D66
maandag 29 juni 2009
Houd de AOW op peil
De afgelopen maanden is de AOW weer volop in het nieuws geweest. Deze
aandacht ontstond voornamelijk door het voornemen van het kabinet om
de AOW-leeftijd te verhogen naar 67 jaar. Het kabinet wil met dit plan
vooral bezuinigen op de overheidsuitgaven als gevolg van de recessie.
Voor D66 is de verhoging van de AOW-leeftijd geen
bezuinigingsmaatregel, maar een noodzakelijke hervorming voor de lange
termijn. In de komende decennia zal een steeds grotere groep AOWers
steunen op een steeds kleinere groep werkenden. Nu zijn er nog 4
werkende per AOWer, in de toekomst zijn dit er nog maar 2. Dit komt
doordat Nederland vergrijst en ontgroent. Bovendien is de
levensverwachting sterk gestegen sinds 1957. Mensen van 65 leefden
toen gemiddeld nog 15,5 jaar. Nu is dat bijna 20 jaar. Niet alleen
zijn er in de toekomst meer ouderen, ze leven ook langer. Dit leidt
tot een toenemend beroep op de AOW.
De vergrijzing (het afnemende aantal werkenden tov gepensioneerde)
zorgt ervoor dat de betaalbaarheid van de verzorgingsstaat onder druk
komt. Niet alleen stijgen de kosten van de AOW, maar ook die van de
zorg. Nederland staat daarom nu voor een keuze: we verhogen de
belastingen, of we versoberen voorzieningen, zoals zorg en onderwijs
of mensen gaan langer werken door de AOW-leeftijd te verhogen.
D66 kiest voor de laatste optie. Wij willen onze verzorgingsstaat
behouden, zonder daar extra voor te betalen. Daarom is langer
doorwerken een logische keuze. Laten we namelijk niet vergeten dat de
arbeidsmarkt er heel anders uitzag toen de AOW werd ingevoerd: Mensen
stapten op vroegere leeftijd de arbeidsmarkt op, werkten ook op
zaterdag, en gingen later met pensioen. Nu is de situatie omgekeerd:
we beginnen later met werken, omdat we langer naar school gaan. Ook
stoppen we eerder door prepensioenregelingen. En werken we gemiddeld
minder uren. Gemeten over een heel mensenleven is het aantal werkuren
per week gedaald van 25 uur naar 16 tussen 1960 en 2000. Het is
duidelijk dat vandaag mensen een flink aantal uren minder per week
werken dan vroeger. Er is dus voldoende rek om door te werken tot 67.
D66 was de eerste Nederlandse partij die de naderende problemen rond
de AOW erkende, en bereid was om ernaar te handelen. In 2005 wilde wij
al beginnen met het stapsgewijs verhogen van de AOW-leeftijd.
Natuurlijk niet in één keer, maar door elk jaar de AOW-leeftijd te
verhogen met 1 maand. Over 24 jaar wordt dan de pensioengerechtigde
leeftijd van 67 bereikt. Inmiddels zien meer partijen dat het
verhogen van de AOW-leeftijd onvermijdelijk is.
Ik snap dat veel mensen schikken van een verhoging van de
AOW-leeftijd. Langer doorwerken, zeker in het geval wanneer er fysiek
werk wordt verricht, is vaak moeilijk. Deelname aan de arbeidsmarkt
tot 67 is echter voor iedereen mogelijk, maar met de verhoging van de
AOW-leeftijd alleen redden we dat niet. We moeten ervoor zorgen dat
mensen tot 67 kùnnen werken. Door een leven lang leren. Mensen moeten,
gedurende hun loopbaan, de mogelijkheid krijgen om zichzelf te
herscholen. Iemand die op zijn 18^de statenmaker wordt moet vanaf dag
één loopbaanbegeleiding krijgen: hij kan niet tot zijn 67^ste
hetzelfde beroep uitoefenen, en moet op tijd opgeschoold worden tot
bijvoorbeeld conciërge of rijinstructeur.
Het standpunt van D66 is al jaren helder. Wij zien de AOW als een
essentiële basisvoorziening voor de oude dag, die het waard is om te
behouden op het huidige niveau. Door de AOW-leeftijd met 1 maand per
jaar te verhogen tot 67 jaar kunnen wij, met zn allen, ervoor zorgen
dat onze kinderen straks ook kunnen genieten van een AOW en een
verzorgingsstaat zoals wij die nu allemaal kennen.
Dit artikel van Fatma Koser Kaya verscheen in Pensioen Magazine.
Meer over...
* Fatma Koser Kaya