Onderzoek UT: Interactieve besluitvorming leidt inderdaad tot meer
maatschappelijk draagvlak
Interactieve besluitvorming leidt tot meer maatschappelijk draagvlak.
Het werd altijd aangenomen, maar was tot op heden nauwelijks
wetenschappelijk onderzocht. Mijke Boedeltje van de Universiteit
Twente deed daarom onderzoek naar interactieve besluitvorming op
gemeentelijk niveau. Interactieve besluitvorming leidt inderdaad tot
meer draagvlak, maar de burger beschouwt de inhoud van het
uiteindelijke besluit echter wel als belangrijker dan het proces
ernaartoe. Boedeltje promoveerde 6 mei aan de faculteit Management en
Bestuur op haar onderzoek.
Interactieve besluitvorming wordt vaak aangedragen als oplossing voor
het gebrek aan maatschappelijk draagvlak. Besluitvorming is
interactiever naarmate burgers er meer rechtstreeks invloed op uit
kunnen oefenen. Als burgers een doorslaggevende stem hebben dan is de
interactiviteit groter, dan wanneer de politici beslissen zonder
burgers.
De algemene aanname is dat je door de burger meer te betrekken bij het
besluitvormingsproces, het maatschappelijk draagvlak vergroot. Tot op
heden was hier nauwelijks wetenschappelijk onderzoek naar gedaan en
ontbrak bewijs voor deze aanname. Mijke Boedeltje van de Universiteit
Twente deed daarom onderzoek naar deze vorm van directe participatie
door burgers op gemeentelijk niveau. Haar onderzoeksvraag was: In
welke mate leidt een hogere mate van interactiviteit tot meer
maatschappelijk draagvlak? Hierbij onderscheidde ze twee vormen van
draagvlak: inhoudelijk draagvlak en procesdraagvlak. Onder de eerste
vorm verstaan we draagvlak voor het uiteindelijke besluit en onder de
tweede vorm verstaan we hoe burgers het proces naar het besluit toe
ervaren.
Resultaat
Uit het onderzoek kwam naar voren dat interactief bestuur inderdaad
tot meer draagvlak kan leiden. Of dit in een specifiek geval ook zo
is, hangt af van twee factoren. In de eerste plaats moet er in het
uiteindelijke besluit ook echt rekening zijn gehouden met de
opvattingen van de burgers. Ze moeten zich kunnen vinden in de inhoud
van de beslissing. Hoewel voor het draagvlak bij betrokkenen met name
deze inhoudelijk kant van belang is, speelt voor burgers ook de manier
waarop het proces is verlopen een rol. Zo is het van belang of burgers
ervan zijn overtuigd dat de besluitvorming open en eerlijk is
verlopen.
In totaal onderzocht Boedeltje zes gemeentelijke processen in drie
gemeentes (Emmen, Assen en Heemskerk). Per project bepaalde ze eerst
de mate van interactiviteit en keek ze vervolgens hoe de burger het
proces en het uiteindelijke besluit had ervaren. Per gemeente keek ze
naar een onderwerp dat zich op wijkniveau afspeelde en naar een
onderwerp dat zich op gemeentelijk niveau afspeelde. In totaal werkten
circa 1000 mensen aan het onderzoek mee.
Universiteit Twente