Gemeente Utrecht
2009 SCHRIFTELIJKE VRAGEN
37 Vragen van de heer drs. C.J. Verhoef
(ingekomen 25 maart 2009
en antwoorden verzonden door het college op 19 mei 2009)
Geacht college,
Vorig jaar heeft B en G u een brief geschreven over het nog steeds intensief gebruiken van de spoorlijn Woerden - Utrecht door het spoorvrachtverkeer. Ons verzoek vraag was waarom er nog steeds zoveel goederentreinen op dit traject rijden terwijl er de peperdure Betuwelijn ligt.
Afgelopen maandag heeft zich voor de tweede keer binnen een jaar een ontsporing met een goederentrein voorgedaan. Los daarvan zijn er regelmatig vertragingen door dat er weer een goederentrein stilstaat op de lijn door een defect aan het materieel.
De oorzaak ven de ontsporing nabij Vleuten is ons nog niet helemaal duidelijk. Wel kunnen we vaststellen dat het een geluk geweest is dat de goederenwagons niet van het talud afgerold zijn. Verder blijft het voor ons onbegrijpelijk dat er met een ontspoorde wagon nog vijf kilometer verder gereden kan worden zonder het op te merken.
Uit een bericht in het NRC blijkt dat een van de reden dat er nog geen optimaal gebruik gemaakt wordt van de Betuwelijn is dat de vervoerder oude locomotieven heeft die niet op de Betuwelijn kunnen rijden. Dit verbaast ons ten hoogste daar het besluit dat er een Betuwelijn zou komen al meer dan 10 jaar geleden genomen is. Met andere woorden genoeg tijd om te anticiperen met de benodigde noodzakelijke locomotieven. Overigens is het ook onbegrijpelijk dat er geen harde afspraken door het rijk hierover gemaakt zijn. Onze conclusie is dat op basis van een meer dan 150 jaar oude principe (een trein laten lopen op twee ijzeren staven, in plaats van nieuwe vormen van vervoer te ontwikkelen) op amateuristische wijze geëxploiteerd wordt.
Naar aanleiding van dit voorval en de regelmatige vertragingen van het treinverkeer veroorzaakt door het goederenvervoer op het traject Utrecht - Gouda wenst B en G het volgende onder uw aandacht te brengen.
Ofschoon er gesteld wordt dat de schade van de ontsporing tegen de vijf miljoen Euro bedraagt, is de maatschappelijke schade aanzienlijk groter. Wat te denken van alle reizigers in grote delen van Nederland die door de ontsporing geconfronteerd worden met vertragingen. Of zoals voor Vleuten en Terwijde geldt het slecht, traag en onregelmatig vervangen van het treinverkeer door bussen. Hierdoor wordt door de reizigers veel tijd verloren, moeten zij als zwervers in de kou wachten tot er een bus komt of een vertraagde trein.
De communicatie was slecht. Het enige wat goed duidelijk werd gemaakt is dat er een trein was ontspoord. Maar voor het overige was het voor de reiziger vaag. Zo werden berichten in Vleuten op het perron omgeroepen, terwijl de reizigers beneden moesten wachten en de berichten niet of nauwelijks konden horen. Verder zou er ieder uur een stoptrein rijden, maar kon noch bij de conducteurs, noch op de website van de NS opgemaakt worden wanneer de trein zou rijden. Verder reden er twee bussen in vijf minuten en dan weer 35 minuten weer geen bus.
Ook werd duidelijk dat er onvoldoende nagedacht was over de inzet van bestaande voorzieningen. Zo werden geen stadsbussen ingezet voor het vervoer van reizigers, terwijl die er wel waren.
Op grond van het bovenstaande hebben wij de volgende vragen:
1. Is het ongeluk te wijten aan het gebruik van oud en/of niet goed onderhouden materieel door de vervoerder?
De Raad voor de Transportveiligheid is nog bezig met het onderzoek. Er zijn sterke aanwijzingen dat de oorzaak ligt bij een kapotte wagon.
2. Houdt Pro-rail toezicht op het materieel dat door de vervoerders wordt ingezet (een soort APK-keuring van het materieel).
De Inspectie voor Verkeer & Waterstaat heeft toelatingseisen voor het materieel op het Kernnet Spoor.
3. Bestaat er gevaar dat dergelijke goederen treinen bij ontsporing van het talud kunnen vallen, zoals bij sommige leden van B en G opkwam?
De kans is zeer gering dat er materieel van het talud valt. Er zijn geen voorbeelden van bekend.
4. Zo ja, welke maatregelen zijn er genomen opdat de bewoners van de woningen in de directe nabijheid van het talud geen gevaar lopen?
Niet van toepassing. Het zeer geringe risico is te danken aan de spoorbouwvereisten.
5. Welke stappen gaat het college ondernemen opdat het goederenvervoer verplaatst wordt naar de Betuwelijn?
Het college wil, net als andere overheden en de spoorsector, dat het goederenvervoer zo snel mogelijk wordt verplaatst naar de Betuwespoorlijn. Begin 2009 is al een belangrijk deel van route veranderd. De komende jaren wordt het goederenvervoer door Leidsche Rijn verder verminderd. Het college is via het UVVB betrokken bij het Programma Hoogfrequent Spoor waarin o.a. een verdere bundeling van het goederenvervoer wordt nagestreefd.
6. Om welke reden is ook het stadsvervoer niet ingezet om de reizigers van onder andere Vleuten en Terwijde te vervoeren?
De NS heeft een contract met Connexxion. Kennelijk heeft Connexxion het stadsvervoer Utrecht niet voor dit vervoer willen inzetten. De NS heeft Connexxion inmiddels aangesproken op de uitvoeringsproblemen van vervangend vervoer tijdens de spoorversperring.
7. Bent u bereid om als bestuurder van Utrecht met het grootste openbaar vervoersknooppunt van Nederland met de NS rond de tafel te gaan zitten om veel betere noodprocedures voor alternatief vervoer op te stellen bij ongelukken en rampen?
Ja, het college is hiertoe bereid.
---- --