Gerechtelijke organisatie

9 jaar gevangenisstraf voor Holleeder in hoger beroep

Amsterdam, 3 juli 2009 - Het gerechtshof in Amsterdam heeft W.F. Holleeder vandaag in hoger beroep veroordeeld tot een gevangenisstraf van 9 jaar. Dit is gelijk aan de straf die de rechtbank eerder had opgelegd.
Holleeder is veroordeeld voor afpersing van Willem Endstra, Cees Houtman en Rolf Friedländer, leiding geven aan een criminele organisatie, witwassen, mishandeling en bedreiging, gepleegd in de periode van 1998 tot 2006.

Ten aanzien van de strafmaat overweegt het hof dat de afpersingen diep in het leven van de slachtoffers hebben ingegrepen en wijst het hof op de systematische wijze waarop werd gehandeld, de ernst van de bedreigingen en de hoogte van de afgedwongen betalingen.

Drie andere verdachten in de procedure zijn eveneens veroordeeld: R.v.D. voor deelneming aan een criminele organisatie en afpersing van Cees Houtman tot een gevangenisstraf van 33 maanden, R.G. voor diezelfde feiten alsmede verboden wapenbezit tot een gevangenisstraf van 18 maanden waarvan 6 voorwaardelijk en M.C.D. voor witwassen tot een werkstraf van 240 uren. Twee verdachten, M.A.K. en M.M., zijn vrijgesproken.

In de procedure bij het hof zijn door de verdediging een aantal onderwerpen ter discussie gesteld. Het hof heeft daarop âkort samengevat- als volgt beslist.

Geen partijdigheid rechtbank en geen schending onschuldpresumptie

Uitlatingen in de media van de voorzitter van de strafkamer van de rechtbank in deze zaak zijn niet van dien aard dat daarmee een ongeoorloofde inbreuk is gemaakt op het onschuldvermoeden en op het recht op een eerlijke behandeling van de strafzaak door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht. Uitlatingen van een toenmalige politiechef en officier van justitie hebben het publiek aangemoedigd in de schuld van de verdachte te geloven, maar geven geen aanleiding tot matiging van de straf.

Tekortkomingen in verslaglegging zijn gecompenseerd

Met de verdediging is het hof van oordeel dat in het opsporingsonderzoek in een aantal gevallen onvolkomen, late of onzorgvuldige verslaglegging heeft plaatsgevonden. Het hof spreekt in dat verband van ernstige tekortkomingen. Omdat de verdediging de desbetreffende getuigen heeft kunnen ondervragen of audio-opnamen van de verhoren heeft kunnen beluisteren hoeft een en ander echter volgens het hof geen gevolgen te hebben voor het bewijs. Gebreken zijn hersteld of gecompenseerd.

Getuigenverklaringen bruikbaar voor bewijs

Voor zover een getuige op enig moment buiten aanwezigheid van de verdediging is gehoord is dit gecompenseerd doordat de verdediging in hoger beroep in de gelegenheid is geweest de getuige opnieuw te ondervragen. De voor het bewijs gebruikte verklaringen van de getuigen M.H-W. en Th.v.d.B zijn betrouwbaar gebleken en wraakzuchtige of andere onzuivere motieven van de getuigen om te verklaren, zijn niet aannemelijk geworden.

Verschoningsrecht niet geschonden

Niet is gebleken dat de toenmalige raadsman van Holleeder zich bij een verhoor op zijn verschoningsrecht heeft beroepen; daarop is geen inbreuk gemaakt. Evenmin is inbreuk gemaakt op het verschoningsrecht van diens toenmalige secretaresse. Dat de secretaresse van de raadsman een van de raadsman afgeleid verschoningsrecht had brengt niet mee, dat aan die raadsman de beslissing moet worden gelaten of zijn secretaresse zich diende te verschonen.

Achterbankgesprekken bruikbaar voor bewijs

Op verzoek van de verdediging hebben de rechtspsychologen Crombag en Wagenaar een rapport uitgebracht over de achterbankgesprekken. Zij komen tot de conclusie dat deze gesprekken niet bruikbaar zijn voor het bewijs. Het hof constateert dat de rapporteurs over de achterbankgesprekken oordelen hebben uitgesproken die niet zijn gebaseerd op hun specifieke deskundigheid en op een gebied waar het oordeel niet aan hen toekomt. Het hof is van oordeel dat, mits met een kritische blik en met de nodige behoedzaamheid bezien, de achterbankgesprekken wel degelijk bruikbaar zijn voor het bewijs. Het ontbreken van de mogelijkheid Endstra te ondervragen is gecompenseerd door het horen van getuigen, onder meer over de totstandkoming van de achterbankgesprekken en de verslaglegging daarvan, en door de verdediging in de gelegenheid te stellen die gesprekken te beluisteren en te becommentariëren.

Dagboekaantekeningen bruikbaar voor bewijs

Dat de dagboekaantekeningen van Endstra ten dele door hem zijn gereconstrueerd staat niet aan hun betrouwbaarheid in de weg, nu die reconstructie gebeurtenissen betreft van hooguit anderhalf jaar daarvóór en Endstra een goed geheugen had voor financiële transacties.

Kantoorincident bewijsbaar

Endstra is in de kern eenduidig geweest in zijn uitlatingen over een incident, waarbij hij, uitgenodigd op het kantoor van zijn toenmalige raadsman, daar niet zijn raadsman heeft getroffen, maar is geconfronteerd met een aantal personen, onder wie Holleeder, en dat hem daar onder bedreiging met een vuurwapen te verstaan is gegeven dat hij geld moest betalen. De secretaresse van de raadsman heeft over de aanwezigheid van Holleeder bij een ontmoeting op het kantoor voldoende consistent verklaard. Diverse getuigen hebben van Endstra vernomen van het incident. De kern van wat Endstra hen heeft verteld wordt niet aangetast doordat in de weergave van de getuigen onderlinge verschillen zijn waar te nemen.

Witwassen

Het hof hecht geen geloof aan de uitleg dat de betalingen van Endstra aan Paarlberg een contractuele basis hadden. Paarlberg moet van de afpersing van Endstra door Holleeder hebben geweten. De door Holleeder afgedwongen betalingen zijn door Paarlberg en aan hem gelieerde rechtspersonen ontvangen, waarbij de aard van de betalingen is verhuld door daaraan valse betalingstitels te geven. Aldus heeft Holleeder samen met Paarlberg een groot aantal omvangrijke, van de afpersing van Endstra afkomstige, geldbedragen witgewassen.

Bron: Centrale redactie rechtspraak.nl Datum actualiteit: 3 juli 2009 Naar boven