Gemeente Utrecht
Toekomstverwachting stijgt in alle wijken
Aanpak Krachtwijken op stoom
Voor aanvang van zijn jaarlijkse wijkbezoek aan de Utrechtse krachtwijk Kanaleneiland ontving minister van der Laan vandaag het eerste exemplaar van de voortgangsrapportage (mei 2009) en de monitor Krachtwijken (2009) uit handen van wethouder Bosch. De rapportage laat zien in hoeverre de aanpak op schema ligt: nagenoeg alle projecten en maatregelen in de wijken Kanaleneiland, Zuilen-Oost, Ondiep, Overvecht en Hoograven zijn de afgelopen maanden van start gegaan. De monitor toont de eerste voorzichtige meetbare effecten en die zijn positief. Extra aandacht dient de komende tijd uit te gaan naar economie en de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed.
Voortgangsrapportage: de aanpak
In de vijf Utrechtse krachtwijken zijn nagenoeg alle projecten uit de wijkactieplannen in uitvoering. Het idee van de aanpak is dat fysieke maatregelen hand in hand gaan met sociale maatregelen: het verbeteren van de wijk gebeurt zoveel mogelijk in combinatie met het verbeteren van het perspectief van de bewoners zelf.
De voortgangsrapportage beschrijft heel precies de status van de projecten per wijk. In het algemeen kunnen we stellen dat kinderen meer kansen wordt geboden op het gebied van vrijetijdsbesteding en onderwijs. Ook krijgen zij sneller en intensievere hulp bij dreigende problemen. In antwoord op signalen uit jeugdadviesteams of zorgnetwerken, wordt extra begeleiding geboden aan multiproblemgezinnen. Het activeren van jongeren gebeurt veelal door de inzet van leerwerktrajecten, maar ook door streetcornerwork en het aanbieden van vrijetijdsbesteding en culturele activiteiten. Overlastgevende jongeren krijgen een individuele aanpak door politie en het openbaar ministerie: repressie en preventie/nazorg gaan gelijk op. Daarnaast zijn ook de projecten op het gebied van opvoedingsondersteuning goed op gang gekomen.
In alle wijken zijn nu straatcoaches actief. Corporaties hebben geïnvesteerd in beheer en toezicht via video-intercoms en camera's en het inzetten van extra buurtbeheerders. De taskforce Woninginbraken van gemeente en corporaties gaat de uitvoering van preventieve maatregelen de komende tijd versneld doorzetten.
Activiteiten als ontmoetingsflats, buurthuiskamers, portieken en binnenterreinen brengen bewoners bijeen om elkaar beter te leren kennen en de sociale cohesie te versterken. Ook worden vormen van community-art (burgerjournalistiek, wijkkoren) ingezet om door middel van culturele activiteiten de betrokkenheid bij elkaar en de eigen omgeving te vergroten. Er is - met name in de preventieve sfeer - aan gezondheid gewerkt. Ook worden bewoners nauw betrokken bij het initieren of doorvoeren van kleine ingrepen in de openbare ruimte.
Op het gebied van werkgelegenheid zijn de plannen minder vlot tot stand gekomen. In plaats van activeringscentra zullen de komende tijd in alle wijken activeringsteams hun intrede gaan maken. Daarnaast heeft de voorziening Wijk in bedrijf de afgelopen tijd in alle krachtwijken activiteiten uitgevoerd en zal de komende tijd de samenwerking met de partners verstevigd worden.
Tot slot is er hard gewerkt aan bewonersparticipatie. Er is een groot aantal bewonersinitiatieven tot stand gekomen en de corporaties stelden in alle wijken kleinschalige ruimten beschikbaar om ruimte te geven aan activiteiten. In een aantal wijken worden 'aanjagers' ingezet om ideëen bij bewoners op te halen. In Kanaleneiland rijdt er zelfs een bus rond: het Initiatievenloket.
Knelpunten waar de komende tijd meer aandacht naar uit moet gaan: activiteiten op het gebied van werk en economie en het realiseren van maatschappelijk vastgoed zoals multifunctionele accomodaties en ouderlokalen.
Monitor Krachtwijken: de effecten
De monitor Krachtwijken is bedoeld om de effecten van de aanpak te volgen. De ontwikkelingen zijn over het geheel genomen positief. Kanaleneiland en Hoograven zijn de wijken waar geen enkele indicator de verkeerde kant opgaat. De andere wijken laten een gevarieerder beeld zien, waarbij meer indicatoren een gunstige dan een ongunstige ontwikkeling laten zien. In alle wijken stijgt de toekomstverwachting.
Negatieve ontwikkelingen zijn er ook. De verdere stijging van buurtonveiligheidsgevoelens en de geringe afname van jongerenoverlast in Zuilen-Oost, woninginbraak in Overvecht en de toename van autokraak in Ondiep. Verdere aandachtspunten zijn de intensief ervaren jongerenoverlast in Overvecht en Kanaleneiland.
De gesignaleerde ontwikkelingen kunnen slechts in beperkte mate toegeschreven worden aan de aanpak Krachtwijken. De maatregelen zijn vaak pas in september 2008 van start gegaan en een substantieel deel van de meting is in het najaar 2008 al verricht. Maar de plannen sluiten nauw aan op bestaand beleid op het gebied van jeugd, veiligheid, werk, wonen en leefbaarheid. Deze activiteiten strijken zich uit over een periode van jaren. De uitkomsten zeggen dus iets over de effecten van de inspanningen op al deze gebieden en bieden een handreiking voor bijsturing of de noodzaak tot het zoeken naar andere oplossingen.