Amnesty International

Turkije

Turkije: Op zoek naar asiel

22 april 2009 Vluchtelingen die bij de Turkse grens aankomen op zoek naar asiel, stellen iedere dag hun leven in de waagschaal. Dit komt omdat de Turkse autoriteiten weigeren hen internationale bescherming te bieden. Dat zegt Amnesty International in een vandaag verschenen rapport.

Het rapport Stranded Refugees in Turkey Denied Protection, richt zich op de moeilijkheden die mensen die hun eigen land ontvluchten tegen komen, vanaf het moment dat zij in Turkije aankomen.

'De risicos die vluchtelingen nemen om Turkije te bereiken laten zien hoe wanhopig velen zijn. Helaas hanteert het land dubbele standaarden en weigert het hen als vluchteling te erkennen, aldus Andrew Gardner, Turkije-deskundige bij Amnesty International.

Turkije is de enige ondertekenaar van het VN- Vluchtelingenverdrag die mensen uit landen van buiten de Raad van Europa niet erkent als vluchteling. Als gevolg daarvan wordt een toenemend aantal vluchtelingen op zoek naar internationale bescherming, deze bescherming onthouden.

In Turkije is het de VN Vluchtelingenorganisatie, UNHCR, die uit maakt of iemand een vluchtelingenstatus krijgt en voor hervestiging in een derde land in aanmerking komt.

In 2006 ontving de UNHCR 4.550 asielaanvragen van vluchtelingen van buiten Europa. In 2008 was dit aantal opgelopen tot 12.980. Het merendeel komt uit Iran, Irak, Afghanistan of Somalië. Intussen verblijven waarschijnlijk nog duizenden anderen zonder verblijfsvergunning in Turkije, alhoewel betrouwbare cijfers ontbreken.

Asielzoekers stuiten op ernstige beperkingen bij de toegang tot gezondheidszorg, huisvesting en werk, in strijd met Turkijes verplichtingen naar internationaal recht.

Voorbeelden in het rapport laten ook zien dat de Turkse regering, in strijd met het internationaal recht, volhard in het gedwongen terugsturen van mensen naar landen waar zij het risico lopen van ernstige mensenrechtenschendingen.

In April 2008 hoorde Amnesty International van de arrestatie In Zuid-Turkije van een gezin uit Irak. Het gezin was gevlucht uit Bagdad. De politie wilde niet toegeven dat het gezin gevangen zat en dat hun de mogelijkheid om asiel aan te vragen onthouden was. Dit ondanks een verzoek van de UNHCR. Het gezin werd gedwongen teruggestuurd naar Irak, ondanks dat voor hun leven gevreesd werd.

'De Turkse autoriteiten schenden regelmatig de rechten van asielzoekers, al vanaf het moment dat zij het land binnenkomen.Die schendingen gaan door tijdens de asielprocedure, maar ook nadat een vluchtelingenstatus verleend is', zo zegt Andrew Gardner.

Asielzoekers worden vaak voor lange periodes gevangen gehouden in slechte omstandigheden, zonder voldoende voedsel en zonder duidelijke rechtvaardiging voor de detentie. Zij kunnen uitgezet worden zonder adequate juridische procedure, en teruggestuurd worden naar een land waar hun leven niet zeker is.

Iemand met de Afghaanse nationaliteit vertelde Amnesty International over zijn behandeling in politiedetentie in het westen van Turkije. 'Als we hen geen geld gaven sloegen ze ons. Zij gebruikten ons geld om ons terug te sturen naar Afghanistan'.

In April 2008 verdronken 4 mensen, nadat een groep van 18 mensen gedwongen was de rivier de Tigris, tussen Turkije en Irak, over te zwemmen. Dit gebeurde nadat de Iraakse autoriteiten geweigerd hadden hen terug te nemen.

In september 2008 werden 24 Oezbeekse vluchtelingen, waaronder 15 kinderen, gedwongen naar Iraans grondgebied te gaan door Turks veiligheidspersoneel. Tijdens de deportatie werden leden van de groep geslagen en met verkrachting bedreigd. In Iran werd de groep in gijzeling gehouden door een onbekende groepering, die dreigde hen te vermoordden.Pas na betaling van een losgeld van $ 5,000 werden ze vrijgelaten en terug naar Turkije gestuurd. In Oktober werd de groep weer gedeporteerd naar Turkije. Volgens informatie van mensenrechtenactivisten woont de groep nu hoog in de bergen dicht bij de grens, nadat de Iraanse autoriteiten hun de toegang geweigerd hebben.

Amnesty International roept de Turkse autoriteiten op om een eerlijke asielprocedure in te stellen. Die moet er voor zorgen dat iedereen die internationale bescherming nodig heeft, deze bescherming ook krijgt.Daarbij moeten alle rechten voor asielzoekers en vluchtelingen volledig gerespecteerd worden.