gaan met het laten verslechteren van de situatie
tussen de EU, de VS en Iran?
BALKENENDE
Nou je moet altijd kijken naar de effectiviteit van de instrumenten.
Het feit dat nu wordt gesproken over de positie van diplomaten, dat
ambassadeurs op het matje worden geroepen, hangt daarmee samen. Dus
het instrument dat je inzet wordt gerelateerd aan wat de autoriteiten
in Iran zelf doen. En dat vind ik ook verstandig, het gaat om de
maatvoering.
VRAAG
Wat verwacht u verder? Hoe loopt dit af?
BALKENENDE
Ik mag hopen dat er wat meer redelijkheid zal komen, maar ik heb het
er niet op op het ogenblik moet ik zeggen.
o DE CRISIS- EN HERSTELWET
VRAAG
U bent een beetje hees vandaag. Heeft u nog veel moeten praten om de
crisis- en herstelwet vandaag door de Trêveszaal te loodsen?
BALKENENDE
Ik heb de laatste dagen last van verkoudheid en dat merken we dan nu.
Het is zo dat de crisis- en herstelwet is een product van samenwerken
met nogal wat bewindslieden. We hebben de afgelopen weken en maanden
keihard gewerkt en dat geldt ook voor onze ambtenaren. En vandaag kwam
het stuk in de ministerraad en konden alle ministers zich erover
uiten. Er waren natuurlijk de nodige opmerkingen, suggesties, dat is
prima. Dus we hebben een goede bespreking gehad en het stuk met nog
een aantal aanpassingen aan de hand van de besprekingen van vandaag,
dat kan naar de Raad van State en hopen we het zo rond Prinsjesdag te
presenteren.
VRAAG
Ja de kern van de crisis- en herstelwet is dat allerlei werkzaamheden,
grote bouwwerkzaamheden dat die sneller door allerlei procedures
kunnen in vergelijking met hoe het nu gaat. Nu is de verwachting dat
na de bouwvakvakantie, vooral in die sector in de bouw, heel veel
mensen ontslagen zullen worden. Is dit nu een wet die die mensen de
hoop kan geven ik word niet ontslagen, ik blijf aan het werk?
BALKENENDE
Kijk, het is natuurlijk niet zo dat je hiermee automatisch garanties
hebt. Het is alleen wel zo dat wanneer er plannen zijn van de
Rijksoverheid, maar ook bij provincies en gemeenten, plannen om te
bouwen, om wegen aan te leggen, om gebouwen te realiseren, om veel te
doen aan het thema duurzaamheid, windmolenparken. Als die plannen er
zijn, maar dat duurt te lang vanwege de procedures, dan moet je gewoon
zorgen dat je zaken gaat versnellen.
VRAAG
Dus kunnen die mensen dan hopen van misschien hoef ik mijn baan niet
te verliezen? Gaat het zo snel?
BALKENENDE
Het zal zo zijn. Kijk die wet moet eerst door het parlement, de Eerste
en Tweede Kamer, dan de Eerste Kamer. Wij hopen dat de wet op 1
januari aanstaande in werking zal treden. Maar als we dit doen dan
gaat het absoluut leiden tot veel snellere procedures en ik ben er dus
zeker van dat wij tijdwinst gaan boeken en die tijdwinst dat betekent
dat bedrijven eerder opdrachten kunnen krijgen en als bedrijven eerder
opdrachten krijgen, dat betekent dat er werk voor mensen is. Nou zo
ligt het en wij hebben het ook gedaan om juist de bedrijvigheid en
werkgelegenheid te stimuleren.
VRAAG
Noemt u eens een paar projecten die sneller zouden kunnen?
BALKENENDE
Nou bijvoorbeeld heel aansprekend is de A4, het Delfland hier vlak in
de buurt van Den Haag.
VRAAG
Dat duurt al 30 jaar geloof ik.
BALKENENDE
Dus is het nu een keer tijd om te zeggen jongens nu echt opschieten.
VRAAG
Wanneer zou daar mee begonnen kunnen worden om dat laatste stukje aan
te leggen?
BALKENENDE
Nou ja, pin mij daarbij niet even op een maand of een jaar vast. Het
is wel zo door deze wet de zaken nu eindelijk in beweging gebracht
kunnen worden. En die bouw duurt jaren, dat is natuurlijk ook zo, maar
het punt is wel en daar gaat het om je bent dan bezig om te bouwen, om
werk te doen. Een ander voorbeeld: windmolenparken. Er zijn de nodige
plannen ook om windmolens op land te hebben, dat zit nu vaak vast op
toch lange procedures. En dan zeggen we dat kan sneller, geef ook de
provincie er een eigen competentie in.
VRAAG
Nu duurt het vaak langer omdat vanuit burgers, vanuit de
milieubeweging, vanuit allerlei belangenverenigingen gezegd wordt ja
hier komen bepaalde belangrijke zaken in de knel. Doordat het nu
sneller gaat, zegt de overheid of een rechter dan sneller van daar
hebben we even niets mee te maken? De bouw gaat voor?
BALKENENDE
Nee kijk het gaat ons niet om de inhoudelijke eisen op het gebied van
milieu onderuit te halen, helemaal niet. Wat wij wel willen is dat er
gewoon sneller wordt gewerkt. Kijk een procedure bij de Raad van State
kan 12 maanden of 6 maanden. Dan heb je dezelfde waarborg, het gaat
alleen een half jaar sneller. Om maar eens een voorbeeld te noemen.
VRAAG
Waarom gebeurde dat dan al niet? Omdat als het sneller kan, moet je je
afvragen waarom hebben we daar een economische crisis voor nodig?
BALKENENDE
Laten we eerlijk zijn. We hebben natuurlijk te maken gehad met een
opbouw van ons juridisch systeem en dat is allemaal gegroeid in de
loop der jaren met tal van waarborgen. Met waarborgen is niets mis,
alleen soms schieten we helemaal door. We weten ook dat er de nodige
groeperingen zijn, die elk instrument benutten om maar de procedures
te vertragen. Overal maar weer gebruik maken van juridische
mogelijkheden. Nou ik ben en het kabinet is helemaal niet tegen
inspraak, verre van dat want hoort bij een volwassen democratie,
burgers horen gebruik te kunnen maken van hun rechten, organisaties
evenzeer, alleen het moet wel sneller gaan. En ik merk dat het
draagvlak daarvoor aan het toenemen is. Wanneer je kansen laat lopen
alleen vanwege procedures, dan is er wat mis. En ik heb zelf jaren in
de gemeenteraad van Amstelveen gezeten, gewoon een procedure over
(onverstaanbaar, red.), dat heeft 18 jaar geduurd. 18 jaar!
VRAAG
De verwachtingen over bijvoorbeeld de ontwikkeling van de
werkloosheid, gaat deze crisis- en herstelwet die curve die nu steil
omhoog dreigt te gaan, of al gaat, gaat dat weer naar beneden?
BALKENENDE
De werkloosheid zal toenemen, ook met deze crisis- en herstelwet.
Daarvoor is economische ontwikkeling gewoon te ernstig. En het is niet
zo dat we er gelijk weer uit zullen zijn. Op enig moment hebben we het
dieptepunt bereikt, maar we zullen nog een hele tijd last hebben van
deze crisis. Hij snijdt ongelooflijk diep in en dat is ook de reden
waarom deze wet ook een looptijd heeft tot in ieder geval tot 2014.
Waarom doen we dat? Omdat we er van overtuigd zijn dat we de komende
jaren veel werk hebben te verzetten en de werkloosheid zal toenemen,
maar wat we wel kunnen doen is zorgen dat waar we kansen hebben, dat
we ze benutten en als je kansen niet benut omdat de procedures te lang
zijn, dan heb je kansen weggegooid en dat mag niet.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
o SITUATIE IN IRAN
ANDRINGA
Ja dat signaal, waar Balkenende het al over had, dat is gekomen van de
Europese ministers van Buitenlandse Zaken. Iran moest zich daardoor
houden aan internationale verdragen die het zelf ook heeft
ondertekend, maar dat heeft er toe geleid dat Iran inmiddels
geantwoord heeft met het vastnemen van een aantal
ambassademedewerkers, dat andere diplomatieke medewerkers gehinderd
worden, kortom, de sfeer verhard en ik vroeg aan Balkenende of dit
allemaal verwacht was.
BALKENENDE
Het is natuurlijk de vraag hoe Iran omgaat met internationale kritiek
en het beste is natuurlijk als een land zich wel iets gelegen laat
liggen aan kritiek uit het buitenland, want het belast alleen maar de
verhoudingen.
VRAAG
Het ziet er nu niet naar uit.
BALKENENDE
Nee, want wat je nu ziet is inderdaad wat u zegt, een zekere
verharding en daar moet u bij vrezen en tegelijkertijd zie ik ook wel
weer en dat is denk ik wel goed dat de internationale gemeenschap zegt
van er gebeuren dingen waarvan wij vinden dat het niet kan. Maar ook
hoop ik dat ook de mensen in Iran die zich keren tegen het regime toch
ook hoop blijven houden om kritisch te blijven.
VRAAG
Maar hoever kan je gaan met het laten verslechteren van de situatie
tussen de EU, de VS en Iran?
BALKENENDE
Nou je moet altijd kijken naar de effectiviteit van de instrumenten.
Het feit dat nu wordt gesproken over de positie van diplomaten, dat
ambassadeurs op het matje worden geroepen, hangt daarmee samen. Dus
het instrument dat je inzet wordt gerelateerd aan wat de autoriteiten
in Iran zelf doen. En dat vind ik ook verstandig, het gaat om de
maatvoering.
VRAAG
Wat verwacht u verder? Hoe loopt dit af?
BALKENENDE
Ik mag hopen dat er wat meer redelijkheid zal komen, maar ik heb het
er niet op op het ogenblik moet ik zeggen.
o DE CRISIS- EN HERSTELWET
VRAAG
U bent een beetje hees vandaag. Heeft u nog veel moeten praten om de
crisis- en herstelwet vandaag door de Trêveszaal te loodsen?
BALKENENDE
Ik heb de laatste dagen last van verkoudheid en dat merken we dan nu.
Het is zo dat de crisis- en herstelwet is een product van samenwerken
met nogal wat bewindslieden. We hebben de afgelopen weken en maanden
keihard gewerkt en dat geldt ook voor onze ambtenaren. En vandaag kwam
het stuk in de ministerraad en konden alle ministers zich erover
uiten. Er waren natuurlijk de nodige opmerkingen, suggesties, dat is
prima. Dus we hebben een goede bespreking gehad en het stuk met nog
een aantal aanpassingen aan de hand van de besprekingen van vandaag,
dat kan naar de Raad van State en hopen we het zo rond Prinsjesdag te
presenteren.
VRAAG
Ja de kern van de crisis- en herstelwet is dat allerlei werkzaamheden,
grote bouwwerkzaamheden dat die sneller door allerlei procedures
kunnen in vergelijking met hoe het nu gaat. Nu is de verwachting dat
na de bouwvakvakantie, vooral in die sector in de bouw, heel veel
mensen ontslagen zullen worden. Is dit nu een wet die die mensen de
hoop kan geven ik word niet ontslagen, ik blijf aan het werk?
BALKENENDE
Kijk, het is natuurlijk niet zo dat je hiermee automatisch garanties
hebt. Het is alleen wel zo dat wanneer er plannen zijn van de
Rijksoverheid, maar ook bij provincies en gemeenten, plannen om te
bouwen, om wegen aan te leggen, om gebouwen te realiseren, om veel te
doen aan het thema duurzaamheid, windmolenparken. Als die plannen er
zijn, maar dat duurt te lang vanwege de procedures, dan moet je gewoon
zorgen dat je zaken gaat versnellen.
VRAAG
Dus kunnen die mensen dan hopen van misschien hoef ik mijn baan niet
te verliezen? Gaat het zo snel?
BALKENENDE
Het zal zo zijn. Kijk die wet moet eerst door het parlement, de Eerste
en Tweede Kamer, dan de Eerste Kamer. Wij hopen dat de wet op 1
januari aanstaande in werking zal treden. Maar als we dit doen dan
gaat het absoluut leiden tot veel snellere procedures en ik ben er dus
zeker van dat wij tijdwinst gaan boeken en die tijdwinst dat betekent
dat bedrijven eerder opdrachten kunnen krijgen en als bedrijven eerder
opdrachten krijgen, dat betekent dat er werk voor mensen is. Nou zo
ligt het en wij hebben het ook gedaan om juist de bedrijvigheid en
werkgelegenheid te stimuleren.
VRAAG
Noemt u eens een paar projecten die sneller zouden kunnen?
BALKENENDE
Nou bijvoorbeeld heel aansprekend is de A4, het Delfland hier vlak in
de buurt van Den Haag.
VRAAG
Dat duurt al 30 jaar geloof ik.
BALKENENDE
Dus is het nu een keer tijd om te zeggen jongens nu echt opschieten.
VRAAG
Wanneer zou daar mee begonnen kunnen worden om dat laatste stukje aan
te leggen?
BALKENENDE
Nou ja, pin mij daarbij niet even op een maand of een jaar vast. Het
is wel zo door deze wet de zaken nu eindelijk in beweging gebracht
kunnen worden. En die bouw duurt jaren, dat is natuurlijk ook zo, maar
het punt is wel en daar gaat het om je bent dan bezig om te bouwen, om
werk te doen. Een ander voorbeeld: windmolenparken. Er zijn de nodige
plannen ook om windmolens op land te hebben, dat zit nu vaak vast op
toch lange procedures. En dan zeggen we dat kan sneller, geef ook de
provincie er een eigen competentie in.
VRAAG
Nu duurt het vaak langer omdat vanuit burgers, vanuit de
milieubeweging, vanuit allerlei belangenverenigingen gezegd wordt ja
hier komen bepaalde belangrijke zaken in de knel. Doordat het nu
sneller gaat, zegt de overheid of een rechter dan sneller van daar
hebben we even niets mee te maken? De bouw gaat voor?
BALKENENDE
Nee kijk het gaat ons niet om de inhoudelijke eisen op het gebied van
milieu onderuit te halen, helemaal niet. Wat wij wel willen is dat er
gewoon sneller wordt gewerkt. Kijk een procedure bij de Raad van State
kan 12 maanden of 6 maanden. Dan heb je dezelfde waarborg, het gaat
alleen een half jaar sneller. Om maar eens een voorbeeld te noemen.
VRAAG
Waarom gebeurde dat dan al niet? Omdat als het sneller kan, moet je je
afvragen waarom hebben we daar een economische crisis voor nodig?
BALKENENDE
Laten we eerlijk zijn. We hebben natuurlijk te maken gehad met een
opbouw van ons juridisch systeem en dat is allemaal gegroeid in de
loop der jaren met tal van waarborgen. Met waarborgen is niets mis,
alleen soms schieten we helemaal door. We weten ook dat er de nodige
groeperingen zijn, die elk instrument benutten om maar de procedures
te vertragen. Overal maar weer gebruik maken van juridische
mogelijkheden. Nou ik ben en het kabinet is helemaal niet tegen
inspraak, verre van dat want hoort bij een volwassen democratie,
burgers horen gebruik te kunnen maken van hun rechten, organisaties
evenzeer, alleen het moet wel sneller gaan. En ik merk dat het
draagvlak daarvoor aan het toenemen is. Wanneer je kansen laat lopen
alleen vanwege procedures, dan is er wat mis. En ik heb zelf jaren in
de gemeenteraad van Amstelveen gezeten, gewoon een procedure over
(onverstaanbaar, red.), dat heeft 18 jaar geduurd. 18 jaar!
VRAAG
De verwachtingen over bijvoorbeeld de ontwikkeling van de
werkloosheid, gaat deze crisis- en herstelwet die curve die nu steil
omhoog dreigt te gaan, of al gaat, gaat dat weer naar beneden?
BALKENENDE
De werkloosheid zal toenemen, ook met deze crisis- en herstelwet.
Daarvoor is economische ontwikkeling gewoon te ernstig. En het is niet
zo dat we er gelijk weer uit zullen zijn. Op enig moment hebben we het
dieptepunt bereikt, maar we zullen nog een hele tijd last hebben van
deze crisis. Hij snijdt ongelooflijk diep in en dat is ook de reden
waarom deze wet ook een looptijd heeft tot in ieder geval tot 2014.
Waarom doen we dat? Omdat we er van overtuigd zijn dat we de komende
jaren veel werk hebben te verzetten en de werkloosheid zal toenemen,
maar wat we wel kunnen doen is zorgen dat waar we kansen hebben, dat
we ze benutten en als je kansen niet benut omdat de procedures te lang
zijn, dan heb je kansen weggegooid en dat mag niet.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, PS)
Ministerie van Algemene Zaken