Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Presentatie verkeersveiligheidcijfers 2008

Toespraak | 22-04-2009 | Den Haag | Minister Camiel Eurlings

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Beste mensen,

De afgelopen jaren was er steeds een dalende trend in het aantal verkeersdoden. Het valt niet mee om deze trend vast te houden. Ik heb al eerder gezegd dat het laaghangende fruit is geplukt en dat we steeds meer moeite moeten doen om het aantal doden verder terug te dringen.

Vandaag kan ik u melden dat de dalende trend ook in 2008 heeft doorgezet. In 2007 waren er waren er 791 dodelijke slachtoffers in het verkeer te betreuren. Dit aantal daalde in 2008 tot 750. Dit is een afname van ruim 5 procent.

Ik zeg dit met tevredenheid maar niet met vreugde. Ieder slachtoffer is er één te veel. Er zijn het afgelopen jaar zijn 750 families en vriendenkringen voor het leven gehandicapt achtergebleven. Wij mogen dus niet op onze lauweren gaan rusten.

Wij hebben de doelstelling voor 2010 al in 2008 bereikt. We willen het aantal verkeersdoden verder terugdringen, tot maximaal 500 in 2020. Dit betekent dat wij samen met alle betrokken partijen alles op alles moeten blijven zetten om deze dalende trend vast te houden.

Om dat te kunnen doen moeten we de cijfers zorgvuldig bestuderen. Toen ik de gegevens onder ogen kreeg, viel mij een aantal zaken op.

Het aantal verongelukte jongeren is sterker afgenomen dan gemiddeld. In 2008 waren er in de leeftijdscategorie van 15 tot en met 24-jarigen 21 procent minder doden te betreuren dan in 2007.

Ondanks de daling blijven jongeren de zwaarst getroffen groep. Er vielen 170 slachtoffers in de leeftijdsgroep van 15 tot en met 24-jarigen. Ter vergelijking: in de leeftijdscategorie van 25 tot 35 waren dit er 107.

Wat mij ook opviel bij het bestuderen van de cijfers, is dat het aantal verkeersslachtoffers op de vrijdagnacht en zaterdagnacht vrijwel gelijk is gebleven. Het aantal verkeersdoden is op de vrijdagavonden toegenomen. Het aantal ligt op 67, waarbij ik moet opmerken dat op vrijdagavond tussen 10 en 12 in 2008 22 doden vielen, tegenover 11 het jaar daarvoor. Dat is nog steeds veel te hoog. Vorig jaar zagen we een forste stijging van het aantal doden op uitgaansavonden. We hebben hier de weg naar beneden nog niet voldoende ingezet.

Dat er relatief veel mensen op uitgaansavonden omkomen, hangt nar mijn stellige overtuiging samen met rijden onder invloed. Het afgelopen jaar lag het aantal dodelijke slachtoffers van ongelukken waarbij aantoonbaar drank in het spel was op 47. Dit aantal ligt iets hoger dan vorig jaar.

De werkelijke aantallen slachtoffers van rijden onder invloed liggen hoger, want het wordt niet altijd geregistreerd. Naar schatting gaat het om een kwart van alle verkeersdoden. Als het gaat om druggebruik, ligt dit geschatte aantal op tien procent.

De cijfers geven aan dat we op de goede weg zitten. Maar zij onderstrepen ook dat er nog een lange weg te gaan is voordat we onze doelstellingen voor 2020 bereiken. Om deze afstand te overbruggen hebben we goede analyses, nieuwe ideeën en nieuwe samenwerkingsverbanden nodig. Dit is een essentieel onderdeel van mijn strategisch plan verkeersveiligheid.

We moeten ons daar allemaal voor inzetten, want verkeersveiligheid is een zaak die iedereen aangaat.

Het is een zaak van auto-industrie, die ervoor zorgen dat auto's steeds veiliger worden. Niet alleen voor inzittenden maar ook voor slachtoffers buiten de auto.

Het is een zaak van brancheorganisaties. Door hun kennis en ervaring van specifieke groepen weggebruikers leveren zij een essentiële bijdrage aan de verkeersveiligheid.

Zo zijn er nog vele andere partijen die ik hard nodig heb voor het verbeteren van de verkeersveiligheid. Want dit is een zaak die iedereen raakt.

Als minister van Verkeer en Waterstaat neem ik graag de regie in deze complexe samenwerking.

Mijn maatregelen richten zich op kwetsbare groepen verkeersdeelnemers, zoals jongeren. Samen met andere betrokken partijen zet ik mij keihard in om hen veilig door het verkeer te loodsen. Ik maak het voor 17-jarigen mogelijk om hun autorijbewijs te halen. Tot hun achttiende jaar mogen deze jonge jongens en jonge meiden dan alleen onder begeleiding autorijden, zodat zij vast ervaring kunnen opdoen.

Hiermee wordt het verschil tussen de leeftijd waarop je een brommerrijbewijs kan halen en waarop je een autorijbewijs kan halen kleiner. Misschien dat jongeren dan gaan denken: `ik wacht nog even en haal dan meteen een autorijbewijs'.

Daarnaast pak ik verkeershufters hard aan. Want onverantwoord rijgedrag veroorzaakt veel leed. Zo speelt te hard rijden een rol bij ongeveer een derde van de ongelukken. Ik heb een gedragscursus ingevoerd voor deze automobilisten die denken dat zij king of the road zijn. Zij zijn natuurlijk geen kings of the road, het zijn gewoon loosers. Wie te hard rijdt, rechts inhaalt of bumperkleeft kan verplicht worden om deze cursus te volgen en zelf voor de kosten op te draaien.

Ook neem ik maatregelen tegen rijden onder invloed. Notoire alcomobilisten worden vanaf 2010 verplicht om hun auto uit te rusten met een alcoholslot. Dit betekent dat zij een blaastest moeten doorstaan voordat zij de auto kunnen starten.

Ook mensen die met een joint op in de auto stappen gaan straks niet meer vrijuit. Ik ben in oktober begonnen met een pilot met speekseltesters die aantonen of iemand drugs heeft gebruikt. De onvrede hierover was groot. De eerste resultaten van deze pilot worden aan het eind van deze maand bekend. Ik zal de kamer hierover op de kortst mogelijke termijn informeren.

Naast de harde aanpak spreek ik mensen aan op hun eigen verantwoordelijkheid. Dit doen we met onze `daar kun je mee thuiskomen-campagnes': `Wordt geen slaaprijder', `Wie is de Bob' en `Rij met je hart'. Deze campagnes slaan aan bij een breed publiek. En slaaprijder is genomineerd als woord van het jaar 2008 en Bob is zelfs al opgenomen in de dikke Van Dale.

Vandaag zien we dat onze inspanningen vruchten afwerpen. Maar de nieuwe verkeersveiligheidcijfers geven ook aan dat we er nog lang niet zijn. Daarom blijf ik mij met alle betrokkenen keihard inzetten om onze doelstelling van 500 verkeersdoden in 2020 te halen. We hebben allemaal een verantwoordelijkheid want verkeersveiligheid is een zaak van iedereen, voor iedereen en door iedereen.