Wageningen Universiteit en Researchcentrum
http://www.wur.nl/NL/nieuwsagenda/commentaar/visieGif090514.htm
14 mei 2009
Visie: Toch de varroa, niet het gif
Insecticiden zijn de grote veroorzakers van de bijensterfte. Middelen als Gaucho, met als werkzame stof een zogeheten neo-nicotine, zouden daarom verboden moeten worden. Dat beweren Utrechtse onderzoekers. Niet waar, reageert de Wageningse bijendeskundige dr. Tjeerd Blacquière. De varroamijt is de grote boosdoener.
'Neo-nicotinen zijn hartstikke giftig, daar twijfelt niemand aan. Ze werken in op de prikkeloverdracht in de hersenen van bijen. Op die manier zorgen ze ervoor dat bijen slechter leren. Speurbijen die terugkomen van een verkenningsvlucht op een bespoten veld slaan wartaal uit bij de overdracht van de boodschap. Hun dans is verstoord. Neo-nicotinen zijn dus een risicofactor. Maar studies wijzen steeds weer op de varroamijt als boosdoener nummer één. Bij studies in het veld heeft alleen de varroamijt duidelijke correlaties met sterfte.
In een artikel in de Volkskrant hierover worden wij in het varroakamp gezet. Dat is ook zo. Maar er wordt ook gesuggereerd dat wij de chemische industrie daarmee de hand boven het hoofd houden. En dat is absoluut niet zo. Allerlei zelfverklaarde onderzoekers en goeroes zeggen dat die sterfte niets met de varroamijt te maken heeft. Dat er een nieuwe plaag of ziekte is opgedoken. Dat vinden imkers ook makkelijk, want dan hebben zij in ieder geval niks fout gedaan. Maar het blijft toch de varroa. Dat is zo'n erge plaag, dat hebben we nog nooit eerder meegemaakt.
Met die hoofdrol voor de varroa preken we niet voor eigen parochie. Wij kijken niet alleen naar de mijt. Op dit moment is een stagiair bezig met een veldproef naar de effecten van het insecticide imidacloprid op bijen. Daarbij kijken we naar de overlevingsduur van bijen die in contact komen met verschillende concentraties gif. Maar het is verdraaid lastig om die subletale effecten aan te tonen. De Utrechtse onderzoekers zeggen trouwens dat imidacloprid al verboden is in Duitsland, Italië en Slovenië. Maar er is geen verbod in die landen. Dat is niet waar.
Bij de bestrijding van de varroa doen imkers veel dingen niet goed. Terwijl er best goede trucs zijn. Er is daarom veel aandacht nodig voor scholing van de imkerij. En dan heb ik het niet alleen over de hobbyimkers. Op dit moment ligt er een voorstel van ons bij het ministerie van LNV voor meer onderzoek en voorlichting. Binnenkort horen we daar meer over.' / Roelof Kleis