Tentoonstelling:Pinas en de toekomst van de Surinaamse Marron volkeren
18/05/2009 07:42
Stedelijk Museum Schiedam
Stedelijk Museum Schiedam
Unisono 20: Marcel Pinas.
KIBII WI (bescherm ons)
24 mei - 23 augustus 2009
Het Stedelijk Museum Schiedam organiseert van 24 mei tot en met 23 augustus 2009 de presentatie Unisono 20: Marcel Pinas. KIBII WI (bescherm ons) met installaties en schilderijen. Pinas komt uit het Marowijne gebied waar de Ndyuka wonen, een van de zes Marronvolkeren van Suriname. Met zijn werk wil hij een bijdrage leveren aan het behoud van de cultuur van zijn volk. Hij maakt gebruik van traditionele technieken, symbolen, motieven en rituelen. Het is zijn intentie om deze symbolen ook in de huidige tijd te bewaren. Pinas heeft zijn kunstopleidingen gevolgd aan het Nola Hatterman Instituut in Paramaribo en aan het Edna Manley College op Jamaica. In 2008 heeft hij de postacademische opleiding aan de Rijksakademie in Amsterdam afgerond. Vanaf september 2009 zal hij een Masteropleiding beginnen aan het Sandberg Instituut.
Marcel Pinas (Suriname, 1971) behoort tot de Ndyuka, een van de Marronvolkeren. De Marrons zijn afstammelingen van gevluchte West-Afrikaanse slaven die in het gebied van de Marowijnerivier zijn gaan leven, waar zij een eigen cultuur met een eigen schrift ontwikkelden. Tot op de dag van vandaag vormen zij een minderheidsgroep die onder druk staat. Door de trek naar de stad en door de Binnenlandse Oorlog (1986) tussen Bouterse en Brunswijk is de Marron cultuur inmiddels bijna weggevaagd.
Om de rijkdom van deze cultuur inzichtelijk te maken, past Marcel Pinas in zijn werk symbolen toe die de Ndyuka gebruiken bij het graveren van onder andere gereedschappen, deuren, borden en lepels. De decoraties bevatten boodschappen voor geliefde personen. Als één van de weinigen beheerst Pinas het Afaka schrift dat rond 1910 ontstaan is. Om deze geschreven taal te behouden neemt hij de tekens op in zijn werk.
De installaties van Pinas gaan in op thema's waar zijn volk mee geconfronteerd wordt; het slaven verleden, economische uitbuiting van hun leefgebied, armoede en stigmatisering.
In de installatie Kibi Wi Koni, 2008 worden hoofddoeken gebruikt. Deze hoofddoeken zijn bij de Afro-Surinamers een belangrijk communicatiemiddel. Tijdens de slavenperiode was spreken tijdens het werk verboden en om boodschappen over te brengen werden de hoofddoeken gebruikt. Ze symboliseren een volk, een plaats of zelfs een gemoedstoestand en worden alleen door vrouwen gedragen. In de installatie zijn honderden flessen omwikkeld met deze kleurige doeken, dicht op elkaar geplaatst lijkt het een groep vrouwen die eendrachtig bij elkaar staan.
De Surinaamse bosnegers zelf hebben geen geschreven geschiedenis: hun historie wordt mondeling doorgegeven. Hoewel zij zich zeer bewust zijn van hun Afrikaanse afkomst, begint die orale overlevering bij de tijd van hun strijd om de vrijheid. Zij weten van sommige gebruiken, rituelen, goden, dat die van Afrikaanse herkomst zijn, maar niet van welk land of welke stam. Het besef dat Afrika het land is van hun voor ouders, is echter levend, zo ook bij Marcel Pinas die een reis maakte naar de gebieden van herkomst van zijn voorouders in Afrika. De installatie Reconnection, 2008 gaat over de band die er bestaat met het gebied waar je vandaan gekomen bent, met je wortels. De grote gekleurde nylon tassen, die symbool staan voor migratie, hangen in een groep bij elkaar. Op een aantal is een beeldscherm gemonteerd waarop een video die Pinas maakte in West-Afrika waarop mensen spullen op hun hoofd dragen. De video roept herinneringen op aan het verleden van zijn stam en aan die van zijn jeugd in Suriname.
Pinas heeft een missie met zijn werk. Zijn installaties en schilderijen maken de Marrons en de rest van de wereld bewust van de rijkdom van hun cultuur. Hij doet dat bijvoorbeeld ook door het bouwen van een kunstpark in het Marowijnegebied om het district tot ontwikkeling te brengen. Hij gelooft in de kracht van kunst om een gemeenschap boven zichzelf uit te laten stijgen, hij werkt samen met de jongeren en biedt hen hoop voor de toekomst.
Winkel
Bij de tentoonstelling Unisono 20: Marcel Pinas. KIBII WI (bescherm ons) is in de museumwinkel van het Stedelijk Museum Schiedam de monografie Kibri a kulturu te koop.
http://www.stedelijkmuseumschiedam.nl