Veilig Amsterdam


Gemeente Amsterdam: Vijf jaar Bibob in Amsterdam

Munten en geldbiljetten


* Integer ondernemen met de Wet Bibob

14 mei 2009

De Amsterdamse stadsdelen hebben de afgelopen vijf jaar vergunningaanvragen en verlengingen behandeld van ongeveer 4400 ondernemingen binnen de branches horeca (inclusief coffeeshops), prostitutie en speelautomatenhallen waarop de Wet Bibob van toepassing is. In 67 gevallen leidde dit tot een negatief besluit. De overgrote meerderheid van de ondernemers ondergaat dus een lichte Bibobtoets, een kleine groep doorloopt de hele Bibobprocedure en krijgt uiteindelijk geen vergunning. Dit blijkt uit de rapportage âVijf jaar Bibob in Amsterdamâ.

De Wet Bibob geeft overheden de mogelijkheid om onder andere vergunningen te weigeren als er een ernstige mate van gevaar bestaat dat de vergunning gebruikt wordt voor criminele activiteiten. In bepaalde branches moet daarom bij een vergunningaanvraag ook informatie worden gegeven over de integriteit van de aanvrager en zakenpartners, de herkomst van de financiën en de transparantie van de bedrijfsvoering. Eén onderneming heeft vaak verschillende vergunningen zoals een exploitatievergunning en een drankvergunning.

Van de 4400 ondernemingen waarvan de stadsdelen de vergunning aanvragen behandeld hebben, zijn er 306 dossiers voor advies voorgelegd aan het stedelijk Coördinatiebureau Bibob van het Van Traa-team. Hiervan zijn er vervolgens 83 doorgestuurd naar het Landelijk Bureau Bibob van het ministerie van Justitie. Deze baseert zich op informatie van onder andere de Belastingdienst, politie en justitie. Het Coördinatiebureau Bibob toetst het landelijke advies voordat er een besluit wordt genomen. Uiteindelijk heeft dat ertoe geleid dat er de afgelopen vijf jaar van 59 ondernemingen de vergunningen zijn geweigerd, in acht gevallen zijn de vergunningen ingetrokken. Bij verschillende ondernemingen zijn de vergunningen verleend met Bibobvoorschriften. De verwachting is dat de Wet Bibob ook een preventieve werking heeft. Uit de praktijk blijkt dat sommige ondernemers, geconfronteerd met de Bibob, de aanvraag voor een vergunning intrekken of zich uit de onderneming terugtrekken.

Kwetsbare branches
Amsterdam past de Wet Bibob, naast de horeca-, prostitutie- en speelautomatenhalbranches, ook toe op de branches bouw en milieu. De Bibob Milieu geldt sinds september 2004 voor ongeveer 400 bedrijven in Amsterdam die vergunningplichtig zijn. In Amsterdam worden jaarlijks rond de tien nieuwe milieuvergunningen aangevraagd. De afgelopen jaren zijn twee dossiers doorgestuurd naar het Landelijk Bureau. Sinds 1 mei 2008 is de Bibob ook van toepassing op bepaalde kwetsbare categorieën bouwvergunningen. Dit jaar start een proef waarbij de Wet Bibob wordt toegepast op subsidies.

Aandachtspunten
In het rapport wordt een aantal aanbevelingen gedaan om de effectiviteit van de Bibob te vergroten, maar ook om ondernemers tegemoet te komen. De Wet Bibob brengt extra administratieve lasten met zich mee. Hoewel er al diverse maatregelen genomen zijn om deze last zoveel terug te brengen, blijft dit een punt van aandacht. Amsterdam vindt verder dat de ondernemer en de externe bezwaarschriftencommissie moeten kunnen beschikken over het advies van het Landelijk Bureau. Dit punt is onder de aandacht van het Rijk gebracht en wordt meegenomen in het traject om de Wet Bibob aan te passen.

Gemeenten hebben wettelijk niet de mogelijkheid om tijdens een Bibobprocedure op punten een actueel aanvullend of verkort landelijk advies te krijgen. Dit probleem wordt in de praktijk deels ondervangen door een nieuw advies te vragen waarvoor het Landelijk Bureau een compleet nieuw onderzoek start. Dit kost onnodig veel tijd. Ook op dit punt vindt Amsterdam dat de wet moet worden aangepast.