Productschap Margarine, Vetten en Olien (MVO)
22.04.2009
Energie-efficiëntie in bedrijf èn keten op tweede EEP-bijeenkomst
Tijdens de tweede MVO-bijeenkomst in het kader van het opstellen van
energie-efficiencyplannen (EEP's) op 31 maart jl. is aandacht besteed
aan zaken die naar voren waren gekomen bij het inventariseren van het
energieverbruik. In de middag werd nader ingegaan op de mogelijkheden
tot energie-efficiencyverbetering in de keten. Al met al ligt de
projectplanning bij de meeste deelnemende MVO-bedrijven aardig op
schema. Dit neemt niet weg dat er nog het nodige moet gebeuren.
Op basis van de informatie van de energiestromen wordt van de
bedrijven verwacht dat ze brainstormen over de mogelijkheden tot
efficiencyverbetering van de productieprocessen en utilities.
Vervolgens zullen de ideeën uit de brainstormsessies getoetst worden
op technische en economische haalbaarheid.
Energiezorg
Gebleken is dat energiezorg een belangrijk punt van aandacht is, aldus
Ron Ongenae van Epro Consult. Door personele wisselingen binnen de
bedrijven is de continuïteit van het energiezorgsysteem vaak niet
optimaal. Uitvoering van energiezorgaudits en met name de
directiebeoordeling van het energiezorgsysteem willen er nog wel eens
bij inschieten.
Ook blijkt dat de toerekening van de ingekochte energie en van de zelf
opgewekte energie aan de verschillende energiegebruikers of processen
bedrijven de nodige hoofdbrekens kost. Soms berust die toedeling op
een procesvoering die niet meer overeenkomt met de huidige wijze van
produceren en niet meer aansluit bij het huidige productenpakket.
Energiemonitoring
Nauw gerelateerd aan energiezorg is energiemonitoring (registreren,
analyseren en communiceren van de energiegegevens). De basis voor een
goed meetplan is identificatie van de key process indicators (KPI's),
aldus Mark de Leeuw van De Kleijn Energy Consulting. De Kleijn Energy
Consulting heeft Romi Smilfood al in 1998 voorzien van een
monitoringsysteem en voert nog steeds op afstand de analyse van de
energiegegevens uit om de resultaten daarvan terug te koppelen en bij
te sturen. Overigens valt de aanschaf van energie- of
aardgastussenmeters momenteel onder de Energie-InvesteringsAftrek
(EIA).
Good housekeeping
Met name good housekeeping verdient meer aandacht. Bijvoorbeeld het
tijdig opsporen en dichten van lekken in het persluchtsysteem en het
controleren van de isolatie op beschadigingen. Daar in bedrijven de
aandacht vooral uitgaat naar het behalen van de
productiedoelstellingen en omdat voedselveiligheid veel aandacht
vraagt, hebben operators vaak weinig tijd om aandacht te schenken aan
energie. Het in de hand houden van het energieverbruik wordt weliswaar
belangrijk gevonden maar komt niet op de eerste plaats. Afgesproken is
dat MVO en SenterNovem onderzoeken hoe bedrijven ondersteund kunnen
worden bij het optimaal sturen van het gedrag van de operators.
Koeling
Koeling is bij veel bedrijven in de MVO-industrie maar ook daarbuiten
vaak een black box. De koelinstallatie wordt gekocht en vervolgens
ingeregeld en onderhouden door grote leveranciers van
koelinstallaties, waarop de operator geen vat heeft. Onduidelijk is of
de apparatuur nog wel optimaal functioneert en of de regeling is
afgestemd op de rest van het productieproces. Afgesproken is dat MVO
in samenwerking met SenterNovem een themabijeenkomst rond dit
onderwerp organiseert.
Stoomopwekking
Bij de opwekking van stoom is bij sommige bedrijven nog winst te
behalen. Nog niet alle bedrijven hebben een economiser op hun
stoomketel, zo constateerde Arjen Kuin van Kuin Consult. Installatie
hiervan maakt het mogelijk om de restwarmte terug te winnen en aan te
wenden voor andere toepassingen, zoals het voorverwarmen van
ketelvoedingswater of processtromen. Ook is het mogelijk om de
restwarmte van persluchtinstallaties of koelinstallaties te benutten
of warme lucht uit de ruimte te gebruiken als verbrandingslucht.
Isolatie
Het isoleren van stoomleidingen, appendages en afsluiters in
stoomsystemen zijn eenvoudige maatregelen die vaak in enkele maanden
worden terugverdiend. Verder kunnen bedrijven overwegen om in plaats
van een stoomketel een warmte-krachtkoppelingsinstallatie (WKK) te
installeren. Een goed gedimensioneerde WKK (meestal afhankelijk van de
warmtevraag) is doorgaans efficiënter dan een stoomketel. Voorafgaand
aan de aanschaf van een WKK is het wel belangrijk om een gedegen
analyse uit te voeren van de inpassing van de WKK in de
energievoorziening, bijvoorbeeld op basis van een pinchanalyse. Zo
wordt overdimensionering van de WKK voorkomen.
Ketenoptimalisatie
Naast de verbetering binnen het bedrijf wordt verwacht dat de
bedrijven ook kijken naar de mogelijkheden buiten hun bedrijf in de
productieketen. Bovendien kan ook samenwerking met de buren op een
bedrijfsterrein mogelijkheden bieden. Door meer disciplines uit het
bedrijf, zoals inkoop, logistiek en marketing, te betrekken bij de
brainstorm wordt inzicht verkregen in de mogelijkheden. Dit is een
goede voorbereiding op gesprekken met ketenpartners. SenterNovem biedt
bedrijven hierbij op verzoek ondersteuning, aldus Ellen Hoog-Antink.
Bedrijven kunnen hiervoor contact opnemen met Frank Bergmans.
De huidige inspanningen op duurzaamheidsgebied van de MVO-bedrijven
staan in het onlangs uitgegeven MVO-boekje "Duurzame ontwikkeling in
de praktijk" .
Logistieke optimalisatie is een van de mogelijkheden tot
energie-efficiencyverbetering. Op dit moment loopt er een pilot bij
een aantal MVO-bedrijven. De eerste resultaten daarvan laten
interessante besparingsmogelijkheden zien. Zo is het voor
bulkproducten interessant om op langere trajecten over te stappen op
vervoer over water, aldus Frank Bergmans van MVO in zijn presentatie.