Maatregelen om wisselende vraag naar celcapaciteit op te vangen
Staatssecretaris Albayrak van Justitie neemt maatregelen om de
wisselende vraag naar celcapaciteit in het gevangeniswezen beter op te
vangen. De regionale plaatsing van gedetineerden met het oog op een
succesvolle terugkeer in de maatschappij en de dalende behoefte aan
cellen vragen om een nieuw en flexibel capaciteitsbeheer.
Tegelijkertijd moeten er maatregelen worden genomen om het bestaande
overschot aan cellen af te bouwen. De sluiting van een aantal
penitentiaire inrichtingen is daarvoor noodzakelijk. Dit heeft
personele gevolgen. Door natuurlijk verloop en begeleiding van werk
naar werk moeten gedwongen ontslagen worden voorkomen.
Dat staat in het Masterplan Gevangeniswezen 2009-2014 dat
staatssecretaris Albayrak van Justitie vandaag naar de Tweede Kamer
heeft gestuurd. Uitgangspunt van het masterplan is het programma
Modernisering Gevangeniswezen. Daarin staat centraal het terugdringen
van recidive door een persoonsgerichte aanpak van gedetineerden. Het
gevangeniswezen werkt daarbij nauw samen met ketenpartners zoals
reclassering en gemeenten. Met het oog op een succesvolle terugkeer in
de maatschappij worden gedetineerden zoveel mogelijk in hun eigen
regio geplaatst. Dat geldt met name voor kortgestraften. Voor lang
gestraften geldt dat zij de laatste vier maanden van de
detentieperiode worden geplaatst in de regio waar ze woonachtig zijn.
Naast de regionale toedeling van detentiecapaciteit voorziet het
masterplan ook in maatregelen om de schommelingen in de vraag naar
celcapaciteit beter op te vangen. Na het cellentekort in de jaren
negentig kampt het gevangeniswezen de laatste jaren met leegstand.
Deze overcapaciteit is de afgelopen periode benut voor het treffen van
brandveiligheidsmaatregelen. Op dit moment is er een beschikbare
detentiecapaciteit van ruim 14.000 celplaatsen, terwijl er volgens de
ramingen momenteel een behoefte is aan circa 12.000 cellen. Naar
verwachting houdt deze overcapaciteit nog enkele jaren aan, zo blijkt
uit de recente capaciteitsprognose van het Wetenschappelijk
Onderzoeks- en Documentatie Centrum van het ministerie van Justitie.
Het cellenoverschot wordt veroorzaakt door de teruglopende
criminaliteit in het algemeen en de zwaardere criminaliteit in het
bijzonder.
Om pieken en dalen in de capaciteitsbehoefte in de toekomst beter op
te vangen en het overschot aan cellen terug te brengen, worden enkele
maatregelen genomen. Zo werkt het gevangeniswezen de komende jaren toe
naar een flexibeler capaciteitsbeheer. Een van de maatregelen is het
terugbrengen van de meer dan veertig regimes naar zes doelgroepen.
Daarnaast kunnen meerpersoonscellen tijdelijk worden ingezet als
eenpersoonscel en wordt de capaciteitsbuffer, om de dagelijkse
fluctuerende instroom op te vangen, verhoogd tot 13,8 procent. Eerder
dit jaar is al aangekondigd dat er 500 celplaatsen worden gereserveerd
voor openstaande strafvonnissen die momenteel versneld worden
geëxecuteerd.
Daarnaast wordt een aantal penitentiaire inrichtingen in de komende
jaren (deels) gesloten en worden de geplande nieuwbouwprojecten, met
uitzondering van Zaanstad, stopgezet.
Te sluiten locaties
Eind 2009:
- PI Noordsingel in Rotterdam (295 celplaatsen)
- Unit 1 en 2 van PI Scheveningen (282 celplaatsen)
- PI Bankenbosch in Veenhuizen (gefaseerde sluiting, per 1 januari
2012 definitief. 272 celplaatsen)
Januari 2012:
- PI Schutterswei in Alkmaar (122 celplaatsen)
- PI 't Keern in Hoorn (27 celplaatsen)
- PI Maashegge in Overloon (216 celplaatsen)
- Unit 1 van PI Vught (82 celplaatsen)
- (Z)BBI Doetinchem (50 celplaatsen)
Personele gevolgen
Het afstoten van celcapaciteit en de financiële taakstellingen voor de
Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) hebben gevolgen voor het
personeel. De komende jaren verdwijnen bij het gevangeniswezen 1200
arbeidsplaatsen. Bij het opstellen van het masterplan zijn regio's met
een zwakke arbeidsmarkt zoveel mogelijk ontzien. Door natuurlijk
verloop en het begeleiden van werk naar werk, zowel binnen als buiten
de DJI, worden de personele gevolgen zoveel mogelijk beperkt. De
fasering van de sluitingen biedt hiertoe voldoende mogelijkheden. Bij
voldoende mobiliteit van het personeel kunnen gedwongen ontslagen naar
verwachting worden voorkomen.
Per regio wordt een vacature-mobiliteitscommissie ingesteld die als
taak heeft om boventallig personeel te begeleiden naar ander werk
binnen de DJI of bij een van de ketenpartners. Als dat niet leidt tot
een succesvolle plaatsing binnen de regio worden de mogelijkheden
onderzocht buiten de overheid. Justitie werkt daarbij samen met de
mobiliteitscentra van het UWV.
Belgische gedetineerden
Staatssecretaris Albayrak heeft de afgelopen periode gesproken met de
Belgische minister van Justitie De Clerck over het beschikbaar stellen
van Nederlandse detentiecapaciteit met het oog op het cellentekort in
België. Het overleg hierover is inmiddels in een vergevorderd stadium.
Beide bewindslieden hebben de bereidheid uitgesproken om 500 Belgische
gedetineerden te plaatsen in de penitentiaire inrichting in Tilburg.
Het streven is erop gericht om hierover binnen een maand een akkoord
te sluiten. De voorgenomen sluiting van de penitentiaire inrichting
Noordsingel in Rotterdam en de sluiting van de penitentiaire
inrichting Bankenbosch in Veenhuizen kunnen dan worden uitgesteld tot
1 januari 2012.
Meer informatie
* Brief Tweede Kamer Masterplan gevangeniswezen 2009-2014Brief /
circulaire / beleidsregels | 19-05-2009 | pdf-document, 96 KB
Zie het origineel
* Masterplan-Gevangeniswezen 2009-2014: een nieuwe visie op
capaciteitsmanagement en personeelsbeleid Rapport | 19-05-2009 |
pdf-document, 0.51 MB