De Nederlandse Bank
Speech directeur Hoogduin 'Efficiënter en veiliger pinnen in Europa'
Speech
Datum 27 mei 2009
Tijd 10:30 uur
Lokatie Ter gelegenheid van de ondertekening 'Nadere Overeenkomst bij
Convenant betalingsverkeer', Amsterdam
Spreker Prof.dr. L.H. Hoogduin, directeur van de Nederlandsche Bank
Vandaag is een historische dag in het Nederlandse betalingsverkeer.
Met het zo direct te ondertekenen akkoord zetten we een flinke stap
naar pinnen op een Europese markt. Pinnen in SEPA zal naar mijn
overtuiging op langere termijn nog efficiënter en veiliger zal zijn
dan nu al het geval is.
In Nederland hebben we nu één merk voor het pinnen in de winkels. Op
de geïntegreerde Europese betaalmarkt zullen dat er meer zijn. In
Nederland hebben we nu zo'n tien spelers waarvan de winkeliers hun
pindiensten kunnen afnemen. Op de Europese markt zal dat een veelvoud
zijn.
Met bijna 1,8 miljard pinbetalingen in 2008 zijn de Nederlanders een
behoorlijk pinnig volkje. Maar Europees zijn we toch een relatief
kleine speler. In de hele EU werd in 2008 ongeveer 17 miljard keer
gepind, Nu nog met voornamelijk lokale merken in afgeschermde markten.
Maar straks met internationale, breed geaccepteerde merken.
Europese banken zijn in SEPA niet langer aangewezen op de puur
nationale processors, maar kunnen hun nu nog nationale
betalingsverkeer ook in andere landen laten verwerken. Dán worden
schaalvoordelen mogelijk. In combinatie met de verhoogde marktwerking
en de betere voedingsbodem voor innovaties gaan uiteindelijk alle
partijen van de Europese betaalmarkt profiteren.
Op lange termijn dat wel. Een recent weer wat vaker aangehaalde Britse
econoom zei in de vorige eeuw al eens: `in the long run we're all
dead'. De kosten gaan ook hier voor de baet uit. `What's in it for us
now?', willen we weten. SEPA is een logisch vervolg op de euro.
Verdere Europese integratie zal de efficiëntie van het Europese
betalingsverkeer verhogen. Maar hoe goed is het voor Nederland?
Het huidige Nederlandse betalingsverkeer is al goed en efficiënt
geregeld. Ook in vergelijking met andere landen. Logisch dat
marktpartijen bezorgd zijn dat we de bereikte efficiëntie van het
Nederlandse betalingsverkeer kunnen verliezen. We moeten dan ook
zorgvuldig overgaan naar betalen op Europese leest.
In het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer zijn die zorgen van
consumenten en bedrijven geadresseerd. Zoals de zorgen over het behoud
van de Overstapservice. Een service die de meeste andere landen niet
kennen. De Nederlandse banken hebben een oplossing om die service ook
in SEPA aan te kunnen blijven bieden. Ander voorbeeld is de zorg over
de veiligheid van een Europese incasso. Ook hier hebben banken na
overleg met de Consumentenbond oplossingen gevonden om de risico's te
beperken. Ook zijn de zorgen geuit over verlies van efficiëntie in het
pinverkeer, met minder keuzes en hogere tarieven. Hierover waren
banken en toonbankinstellingen nu bijna een jaar in gesprek.
Het akkoord kwam er dan ook niet vanzelf. Het zat zelfs even vast.
Begin van dit jaar werd DNB gevraagd te bemiddelen. Gezien de
verwachte voordelen, voor ons alleszins de moeite waard te proberen
het los te trekken. Dat was niet eenvoudig. Maar des te groter is de
voldoening van het vandaag te bekrachtigen akkoord.
Het is een bijzonder akkoord. Het is uniek dat stakeholders zo met
elkaar in gesprek zijn om betalingsverkeer maatschappelijk efficiënter
en veiliger te maken. Wat dat betreft kan het Nederlandse model best
als voorbeeld dienen voor andere landen die overgaan naar SEPA. Bij
zo'n ingrijpende overgang geldt nog meer dat marktpartijen een aantal
zaken beter samen kunnen doen.
Het is een bijzonder akkoord omdat het gaat meehelpen die Europese
betaalmarkt vanuit Nederland gestalte te geven. Mét behoud van
bestaande en met uitzicht op veel meer efficiëntie.
Pin, pin, pin. Dat was een tijd de slagzin om pinnen te promoten.
Eerst voor grote bedragen als substituut voor betaalcheques. Toen die
van de markt waren, als veilig substituut voor de grote contante
betalingen. En nu hebben we als campagne ` klein bedrag pinnen mag'.
Pinnen nu ook als substituut voor de kleine contante betalingen. Want
juist dáár is nog veel efficiëntie te behalen. De weg naar een
`cashless society' lijkt me lang. Ik denk ook niet dat we daar
uitkomen. Duidelijk is wel dat het steeds meer `less cash' wordt. Dit
akkoord bevat de afspraak dat toonbankinstellingen en de banken de
komende jaren plannen uitwerken voor het ook in SEPA verder promoten
van het pinnen.
Pinnen moet ook veilig blijven. De criminelen groeien mee in de
efficiëntie. Voor criminelen is pinpasfraude ook een interessant
substituut voor namaak en diefstal van contant geld. Skimmen geeft
consument, winkelier en bank veel problemen. Het kan het vertrouwen in
het elektronisch betalen ondermijnen. Niet voor niets worden steeds
vaker veiligheidscampagnes gevoerd. Het is dan ook verheugend dat dit
akkoord het gebruik van veel veiliger chiptechnologie gaat versnellen.
Ik wil de banken en de gezamenlijke van deze plaats hartelijk
feliciteren met dit bereikte resultaat. Maar ik wil ze ook meteen
oproepen na de champagne direct aan de slag te gaan om de afspraken te
verwezenlijken. Des te soepeler en sneller kan Nederland dan over naar
Europees betalen. Mogelijk kunnen we over vijf jaar - als SEPA al
aardig op stoom is - ook al de eerste vruchten plukken van de grotere
Europese betaalmarkt.
Ik dank u voor uw aandacht.
---