hart- en vaatziekten
27 april 2009
TNO krijgt prijs voor bijdrage aan preventie hart- en vaatziekten
TNO ontvangt 30 april een prijs van het internationaal gerenommeerde
vakblad Arteriosclerosis, thrombosis and vascular biology. In
samenwerking met de afdeling Endocrinologie en Cardiologie van het
Leids Universitair Medisch Centrum is uitgebreid onderzoek gedaan naar
HDL-cholesterol, wat een belangrijke rol speelt in het verminderen van
het risico op hart- en vaatziekten.
Dr. José van der Hoorn
Dr. José van der Hoorn
Dr. José van der Hoorn van TNO zal de 2009 Daniel Steinberg New
Investigator Award ontvangen, voor de meest excellente
wetenschappelijke publicatie* van 2008 in de categorie atherosclerose/
lipoproteïnen. De resultaten uit het onderzoek van TNO kunnen
farmaceutische bedrijven helpen bij het ontwikkelen van effectievere
methoden ter voorkoming van hart- en vaatziekten.
HDL-cholesterol verhogen
Hart- en vaatziekten zijn één van de belangrijkste oorzaken van ziekte
en sterfte in de westerse wereld. De belangrijke risicofactoren zijn
hoge niveaus van LDL-cholesterol en lage niveaus van HDL-cholesterol.
Al sinds decennia is bekend dat niacine (nicotinezuur) niveaus van
LDL-cholesterol kan verlagen en tegelijkertijd het-HDL cholesterol kan
verhogen. Echter door de bijwerkingen, waaronder 'opvliegers' wordt
niacine slechts gering voorgeschreven als therapie. Toch is niacine
het sterkst HDL-verhogende middel dat beschikbaar is. Het mechanisme
hoe het HDL-niveau verhoogd wordt was onbekend.
Het recente onderzoek door Dr. Van der Hoorn en haar collega's
verschaft meer inzicht in het werkingsmechanisme van niacine. Dr. Van
der Hoorn: "Er is een enorme behoefte om effectieve geneesmiddelen
tegen hart-en vaatziekten te hebben. Ons onderzoek heeft het
mechanisme waarmee niacine HDL-cholesterol verhoogt, opgehelderd.
Informatie uit dit onderzoek kan door de industrie ingezet worden om
nieuwe geneesmiddelen voor deze grote patiënten groep te ontwikkelen."
Het onderzoek
Voor het onderzoek, waarvoor Van der Hoorn en collega's de prijs heeft
gewonnen, is het APOE*3Leiden.CETP muismodel gebruikt. Dit muismodel
is representatief voor het humane cholesterol/triglyceride metabolisme
en de reactie op lipid modulerende interventies. Door de muizen een
westers dieet te geven met of zonder toenemende doseringen van
niacine, kon het werkingsmechanisme achter de HDL-verhogend effect
worden onderzocht.
In dit muismodel verlaagde niacine (dosis-afhankelijk) plasma
triglyceriden (tot 77%, P
Van der Hoorn en collega's concludeerden dat niacine het HDL
cholesterol verhoogt in de APOE*3Leiden muizen door de CETP-activiteit
te verminderen, wat gerelateerd is aan een lagere hepatische
CETP-expressie en een gereduceerde plasma (V)LDL hoeveelheid, en
verhoogt HDL-apoAI, door een verminderde klaring van apoAI, het
plasma.
*José van der Hoorn
`Niacin increases HDL by reducing hepatic expression and plasma levels
of cholesteryl ester transfer protein in APO*3Leiden.CETP mice'
Arteriosclerosis, thrombosis and vascular biology 2008; 28; 2016-2022
bericht 2009-19
Dit artikel afdrukken Stuur deze pagina door per e-mail Voeg deze
pagina toe aan uw favorieten
Contactpersoon
drs%2E%20M%2EJ%2EM%2E%20%28Maarten%29%20L%C3%B6rtzer
drs. M.J.M. (Maarten) Lörtzer
015 269 49 75
TNO