PB09-035
Meer zorgen over behoud van baan
7 mei 2009
· Ruim één miljoen werknemers bezorgd over verlies van baan · Zorgen het grootst bij uitzendkrachten · Zorgen meest toegenomen in sectoren horeca, vervoer en communicatie
Eind 2008 gaven ruim één miljoen werknemers aan zich zorgen te maken over het behoud van hun baan. Dit komt overeen met 18 procent en betekent een lichte stijging ten opzichte van eind 2007. Toen maakten nog circa 16 procent van de werknemers zich zorgen over het behoud van hun baan. Dit blijkt uit de eerste resultaten van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2008 (NEA) die eind 2008 werd uitgevoerd door TNO en CBS in samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Mannen, werknemers tussen de 45-54 jaar en laagopgeleiden maken zich vaker zorgen om het behoud van hun baan dan vrouwen, jongeren en hoger opgeleiden. Bij bijna alle groepen werknemers zijn de zorgen toegenomen ten opzichte van eind 2007. Bij werknemers van niet-westerse afkomst zijn de zorgen meer dan gemiddeld toegenomen tot 30 procent. De bezorgdheid onder werknemers van niet-westerse afkomst is daarmee bijna twee keer zo groot als onder autochtonen.
Bij uitzendkrachten zijn zorgen over baanbehoud het meest toegenomen, van 34 procent eind 2007 naar 43 procent eind 2008. Van de uitzendkrachten die ouder zijn dan 24 jaar maakt zelfs meer dan de helft zich zorgen over baanbehoud. Maar ook werknemers met een tijdelijk dienstverband met uitzicht op een vast contract, zijn beduidend vaker bezorgd over hun baan dan eind 2007.
Zorgen over het behoud van de baan komen met 27 procent het meest voor in ln.... de sector vervoer en communicatie. In deze sector en in de horeca zijn de zorgen ook het sterkst gestegen ten opzichte van een jaar eerder. sbc.... Twee van de vijf werknemers gaven aan dat er eind 2008 in hun organisatie sprake was van organisatieveranderingen, zoals reorganisaties, overnames, fusies en inkrimpingen. Voor ruim 900 duizend werknemers in Nederland was er eind 2008 sprake van inkrimping al of niet met gedwongen ontslagen. Eén op de drie van hen vreesde voor het behoud van zijn of haar baan. Wanneer w er sprake is van inkrimping met gedwongen ontslagen gaf zelfs ruim 40 procent van de werknemers aan zich zorgen te maken over het behoud van w hun baan.
w
CBS Persbericht PB09-035 pagina 1 van 5
Grafiek 1 Aandeel werknemers dat zich zorgen maakt over het behoud van zijn baan, naar geslacht, leeftijd, opleiding en herkomst, 2007-2008
% 35
30
25
20
15
10
5
0
Total an ) ) )
---
M rouw BO BO V 15-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar Laag ( -M O VO B utochtoon A A idden (H oog (H H esterse allochtoon esterse allochtoon M W iet-w
---
2007 2008 Bron TNO, CBS
Grafiek 2 Aandeel werknemers dat zich zorgen maakt over het behoud van zijn baan, naar dienstverband, 2007-2008
% 45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Werknemer met vast Werknemer met tijdelijk Werknemer met tijdelijk Uitzendkracht Oproepkracht/invalkracht dienstverband (voor dienstverband; uitzicht op dienstverband voor bepaalde onbepaalde tijd) vast tijd 2007 2008 Bron TNO, CBS
CBS Persbericht PB09-035 pagina 2 van 5
Technische toelichting
De Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) is een grootschalige enquête onder werknemers in Nederland. De NEA heeft plaatsgevonden in 2003, 2005, 2006, 2007 en 2008 en wordt uitgevoerd door TNO en het CBS in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In 2008 bedroeg de bruto steekproefomvang 80 duizend werknemers, resulterend in 22 duizend werknemers die de vragenlijst op papier of via internet hebben ingevuld. De cijfers zijn gewogen naar geslacht, leeftijd, herkomst, opleidingsniveau, bedrijfstak, regio en stedelijkheid en opgehoogd naar de doelpopulatie: alle werknemers in Nederland tussen 15 en 65 jaar. De NEA biedt representatieve informatie over de arbeidssituatie van werknemers, zoals hun beroep, werktijden en een breed scala arbeidsrisico's als agressie, werkdruk, fysieke belasting en arbeidsongevallen. De NEA gaat onder andere ook na hoe het is gesteld met de arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen en (werkgerelateerde) gezondheid van werknemers. In een brochure staan resultaten rond een aantal specifieke thema's uit de NEA beschreven. In de brochure staat ook een overzichtstabel met informatie over alle aspecten die in de NEA zijn gemeten. Onderzoekstechnische informatie over de NEA staat beschreven in een methodologisch rapport. De brochure en het rapport zijn te downloaden of te bestellen via TNO (www.tno.nl/nea).
Een selectie van de NEA-resultaten is in tabelvorm te vinden via CBS Statline. Andere resultaten van de NEA zullen nader worden belicht in tijdschriftartikelen en in de Arbobalans 2008, die in het najaar van 2009 zal verschijnen. Overige publicaties op basis van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden zijn te vinden via de website van TNO. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Mevr. Ellen Jansen, (TNO, tel. 023 55 49420) of Dhr. Michiel Vergeer, (CBS, tel. 070 337 4444).
CBS Persbericht PB09-035 pagina 3 van 5
Tabel 1 Percentage werknemers dat zich zorgen maakt over het behoud van de baan, naar persoonskenmerken, sector en dienstverband, 2007-2008.
2007 2008
---
Totaal 16 18 Geslacht
Man 17 19 Vrouw 16 17 Leeftijd
15-24 jaar 12 12 25-34 jaar 13 16 35-44 jaar 16 18 45-54 jaar 21 23 55-64 jaar 17 20 Opleidingsniveau
Laag ( VBO) 20 22 Midden (HAVO-MBO) 16 18 Hoog (HBO-WO) 14 15 Herkomst
Autochtoon 15 17 Westerse allochtoon 21 20 Niet-westerse allochtoon 26 30 Sector
Landbouw-visserij 10 14 Industrie 21 25 Bouwnijverheid 11 13 Handel 12 15 Horeca 14 20 Vervoer-communicatie 22 27 Financiële dienstverlening 24 24 Zakelijke dienstverlening 17 20 Openbaar bestuur 16 14 Onderwijs 11 12 Gezondheids-welzijnszorg 17 16 Cultuur-overige diensten 18 17 Dienstverband
Werknemer met vast dienstverband (voor onbepaalde tijd) 15 16 Werknemer met tijdelijk dienstverband; uitzicht op vast 19 24 Werknemer met tijdelijk dienstverband voor bepaalde tijd 30 30 Uitzendkracht 34 43 Oproepkracht/invalkracht 10 15 Bron TNO, CBS
CBS Persbericht PB09-035 pagina 4 van 5
Tabel 2:Het voorkomen van een verandering in het bedrijf, naar het zorgen maken over het behoud van de baan, 2008
Vonden er in de afgelopen 12 maanden Maakt u zich zorgen één of meer van de volgende veranderingen over het behoud van plaats in uw bedrijf (vestiging/lokatie)? uw baan? Aantal ja *1000 % ja Aantal ja *1000 % ja Een grote reorganisatie 1054 16 297 28 Overname door een andere organisatie 377 6 108 29 Overname van een andere organisatie 305 5 56 18 Inkrimping zonder gedwongen ontslagen 587 9 175 30 Inkrimping met gedwongen ontslagen 336 5 144 43 Fusie met een ander bedrijf 519 8 116 23 Uitbesteding van ondersteunende diensten 512 8 129 26 Verplaatsing van bedrijfsactiviteiten naar het buitenland 180 3 54 30 Automatisering van bedrijfsactiviteiten 583 9 120 21 Geen van bovenstaande veranderingen 3824 58 529 14 Respondenten kunnen meer dan één antwoord geven, waardoor het totaal niet optelt tot 100% Bron TNO, CBS
CBS Persbericht PB09-035 pagina 5 van 5
---- --