Eerste Kamer der Staten Generaal

Kritische vragen over lastenverschuiving bij waterschappen

28 april 2009

De fracties van PvdA en SP in de Eerste Kamer vinden dat staatssecretaris Huizinga-Heringa van Verkeer en Waterstaat paal en perk moet stellen aan de lastenverschuivingen die waterschappen doorvoeren. Vooral de verhoging van de tarieven voor huurders en huiseigenaren zijn de twee fracties in het verkeerde keelgat geschoten. Dit bleek dinsdag 28 april tijdens de behandeling van een wijziging van de Waterschapswet, de Wet verontreiniging oppervlaktewater en de Wet modernisering waterschapsbestel ( 31.515 ). De wijzigingen zijn voorgesteld nadat was gebleken dat als gevolg van een amendement Lenards/Van Lith dat in de Tweede Kamer is aangenomen, het Rijk zes miljoen euro per jaar derft aan verontreinigingsheffing. Tegelijk voorziet het wetsvoorstel in verbetering van wetstechnische en inhoudelijk ondergeschikte aard. Het wetsvoorstel zelf werd zonder stemming aanvaard.

PvdA-woordvoerder mevrouw Haubrich-Gooskens zei dat het voorstel om de verontreinigingsheffing ten gunste van het Rijk in het kader van deze 'veegwet' te repareren bij haar fractie de vraag heeft opgeroepen waarom niet meteen ook is gereageerd op de enorme lastenverschuiving naar ingezetenen ten gunste van boeren en andere grondbezitters. Grosso modo zou het er op neerkomen dat waterschappen 60% van de uitgaven besteden in het belang van 'ongebouwd', terwijl bezitters van ongebouwd maar 13% van de watersysteemheffing betalen. Ingezetenen in heel Nederland zouden een bedrag van 200 miljoen euro extra moeten gaan betalen.

Ook had de woordvoerder van de PvdA-fractie kritiek op het feit dat de Unie van Waterschappen zelf een onderzoek laat doen naar de lastenverschuivingen. Dit zou volgens de PvdA door de staatssecretaris zelf moeten gebeuren. De staatssecretaris wees dit van de hand. Volgens haar moet men niet op voorhand wantrouwig staan tegenover een onderzoek, omdat de waterschappen democratisch gelegitimeerd zijn. Zij zegde wel toe dat als het onderzoek daar aanleiding toe zou geven, zij zou ingrijpen in de lastenverschuiving van ongebouwd naar gebouwd.

SP-woordvoerder Slager verwees naar een eigen onderzoek van zijn partij waaruit zou blijken dat de lasten voor eigenaren van huizen en huurders meer stijgen dan eerder was voorspeld. Slager verwees ook naar een onderzoek van de Vereniging Eigen Huis. Alleenstaanden zouden onevenredig zwaar worden getroffen. SP-senator Slager noemde de waterschappen 'gemankeerde democratische organen die er nog steeds niet aan zijn gewend om verantwoording af te leggen aan burgers'.