Persberichten
Vrijheid en identiteit
Tegelijkertijd staan wij stil bij allen die zich op dit moment
inzetten voor de eigen vrijheid of die van anderen, zoals bijvoorbeeld
in Afghanistan waar Nederlandse militairen met gevaar voor eigen leven
hun werk doen. Die soms op jonge leeftijd sneuvelen en met de dood van
de nog maar 20 jarige soldaat Azdin Chadli op 6 april jl is het
dodental op 19 gekomen. Mannen en vrouwen die opkomen voor vrijheid.
Vrijheid die voor ons al duurt vanaf het einde van de Tweede
Wereldoorlog, maar voor velen nog een verre droom is. Vrijheid is een
groot goed waar soms te gemakkelijk mee wordt omgegaan.
Het lijkt ook zo vanzelfsprekend, zo logisch bijna. Vrij zijn. De
Meesten van ons zijn in vrijheid geboren en opgegroeid. Zij weten niet
beter. Zij weten niet wat het betekent in onvrijheid te moeten leven.
Onderdrukt te worden en geen kant meer op te kunnen. Daarom juist is
het goed ook vandaag, 64 jaar na het einde van de oorlog op te komen
voor een leven in vrijheid. De vrijheid te verdedigen, misschien wel
als ons belangrijkste doel.
Het Nationaal Comité heeft als jaarthema 2009 gekozen voor Vrijheid en
identiteit. In de Tweede Wereldoorlog is bij uitstek gebleken hoe
ideeën over identiteit de vrijheid kunnen aantastten. Ook vandaag de
dag worden oorlogen uitgevochten waarbij identiteit een grote rol
speelt, zoals in Darfur en in Congo. Identiteit is primair iets van
jezelf. Maar om er iets zinnigs over te kunnen zeggen, heb je de
spiegel van een ander nodig. Om vast te kunnen stellen: zo ben ik, zo
ben ik niet, tot en met zo wil ik zijn, zo wil ik niet zijn. Die
spiegel helpt ons te ontdekken bij wie en wat we ons thuis voelen.
Maar via de ander komen we er ook achter bij wie we ons niet thuis
voelen. Wij en zij. Soms ervaren we de zij-groep zelfs als een
bedreiging voor ons. Zo verandert de ander in een tegenstander en in
extreme gevallen zelfs in een vijand.
In de Tweede Wereldoorlog is in het extreme gebleken waartoe ideeën
over identiteit kunnen leiden. Ideeën over de eigen superieure
identiteit werden gebruikt om oorlogsgeweld en de vervolgingen te
legitimeren. Degenen die niet bij de eigen groep hoorden, werden als
minderwaardig behandeld, uitgesloten en in veel gevallen vervolgd en
vermoord.
Ook in een vrije samenleving als de onze past een mens zich vaak aan
aan de omgeving en de verwachtingen van anderen, zonder zichzelf
daarbij geweld aan te doen. Onze vrijheid om te leven zoals wij
willen, om onze eigen identiteit te vormen, kan alleen bestaan als
mensen rekening met elkaar houden, elkaar de ruimte geven en zich af
en toe een beetje inhouden. Iemand die nooit rekening houdt met
anderen, laat anderen geen vrijheid. Als we van de ander verlangen dat
deze zich volledig aanpast, gunnen we hen geen vrijheid.
De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog is een waarschuwing waar
superioriteitsgevoelens en kuddegedrag toe kunnen leiden, namelijk tot
minachting en uitsluiting van anderen. Tenslotte kunnen we in ons land
en in Eemnes heel goed samen wonen en samen werken, ieder op zijn of
haar manier. Ieder met behoud van de eigen identiteit én vrijheid. We
kunnen juist van elkaar leren, elkaar helpen, van elkaar genieten in
plaats van elkaar dwars te zitten. Het is goed om daarbij vandaag weer
eens stil te staan. Blijvende vrede in vrijheid vergt aanvaarding van
de identiteit van anderen.
Hartelijk dank voor uw aanwezigheid. Ik nodig u allen graag uit om
langs het monument te lopen, het college zal zolang blijven staan.
Daarna kunt u ons desgewenst vergezellen naar de Hervormde kerk alwaar
het kamerkoor Quint essence een muzikale omlijsting van 4 mei zal
verzorgen. U bent daarvoor van harte uitgenodigd.
Nogmaals dank voor uw aanwezigheid.
(Gepubliceerd 04-05-2009)
Gemeente Eemnes