Partij van de Arbeid

Sociaal maakt sterk, ook in Europa

14-05-2009 02:05

Een sterke Europese sociaal- democratische fractie in het Europees Parlement is noodzakelijk: Het gaat namelijk wel om het behoud van banen en inkomen. Dat draagt bij aan een duurzame en sociale economie. Sociaal maakt sterk, ook in Europa. Aan u dus de keus, op 4 juni aanstaande. Dat schrijven Mariëtte Hamer, Thijs Berman en Agnes Jongerius (FNV).

Aan u de keus: wilt u snel uit de financiële en sociaal-economische crisis komen of bent u bereid te wachten op herstel? En wilt u een eerlijke verhouding tussen u en de topbestuurders van uw onderneming? Of bent u eigenlijk wel tevreden over hoe het nu gaat? Die keuzes heeft u bij de Europese verkiezingen op 4 juni as. U kunt straks beslissen of Europa socialer wordt en of er een einde komt aan agressieve overnames, topbeloningen en te weinig medezeggenschap van de werknemer. Dit kan alleen met een links en progressief Europees Parlement.

Er staat veel op het spel. De voorspelling is dat het aantal werklozen in Europa op zal lopen tot 26,5 miljoen in Europa. Stel dat we over een jaar of twee de kredietcrisis opgelost hebben dan duurt het minstens vijf jaar voor de werkloosheidsproblemen onder controle zijn. En ook de pensioenen zijn ook niet één-twee-drie weer op peil. Die situatie vraagt om bescheidenheid, juist ook aan de top. Van torenhoge topbeloningen kan dus beslist geen sprake meer zijn. De duizenden ontslagen werknemers bij onder meer Philips, Corus, KPN en Akzo Nobel zullen dat ongetwijfeld met ons eens zijn. Juist zij hebben recht van spreken als zij zich keren tegen kortzichtigheid in het bestuur van de onderneming. Het gaat daarbij ook om betere arbeidsomstandigheden en respect voor werknemers.

We moeten de crisis bij de wortel aanpakken. De onverantwoorde risico's op de financiële markten zijn de oorzaak van de crisis. De kortzichtigheid van ondernemingen is gevaarlijk gebleken voor de continuïteit van het bedrijf en belangen van werknemers. Het risico, dat de aandeelhouders van ABN AMRO namen, was uiteindelijk voor de werknemers en de staat. Dat mag niet meer gebeuren. Dat betekent allereerst beter toezicht in Europa op de financiële instellingen. Maar dat betekent ook werken aan een sociaal Europa.

Ondernemingen hebben daar een belangrijke rol bij. Zij moeten nu gaan werken aan de lange termijn strategie waarbij management, aandeelhouders en werknemers samenwerken. Dat vraagt in de eerste plaats om medezeggenschap voor werknemers over strategische beslissingen zoals fusies, splitsingen of overnames. Dat is niet alleen noodzakelijk maar ook rechtvaardig, omdat de werknemers uiteindelijk ook de rekening betalen als het fout gaat. Opkoopfondsen hebben bedrijven als PCM en Hema bewust met enorme schulden volgeladen om op korte termijn veel geld te verdienen. De continuïteit van die bedrijven raakt in het geding en dus staan er banen op het spel.

Ook de topbeloningen en bonussystemen zullen aangepakt moeten worden, met name in de financiële sector. Het uitkeren van de bonus mag pas na een aantal jaren en moet afhankelijk zijn van goede resultaten. Een goed resultaat betekent duurzaam en sociaal beleid dat wordt meegewogen in plaats van slechts een stijging van de waarde van de aandelen. Als er tegenvallende prestaties zijn, dan moeten de al verstrekte bonussen kunnen worden teruggevorderd. Dergelijke aanbevelingen moeten zo snel mogelijk worden omgezet in bindende regels in Europa, want de sector is volstrekt internationaal. Zulke regels voorkomen dat banken onder de druk of onder het mom van concurrentie blijven kiezen voor beloningen die aanzetten tot het nemen van onverantwoorde risico's en tot gokken met andermans geld.

Bedrijfsinvesteringen moeten ten goede komen aan kennis en betrokkenheid van werknemers in het belang van innovatie en continuïteit van de onderneming. Concurrentie is prima en leidt tot lagere kosten voor de consument, zoals bij de mobiele telefonie. Maar de wijze waarop postbedrijf TNT nu de medewerkers onder druk zet door een loonsverlaging van maar liefst 15 procent te willen door voeren, is niet de juiste weg. Naast een slechtgehumeurde werknemer leidt zon heftige verlaging van de lonen tot minder bestedingen. Daarmee raakt de economie nog verder in het slop. Dat is nou juist net wat we niet willen.

Want we willen geen Europa waarin werknemers uit arme en rijke lidstaten tegen elkaar worden uitgespeeld. In elk land gelden de nationale arbeidsvoorwaarden: gelijk loon voor gelijk werk. Vakbonden en de PvdA hebben eerder al succesvol gedemonstreerd tegen mogelijke concurrentie tussen werknemers bij de Europese dienstenrichtlijn. Dat zullen we ook in de toekomst blijven doen, zoals met een grote demonstratie op 15 mei as. in Brussel.

Europese sociaal-democraten en vakbonden hebben jarenlang gepleit om korte metten te maken met topbeloningen, agressieve overnames, te weinig zeggenschap van werknemers, tegen de wens van de liberalen en christendemocraten in. Dat is precies waarom een sterke Europese sociaal- democratische fractie noodzakelijk is. Het gaat namelijk wel om het behoud van banen en inkomen. Dat draagt bij aan een duurzame en sociale economie. Sociaal maakt sterk, ook in Europa. Aan u dus de keus, op 4 juni aanstaande.

Agnes Jongerius, voorzitter FNV
Mariëtte Hamer, fractievoorzitter PvdA in de Tweede Kamer Thijs Berman, Lijsttrekker voor de PvdA bij de Europese verkiezingen