Senternovem
18-06-2009 | WarmCO2: restwarmte en CO2 voor tuinders in Terneuzen
Besparing van 90% op aardgasverbruik tuinders
Op het Zeeuwse Biopark Terneuzen verrijst een uniek glastuinbouwgebied
ter grootte van 250 hectare, waar industriële restwarmte en CO2 worden
ingezet voor milieuvriendelijke en duurzame glastuinbouw. De speciaal
voor dit project opgezette `energiemaatschappij' WarmCO2 levert de
tuinders restwarmte en zuivere CO2, afkomstig van kunstmestfabrikant
Yara, via een kilometers lang netwerk van pijpleidingen.
"Door het project beschikken tuinders over goedkope,
milieuvriendelijke warmte en zuivere CO2", vertelt Jan Uilenreef,
directeur van WarmCO2. "De warmte - het gaat jaarlijks om ruim 1633
TeraJoules (84 MW) duurzame energie - is altijd beschikbaar en vrijwel
onafhankelijk van prijzen op de energiemarkt. Bovendien is door de
levering van CO2 `zomerstook' niet langer nodig. Per jaar gaat het om
het hergebruik van zo'n 70.000 ton CO2 die nu nog net als de warmte in
de atmosfeer wordt `geloosd'. Een en ander leidt ertoe dat tuinders
ten opzichte van traditionele kassen tot 90% op hun aardgasverbruik
besparen. WarmCO2 biedt tuinders met andere woorden de combinatie van
bedrijfszekerheid en financieel voordeel."
Betrokken partijen
Het oorspronkelijke idee komt uit de koker van Zeeland Seaports (de
havenautoriteit van Terneuzen en Vlissingen) die besloot om wat verder
van de haven gelegen gronden in Terneuzen geschikt te maken voor
glastuinbouw. Kunstmestfabrikant Yara en bouwer Volker Wessels sloten
zich bij het initiatief aan en zijn samen met Zeeland Seaports
aandeelhouder van WarmCO2. Het project wordt onder meer gesubsidieerd
vanuit EOS DEMO en UKR. De DEMO-subsidie is bedoeld voor de
bovengrondse opslag van CO2 in een gasvormige buffer, terwijl de
UKR-subsidie ten goede komt van het nuttig toepassen van de
industriële restwarmte.
Onder alle omstandigheden energie
Kunstmestproducent Yara levert de warmte en CO2 aan WarmCO2. Bij de
productie van kunstmest komen grote hoeveelheden CO2 vrij die tuinders
kunnen hergebruiken. Daarnaast komt er een grote hoeveelheid
restwarmte vrij dat via warmtewisselaars en een warmtenet de kassen
bereikt met een hoge temperatuur - het leidingnet is ontworpen op een
temperatuur van 100 '0C. Al met al levert het systeem ruim voldoende
energie om de kassen onder alle omstandigheden - uitgezonderd
`elfstedentochtdagen' waarop Yara zal bijstoken - te verwarmen tot de
gewenste temperatuur. Bouwbedrijf Visser & Smit Hanab, de
`pijpleidingenpoot' van Volker Wessels, draagt zorg voor de aanleg van
alle pijpleidingeninfrastructuur en installaties . Het bedrijf heeft
daar uitgebreide ervaring mee die onder meer werd opgedaan in het
OCAP-project.
Waarborgen inbouwen
"Die ervaring is nodig, want het is een complex project," maakt
Uilenreef duidelijk. "De kunstmestbusiness is een gigantische
business. Yara is een van de grootste aardgasconsumenten van Nederland
en zij kunnen het zich niet permitteren dat hun hele bedrijfsproces
komt stil te liggen door een kassenproject; met een `shut-down' zijn
enorme bedragen gemoeid. Daarom is het nodig goede waarborgen in te
bouwen die ervoor zorgen dat - wat er ook bij de tuinders gebeurt -
Yara er geen last van heeft. We bereiken dat onder meer door de
realisatie van een groot aantal ontkoppelpunten waar
warmte-uitwisseling plaatsvindt. Daarmee creëer je de mogelijkheid het
proces zo te regelen dat zowel Yara als de tuinders tevreden zijn."
Financieel voordeel voor tuinders
Momenteel wordt volop gewerkt aan de aanleg van de infrastructuur en
de benodigde technische constructies op het terrein. "Begin november
zullen we de eerste drie tuinders warmte leveren en iets later - rond
de jaarwisseling - volgt de eerste levering van CO2. In 2010 bouwen we
het hele systeem af, zodat we alle tuinders - we rekenen op een
tiental - kunnen ontvangen." Uilenreef denkt zeker dat vestiging op
het terrein in Terneuzen financieel voordelig kan zijn voor tuinders.
"Je hoort wel eens verhalen van tuinders die heel veel geld zouden
verdienen op de elektriciteitsmarkt met hun WKK. Wellicht zijn er
situaties waar wij niet tegenop kunnen, maar we zijn zeker
concurrerend met de WKK's. Bovendien hoeft een tuinder zich bij ons
geen zorgen meer te maken over de energie die hij nodig heeft en de
toevoer van CO2. Daar zorgen wij voor."