Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Bètawetenschappen
1 mei 2009
Nederlandse wetenschappers luiden de noodklok:
'Grote bijensterfte mede veroorzaakt door toelatingsbeleid insecticiden Nederland'
De sterk toegenomen bijensterfte in Nederland is mede een gevolg van het ongebreidelde toelatingsbeleid van een nieuwe generatie insecticiden, die het navigatievermogen van bijen aantast. De Utrechtse hoogleraar Jeroen van der Sluijs en toxicoloog Henk Tennekes luiden morgen in een brief in NRC Handelsblad de noodklok.
De twee Nederlandse wetenschappers vinden het Nederlandse toelatingsbeleid van 'neonicotinoide' insecticiden onverantwoord. Het beleid kan leiden tot verdere ineenstorting van de bijenstand, wat grote gevolgen kan hebben voor de Nederlandse land- en tuinbouw. Van der Sluijs: 'Onderzoek aan de Universiteit van Versailles naar de oorzaken van bijensterfte dat ik als gasthoogleraar begeleidde, lijkt in Nederland helemaal niet bekend te zijn, mogelijk vanwege de taalbarrière. De schadelijkheid voor bijen van deze nieuwe generatie insecticiden is aangetoond. Dit is een van de oorzaken van bijensterfte die we zelf kunnen wegnemen. We hopen het Nederlandse toelatingsbeleid wakker te schudden.' Tennekes: 'In Nederland is de sterfte van hele bijenvolken in zes jaar verdubbeld. In Zuid China is de bijenstand zover ingestort dat fruittelers noodgedwongen met de hand moeten bestuiven. Nederland kan zich dat niet veroorloven. Bijenvolken moeten met prioriteit beschermd worden tegen de omstreden middelen. Een groot aantal toelatingsbesluiten moet direct worden teruggedraaid.'
Toelating insecticide opnieuw uitgebreid
Het College voor de Toelating Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB) in Wageningen heeft de gebruiksmogelijkheden van het omstreden insecticide 'imidacloprid' tussen 2006 en 2009 gestaag verruimd. Het middel is inmiddels op grote schaal toegelaten in Nederland voor een twintigtal groenten, twee fruitsoorten en tal van siergewassen. Afgelopen week nog (23 april 2009) werd de toelating opnieuw uitgebreid ter bestrijding van de koolgalmug bij de teelt van broccoli en bloemkool.
Elders verboden
Het insecticide imidacloprid behoort tot een nieuwe generatie insecticiden - de zogenaamde neonicotinoiden - die wereldwijd sterk ter discussie staat vanwege de aangetoonde schadelijkheid voor bijen. Het Franse Comité Scientifique et Technique dat wetenschappelijk adviseert over de toelating van gewasbeschermingsmiddelen, stelde al in 2003 vast dat imidacloprid mede verantwoordelijk is voor de massale bijensterfte in Frankrijk. Het middel werd verboden. Duitsland, Italië en Slovenië volgden na massale bijensterfte-incidenten door het middel ook met een verbod. In Groot Brittannië deed eerder dit jaar supermarktketen en landbouwbedrijf Co-op alle neonicotinoiden uit voorzorg in de ban.
Meer informatie (
Universiteit Utrecht